تفاوت سهامداران حقیقی و حقوقی چیست؟
سرمایه‌گذاران حقیقی که سهامداران خرد یا کوچک نیز نامیده می‌شوند، آن‌هایی هستند که سهام را برای خودشان خرید و فروش می‌کنند. حجم معامله سهامدار حقیقی در مقایسه با سهامدار حقوقی کم است. اما سرمایه‌گذاران حقوقی آن‌هایی هستند که سهام را در حجم‌های بزرگی خرید و فروش می‌کنند و به همین دلیل تأثیر زیادی بر روند تغییر قیمت سهام دارند. بانک‌ها، شرکت‌های بیمه، صندوق‌های سرمایهگذاری و بازنشستگی و… از سهامداران حقوقی بازار سرمایه هستند. در بورس قوانینی نیز برای سهامداران حقوقی وجود دارد. مثلاً کارمزد معاملات آن‌ها کمتر است.
وظیفه کارگزاری ها
اما وظیفه کارگزاری‌ها در بورس چیست ؟ کارگزاری ها بنگاه‌هایی هستند که به نمایندگی از سرمایه‌گذاران خرید و فروش سهام آنان را انجام می‌دهند. به عبارت دیگر، می‌توان گفت که کارگزاران واسطه بین سهامداران و شرکت‌ها هستند. رتبه مناسب در رتبه‌بندی سازمان بورس، امکانات ارتباطی و پاسخ‌گویی، ارائه تحلیل روزانه و داشتن پلتفرم‌های روان از عوامل مؤثر در انتخاب کارگزاری ها است.
تابلوخوانی در بورس
تابلوخوانی به مجموعه بررسی‌ها و مشاهدات مربوط به یک سهم از قبیل بررسی سفارش‌های خرید و فروش، حجم سفارش‌ها، تعداد معاملات، رفتار بازیگران سهم و… گفته می‌شود. در واقع، تابلوخوانی برای تشخیص میزان قدرت سهم کاربرد دارد.
سهم شناور در بورس
سهام شناور آن بخش از سهام یک شرکت است که سهامداران آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار می‌رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد. برای مثال اگر شرکت ب سهامدار ۸۰ درصد سهام شرکت الف باشد و از سهامداران راهبردی آن بوده و قصد فروش در کوتاه‌مدت نداشته باشد، می‌توان گفت که سهم شناور شرکت الف، ۲۰ درصد است.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، دسته‌ای از نهادهای مالی هستند که سرمایه خود را در سهام و اوراق مشارکت به کار می‌گیرند. این صندوق‌ها با بهره‌گیری از افراد خبره و مدیریت حرفه‌ای در بورس سرمایهگذاری می‌کنند. صندوق‌های سرمایهگذاری، سرمایهگذاری سرمایه‌گذاران مبتدی در بورس را تسهیل بخشیده و ریسک آنان را کاهش می‌دهند. در حال حاضر، صندوق‌های سرمایهگذاری متنوعی وجود دارند که از آن‌ها می‌توان به صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایهگذاری در سهام اشاره کرد.
صندوق‌های سرمایهگذاری با درآمد ثابت حداقل ریسک ممکن و درآمد ثابتی دارند. این صندوق‌ها برای آنکه درآمد قابل قبول و مهم‌تر از آن، ریسک بسیار کمی داشته باشند، در سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک، مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره و… شرکت می‌کنند.
صندوق‌های سرمایهگذاری سهام، آن دسته از صندوق‌های سرمایهگذاری هستند که حداقل ۷۰ درصد از دارایی‌هایشان را سهام تشکیل می‌دهد. این صندوق‌های سرمایهگذاری مناسب افرادی است که ریسک بالاتری را می‌پذیرند و قصد سرمایهگذاری بلندمدت دارند.
قیمت پایانی سهم چیست؟
شاید هنگام دیدن تابلوی معاملات یک سهم، این سؤال در ذهنتان ایجاد شده باشد که قیمت پایانی بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود. قیمت پایانی یک سهم در یک روز، در واقع میانگین قیمت‌هایی است که سهم مورد معامله قرار گرفته است. اگر حجم معاملات یک روز حداقل برابر با حجم مبنا باشد، میانگین قیمت معاملات به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته می‌شود. اما اگر حجم معاملات کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبتِ افزایش یا کاهش سهم از قیمت کاسته شده و قیمت پایانی بر آن اساس محاسبه می‌شود. دقت کنید که قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله فرق دارد.
