برای کالیره‌کردن شتابسنج ازطریق تنظیمات، ابتدا باید گزینه‌ی Motions and Gestures را از تب Display & Gestures و سپس گزینه‌ی G-Sensor یا G-Sensor Calibration را انتخاب کنید (این گزینه بسته به سازنده و مدل گوشی میتواند متفاوت باشد). پس از انتخاب این گزینه، گوشی را بدون حرکت‌دادن روی سطحی صاف قرار دهید و پس از لمس گزینه‌ی Calibrate چند ثانیه منتظر بمانید تا فرایند کالیبراسیون تکمیل شود (درحین کالیبراسیون نیز نباید گوشی را حرکت دهید).
برای کالیبره‌کردن شتابسنج گوشی‌های آیفون، پس از انتخاب تب Privacy در تنظیمات گوشی، گزینه‌ی Location Services را فعال و انتخاب کنید. در مرحله‌ی بعد پس از یافتن گزینه‌ی System Services در قسمت پایین صفحه‌نمایش، آن را فعال و درپایان گزینه‌های Compass Calibration و Motion Calibration & Distance را فعال کنید. پس از انجام این تنظیمات، گوشی آیفون برای کسب اطمینان از درست‌بودن عملکرد حسگرهای شتابسنج، ژیروسکوپ، قطب‌نما و GPS، از اطلاعات موقعیت مکانی کاربر استفاده می‌کند.
توجه: کاربرهای نسخه‌های قدیمی iOS برای کالیبره‌کردن حسگرهای حرکتی گوشی خود باید وارد تنظیمات قطب‌نما (Compass) شوند و با چرخاندن توپ قرمز دور دایره که شبیه یک بازی است، این حسگرها را کالیبره کنند.
فعال و غیرفعال کردن
حسگر شتابسنج نیز مانند حسگر مجاورت به‌صورت پیش‌فرض در گوشی‌ها فعال است و برای غیرفعال‌کردن آن می‌توانید قابلیت‌هایی را غیرفعال کنید که از این حسگر پشتیبانی میکنند (به‌عنوان مثال قابلیت چرخش خودکار نمایشگر یا Auto Rotate). البته این حسگر در برخی از بازی‌ها همیشه فعال است. این قابلیت را می‌توانید در نوار نوتیفیکیشن یا بخش Display تنظیمات غیرفعال کنید.
یادآوری می‌شود حتی وقتی قابلیت‌هایی را غیرفعال می‌کنید که از حسگر شتابسنج پشتیبانی میکنند، بازهم حسگر به‌طورکامل غیرفعال نمی‌شود و فقط قابلیت خواندن آن غیرفعال می‌شود.
در گوشی‌های آیفون نیز امکان فعال و غیرفعال کردن حسگر شتابسنج وجود ندارد؛ اما این گوشی‌ها نیز مانند گوشی‌های اندروید از قابلیت چرخش خودکار صفحه‌نمایش برخوردار هستند. برای فعال‌کردن این قابلیت مراحل زیر را دنبال کنید:
نسخه‌های مختلف iOS 4 تا iOS 6
برای نمایش اپلیکیشن‌های در حال اجرا دکمه هوم را دوبار پشت‌سر‌هم سریع بزنید (مثل زمانیکه دابل‌کلیک می‌کنید)؛
در پایین صفحه‌نمایش از سمت چپ به راست سوایپ کنید؛
دکمه‌ی Screen Rotation Lock را در پایین صفحه‌نمایش لمس کنید تا قابلیت چرخش خودکار صفحه‌نمایش فعال شود. برای غیرفعال‌کردن این قابلیت نیز باید دوباره این روند را تکرار کنید.
نسخه‌های iOS 7 و نسخه‌های پس از آن
برای نمایش بخش Control Center از پایین نمایشگر به‌سمت بالا سوایپ کنید (در گوشی آیفون X و گوشی‌های بعد از آن از قسمت بالای نمایشگر به‌سمت پایین سوایپ کنید). گزینه‌ی screen rotation lock (فعال و غیرفعال کردن قابلیت چرخش خودکار صفحه‌نمایش) بسته به نسخه‌ی iOS در بخش‌های مختلفی از تنظیمات گوشی قرار دارد؛ مثلا در iOS 11 و نسخه‌های پس از آن، این گزینه در قسمت چپ و درست در زیر نخستین دکمه‌ها و در نسخه‌های مختلف iOS 7 تا iOS 10 در سمت راست بالای نمایشگر دیده می‌شود. درکل در هر نسخه باید به‌دنبال آیکونی قفل‌مانند و فلش منحنی در اطراف آن باشید.