حجم مبنا در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟
حجم مبنا حداقل تعداد سهمی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در دامنه نوسان کامل رشد کند یا کاهش یابد. طبق قانون، در یک سال باید حداقل ۲۰ درصد از کل سهام یک شرکت معامله شود. اگر تعداد روزهای کاری یک سال را ۲۵۰ فرض کنیم، حجم مبنای روزانه ۰٫۰۰۰۸ (هشت ده هزارم) کل سهم است. مثلاً اگر شرکتی ۱۰۰ میلیون سهم داشته باشد، حجم مبنای آن ۸۰ هزار سهم خواهد بود.
نوسان گیری در بورس
اما، نوسان گیری در بورس چیست ؟ به هر نوع فعالیتی اطلاق می‌شود که منجر به غیرعادی شدن معاملات شده و تغییرات قیمت در بازه‌ای کوتاه، زیاد باشد. نوسان‌گیران با استفاده از تکنیک‌های تابلوخوانی به سهم ورود یا خروج می‌کنند. معاملات صوری، ایجاد شایعه و سفارش‌‌چینی در یک حجم مشخص از مؤلفه‌هایی است که می‌توانند سبب نوسان‌گیری در سهم شوند.
نوسان گیری در بورس، نیازمند داشتن تجربه و تخصص کافی است و برای انجام آن باید آموزش‌های لازم طی شود. بدین منظور، فرادرس فیلم آموزش نوسان گیری در بورس را ارائه کرده که در آن، علاوه بر ارائه مفاهیم و اصطلاحات، روش‌های عملی نوسان گیری بیان شده است. لینک مربوط به این فیلم آموزشی در ادامه آورده شده است.
اوراق مشارکت چیست؟
اوراق مشارکت به دسته‌ای از اوراق بهادار گفته می‌شود که که برای تأمین پروژه‌های بزرگ که از نظر اقتصادی توجیه دارند از طرف دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های بزرگ و… منتشر شده و بازپرداخت آن تضمین می‌شود. به دارنده اوراق مشارکت این اطمینان داده می‌شود که سود معینی را به عنوان سود علی‌الحساب و در فواصل زمانی مشخص دریافت کند.
اوراق مشارکت یکی از راه‌های تأمین مالی است .
بورس انرژی چیست؟
بورس انرژی ایران با هدف نظم‌بخشی، ثبت، نظارت و تسهیل معاملات حاملان انرژی و دارایی‌های بر پایه حاملان انرژی به وجود آمده است. بورس انرژی ایران امکان دسترسی غیرتبعیض‌آمیز و عادلانه به پلتفرم معاملاتی را در هماهنگی با موسسات مالی، برای اعضا و شرکت‌ها به وجود می‌آورد.
بازار بورس انرژی ایران، بورس کالایی است که در آن امکان معامله حامل‌های انرژی فیزیکی (مانند نفت، گاز، برق و موارد مشابه) و همچنین دارایی‌های برپایه این کالا نیز وجود دارد. در این بورس، مانند سایر بورس‌ها، تعداد زیادی خریدار و فروشنده حضور دارند که موجب دستیابی به قیمت‌های تعادلی در تراکنش‌هایی با جوی رقابتی می‌شوند.
بورس کالا چیست؟
بورس کالا، مشابه بورس اوراق بهادار، بازاری است که در آن معامله و داد و ستد انجام می‌شود، با این تفاوت که در بورس کالا، همان‌گونه که از نامش پیداست، کالاهای خام و فرآوری نشده مانند گندم، برنج، پنبه، فلزات و… معامله می‌شود. وجود مشکلات و محدودیت‌های بازار سنتی، شفاف نبودن کشف قیمت در آن‌ها، و وجود نداشتن تضمین‌های لازم برای معامله‌گران، منجر به راه‌اندازی بازارهایی مانند بورس کالا شده است. از ویژگی‌های بورس کالا می‌توان حضور نهادهای ناظر را نام برد که با در نظر گرفتن قوانین و مقررات، از حقوق تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و بازرگانان حمایت می‌کنند.
فعالان بورس کالا معمولاً دو دسته‌اند. دسته اول کسانی مانند تولیدکنندگان کالا و مصرف‌کنندگان عمده هستند که می‌خواهند از نوسان قیمت‌ها در امان باشند. اما گروه دوم افرادی هستند که از نوسان قیمت استقبال کرده و با استفاده از این نوسان‌ها سود خود را حداکثر می‌کنند.
سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی به نوعی علم انتخاب و نظارت بر گروهی از سرمایه‌گذاری‌هاست که مناسب اهداف مالی بلندمدت و قدرت تحمل ریسک یک مشتری، شرکت یا موسسه باشند. سبدگردان‌های دوره دیده و حرفه‌ای به نیابت از مشتری‌های خود دست به خرید و فروش سهام می‌زنند، با این حال امکان دارد دسته‌ای از افراد، خود تمایل به ساخت و مدیریت سبد‌های سرمایه خود را داشته باشند.
در هر صورت، هدف نهایی سبدگردان بیشینه‌کردن بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری‌ها با در نظر داشتن حد معقولی از ریسک است. سبدگردانی یا مدیریت سبد سرمایه به توانایی مقایسه کردن نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌ها در سراسر طیف سرمایهگذاری بستگی دارد.
فارکس چیست؟
«فارکس» مخفف (Foreign Exchange Market) است. در این بازار فرابورسی، ارز‌های خارجی معامله می‌شوند. این بازار نرخ تبدیل را برای تمام ارز‌ها مشخص می‌کند. فارکس تمام جنبه‌های خرید، فروش و معامله ارز‌ها را در قیمت‌های فعلی یا تعیین شده پوشش می‌دهد. از لحاظ حجم معاملاتی، فارکس یکی از بزرگ‌ترین بازار‌ها در جهان به شمار می‌رود.
شرکت‌کننده‌های اصلی در این بازار، بانک‌های بزرگ بین‌المللی هستند. اصولاً، در فارکس، بیشتر، واحدهای پولی کشورهای عضو «گروه ده» (G10) معامله می‌شود. این یازده ملل را ایالات متحده آمریکا، کشورهای با واحد پولی یورو (بلژیک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند و سوئد)، بریتانیا، کانادا، استرالیا و ژاپن تشکیل می‌دهند.
در فارکس، مراکز مالی در سراسر جهان به عنوان سردسته‌های معامله بین بازه وسیعی از انواع خریداران و فروشندگان در تمامی ساعات شبانه‌روز به استثنای آخر هفته، عمل می‌کنند. از آن‌جایی که ارز‌ها به صورت جفتی معامله می‌شوند، در فارکس ارزش مطلق یک ارز تعیین نمی‌شود بلکه این بازار ارزش نسبی آن‌را با تنظیم قیمت بازاری یک ارز در صورت خریداری ارز دیگر مشخص می‌کند.
نکات مهم در سرمایه گذاری در بورس
اگر تازه وارد بازار بورس شده‌اید یا می‌خواهید در آینده در آن سرمایهگذاری کنید، و نمی‌دانید نکات مهم در سرمایهگذاری در بورس چیست موارد کلی زیر را در نظر داشته باشید:
- همیشه برنامه و هدف مشخصی داشته باشید. استراتژی خود را انتخاب کرده و به آن پایبند باشید. تعیین کنید که هدفتان از ورود به بورس چیست و چه رویکردی دارید.
- به جای داشتن یک سهم، سبد سهام داشته باشید تا سرمایه‌تان در معرض ریسک به مراتب کمتری باشد. سعی کنید در سبد خود از صنایع مختلف، یک نماد خوب داشته باشید.
- در خرید و فروش، تحت تأثیر قیمت‌های روزانه سهام قرار نگیرید و تحلیل‌های خود را بر اساس ویژگی‌های شرکت، صنعت و… انجام دهید.
- اصل مهم در سرمایهگذاری، خرید در کمترین قیمت و فروش در بیشترین قیمت است. به تحرکات گذرای بازار توجه نداشته باشید و طبق تحلیل‌های خود عمل کنید. هیچگاه موج خریداران را دنبال نکنید. برخی‌ها به دنبال جذب خریداران مبتدی و فروش سهام در بالاترین قیمت به آن‌ها هستند. همچنین، اگر فکر می‌کنید سهامتان را بدون تحلیل و آینده‌نگری در قیمت بالایی خریده‌اید، دچار غرور و لجبازی نشوید و قبل از آنکه ضررتان بیشتر شود، آن را بفروشید.
- به رسانه‌ها و اخبار اکتفا نکنید. در سرمایهگذاری باید از منابع مختلف و تحلیل‌گران خبره کمک بگیرید.
- انتظارات نامعقولی نداشته باشید. انتظار نداشته باشید در مدت کوتاهی سرمایه‌تان چند برابر شود. این انتظارات شما را به انجام خرید و فروش‌های عجولانه ترغیب کرده و در نهایت سبب ضرر و زیانتان خواهد شد.
- اگر به سرمایه‌تان برای امور دیگر نیاز دارید، آن را در بورس سرمایهگذاری نکنید. هیچگاه برای سرمایه گذاری در بورس از کسی قرض یا وام نگیرید.
- همیشه مقداری نقدینگی داشته باشید و همه پولتان را به سرمایهگذاری و خرید سهام اختصاص ندهید
منبع :