زمانیکه روی آیکون قفل صفحه‌نمایش (screen rotation lock) کلیک کنید، صفحه‌نمایش در همان حالتی که قرار دارد، قفل می‌شود. در این حالت رنگ آیکون قفل صفحه‌نمایش در نسخه‌های مختلف iOS 7 تا 9 سفید و در نسخه‌های مختلف iOS 10 تا 11 قرمز می‌شود.
برای غیرفعال‌کردن قفل صفحه‌نمایش با سوایپ‌کردن در نمایشگر از سمت پایین به بالا (در آیفون X و گوشی‌های پس از آن باید از سمت راست نمایشگر به پایین آن سوایپ کنید)، Control Center را باز و سپس با لمس دوباره‌ی آیکون قفل، ویژگی چرخش خودکار صفحه‌نمایش را دوباره فعال کنید.
ژیروسکوپ
تعریف
حسگر ژیروسکوپ نیز مانند حسگر شتابسنج عمل می‌کند؛ اما این حسگر به‌جای تشخیص حرکات و شتاب گوشی در جهات خطی در سه محور مختلف، میتواند حرکات دورانی و زاویه‌دار (پیچ و تاب دار) را تشخیص دهد. به بیان ساده‌‌تر ژیروسکوپ میتواند چرخش و حرکت شیب‌دار را تشخیص دهد؛ اما شتابسنج فاقد این قابلیت است. درحقیقت حسگر ژیرسکوپ با تشخیص حرکات چرخشی و پیچوتابدار، بعد جدیدی به اطلاعات حسگر شتابگر اضافه می‌کند. دراصل گوشی حسگر شتابسنج شتاب و ژیروسکوپ جهت را تشخیص می‌دهد.
تاریخچه
لئون فوکو درسال ۱۸۵۲ حسگر ژیروسکوپ امروزی را اختراع کرد و مدل مناسب‌سازی‌شده‌ی آن برای گوشی‌های هوشمند در سال ۲۰۰۷ نخستین‌بار در گوشی آیفون ۴ به‌کار گرفته شد. گوشی نکسوس اس که با همکاری گوگل و سامسونگ ساخته شده است، نخستین گوشی اندرویدی مجهز به حسگر ژیروسکوپ محسوب می‌شود. اندروید ۲.۳ نیز نخستین نسخه‌ی اندروید با پشتیبانی از ژیروسکوپ و قابلیت‌های جذاب آن در اپلیکیشنها و بازی‌ها است.
ساختار و نحوه‌ی کار
قطعه‌ی اصلی حسگر ژیروسکوپ حسگری به‌نام ژیرو است که با نام‌های حسگر نرخ زاویه‌ای یا شتاب زاویه‌ای نیز شناخته می‌شود. این حسگر شتاب زاویه‌ای را تشخیص می‌دهد. به بیان ساده به‌معنای تشخیص تغییر زاویه‌ی چرخش در هر واحد زمانی است. درواقع ژیکروسکوپ به‌کار گرفته‌شده در موبایل دو قطعه‌ی مجزا از یکدیگر هستند که مانند حسگر شتابسنج در یک سیستم الکترومکانیکال قرار گرفته‌اند و برخلاف جهت یکدیگر می‌چرخند. نیروی وارد‌شده به این دو جسم باعث می‌شود به‌سمت بالا و پایین بچرخند و از هم فاصله بگیرند. با اندازه‌گیری فاصله‌ی بین دو این جسم می‌توانیم میزان نیروی وارد‌شده بر این جسم و درنهایت زاویه‌ی چرخشی را اندازه‌گیری کنیم.
کاربردهای ژیروسکوپ
همان‌طورکه گفتیم ژیروسکوپ حرکت چرخشی را تشخیص می‌دهد و وجود آن در برخی از بازی‌هایی مانند بازی‌های تیراندازی اول شخص لازم است که نیازمند حرکت‌های چرخشی و سه‌بعدی گوشی هستند. همچنین چنانچه گوشی شما مجهز به ژیروسکوپ باشد، در برخی از بازی‌ها می‌توانید با تکان‌دادن گوشی، زاویه‌ی دوربین بازی را تغییر دهید. در ویدئو زیر می‌توانید یکی از این بازی‌ها را مشاهده کنید:
درضمن در بازی‌هایی که برپایه‌ی استفاده از ژیروسکوپ طراحی شده است، می‌توانید اجسام یا شخصیت‌های بازی را به‌سمت جلو یا عقب حرکت دهید. از دیگر کاربردهای ژیروسکوپ در گوشی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تماشای عکس یا ویدئو ۳۶۰ درجه
کاربران گوشی‌های مجهز به ژیروسکوپ با چرخاندن گوشی خود به‌راحتی می‌توانند عکس یا ویدئو ۳۶۰ درجه را از زوایای مختلف تماشا کنند.
انجام وظایف مختلف در اپلیکیشنها فقط با تکان‌دادن گوشی
استفاده از ژیروسکوپ میتواند تجربه‌ی کاربری اپلیکیشنها را به میزان زیادی بهبود ببخشد
ژیروسکوپ میتواند انجام بسیاری از حرکت‌های دقیق برای انجام وظایف مختلف در اپلیکیشنها را میسر کند؛ بنابراین، توسعه‌دهندگان می‌توانند اپلیکیشنها را طوری طراحی کنند که انجام بسیاری از کارها تنها با تکان‌دادن گوشی امکان‌پذیر شود (مثلا قفل‌کردن گوشی تنها با تکان‌دادن آن) و با این ترفند تجربه‌ی کاربری اپلیکیشن را به میزان زیادی بهبود ببخشند و کار با آن را برای کاربر جذاب‌تر کنند. درواقع شتابسنج و ژیروسکوپ می‌توانند با کمک یکدیگر حرکت زاویه‌ای ۶ بعدی را شکل دهند که به نوبه‌ی خود باعث تجربه‌ی کاربری فوق‌العاده جذاب می‌شود. درادامه چند اپلیکیشن را معرفی می‌کنیم که رابط کاربری و تجربه‌ی کاربری آن‌ها با کمک استفاده از ژیروسکوپ بسیار جذاب شده است.
GyroSynth: در این اپلیکیشن می‌توانید تنها با تکان‌دادن دست خود در هوا و بالای گوشی، موسیقی پخش کنید یا صدای موسیقی را تنظیم کنید یا با چرخاندن کف دست خود، حالت سکوت گوشی خود را فعال کنید با صدای آن را بلند کنید. این اپلیکیشن فقط برای iOS عرضه شده است.
Gyro Air Drums: با این اپلیکیشن که تنها برای iOS عرضه شده است، می‌توانید با تکان‌دادن گوشی خود یا ضربه‌هایی کوچک، روی نمایشگر با نوت‌های مختلف طبل بزنید.
Mobile Guitar Pro: اگر می‌خواهید برای امتحان‌کردن گیتار مجازی، هنگام مضراب‌زدن دسته‌ی آن را آن هم بالا و پایین بیاورید، این اپلیکیشن را حتما نصب کنید (دانلود برای iOS، دانلود برای اندروید).
You Gotta See This: با استفاده از این اپلیکیشن که تنها برای iOS عرضه شده است، می‌توانید تصویری با دوربین گوشی بگیرید و پس از گرفتن عکس گوشی را کمی به‌سمت راست یا چپ بچرخانید تا اپلیکیشن پس از تحلیل و پردازش عکس، چند تصویر جداگانه با زاوایای مختلف از عکس اصلی تهیه کند.
Gyro Draw: با استفاده از این اپلیکیشن می‌توانید طرحی را ترسیم کنید و با چرخاندن گوشی، تصویر را در زوایای مختلف بچرخانید یا با دو انگشت خود آن را به‌صورت دستی بچرخاید یا می‌توانید یکی از انگشت‌های خود را در هر نقطه از نمایشگر قرار دهید و با کشیدن خطی در طول نمایشگر، آن را به یک خط پیچوتابدار درحال چرخش تبدیل کند. ژیرو درا هم تنها برای iOS عرضه شده است.
Air Mouse Pro: با استفاده از این اپلیکیشن می‌توانید گوشی را به موس بی‌سیم تبدیل کنید (دانلود برای iOS، دانلود برای اندروید).
درضمن از گوشی‌های مجهز به ژیروسکوپ می‌توانید از گوشی خود به‌عنوان قطب‌نما هم استفاده کنید. اپلیکیشن‌های قطب‌نمای زیادی برای اندروید و iOS عرضه شده است. برخی از قطب‌نماها با بهره‌گیری از قابلیت‌های سه حسگر شتابسنج، ژیروسکوپ و مغناطیس‌سنج به‌صورت سه‌بعدی طراحی شده‌اند که تجربه‌ی کاربری بسیار جالبی دارند. در ویدئوی زیر می‌توانید نمونه‌ای از قطب نمای سه‌بعدی را ببینید.
منبع :