ساندا چیست؟
ساندا یا سانشو (به معنی: مبارزه آزاد) یک ورزش رزمی تن به تن چینی است.
ساندا یکی از پر قابلیت‌ترین رشته‌های رزمی می‌باشد که در دسته سبک‌های ترکیبی رزمی به‌شمار میرود. این سبک ترکیب کشتی، کیک بوکس، ژیمناستیک، کونگ‌فو و بوکس غربی است.
ساندا یکی از بخش های ووشو به حساب می آید و یک مجموعه کامل از همه فنون نبرد بدون اسلحه، در چنگال گرفتن حریف، کشتی، زد و خورد و دفاع در برابر حریف دیده می شود.
در مسابقات ساندا شرکت‌کنندگان از سه دستهٔ اصلی ضربات مشت، ضربات لگد و فنون کشتی استفاده میکنند. پوشیدن دستکش بوکس باعث میشود تا استفاده از دستهٔ چهارم فنون کونگ فو یعنی تکنیک‌های گلاویزی و فنون درگیری ساندا محدود شود چون بسیاری از این فنون به انگشتان باز نیاز دارد. دستکش همچنین فنون دست قابل استفاده در مسابقه را هم عملاً محدود به ضربات مشت می‌کند.
در این رشته یک مبارز می تواند برای افزایش هیجان در مبارزه، حریف خود را با دست از روی Leitai (سکو) مسابقه پرتاب کرده و یا هل دهد و 2 امتیاز کسب کند.
نکته: ساندا یا سان دا زیر مجموعه رشته ووشو به شمار می آید. در واقع مسایقات ووشو به دوبخش تقسیم میشود: ساندا یا همان مبارزه و تالو یا همان فرم های نمایشی
تاریخچه ساندا
ساندا توسط ارتش چین ابداع و از سبک های سنتی چینی از جمله کونگ فو، شائو جیائو (Shuai Jiao) و چین نا (Chin Na) گرفته شده است.
مسابقات مدرن سانشو از دهه ۱۹۵۰ در بازی‌های ملی تایوان برگزار می‌شد. در جمهوری خلق چین از سال ۱۹۷۰ این رشته ورزشی مورد توجه دولت قرار گرفت و در سال ۱۹۸۵ اولین تورنمنت بین‌المللی ووشو که از مسابقات سانشو و تالو تشکیل می‌شد در چین برگزار شد. در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن مسابقات سانشو به عنوان بخشی از رشته ووشو وارد بازی‌های آسیایی شد. این رشته در سال‌های اخیر در کشورهای دیگر به ویژه ایران، مصر، فرانسه، بریتانیا، برزیل، ژاپن، کره، ترکیه، روسیه، آمریکا و ویتنام هم طرفداران زیادی پیدا کرده‌است.
زبان رسمی در ساندا مانند ووشو چینی است و اصطلاحات ووشو ساندا، اعداد در ساندا، احترام گذاشتن در ووشو و …. به زبان چینی انجام می شود.
قوانین ووشو ساندا
استفاده از چه نوع فنونی مجاز است؟
تمام تکنیک های مشت زنی, ضربات پا, پرتاب/کشتی ووشو برای استفاده مجاز است.
استفاده از چه نوع فنونی غیر مجاز است؟
حمله با سر آرنج یا زانو یا اعمال فشار خلاف جهت بر مفصل های حریف.
استفاده از تکینیک های پرتابی کشتی به طوری که حریف محبور به فرود روی سرش شود.
آسیب عامدانه به حریف.
حمله از هر طریق به سر حریفی که روی زمین افتاده.
برای رده سنی کودکان و نوجوانان محدودیت بیشتری در نظر گرفته شده است.
فواید ورزش ووشو ساندا
افزایش قدرت جسمانی
اغلب رشته های رزمی نیاز به آمادگی بدنی بالایی دارند. ووشو ساندا نیز از این قائده مستثنی نیست و علاوه داشتن تکنیک مبارزه بالا و ذهنی آماده به بدنی آماده نیز نیاز دارد. این موضوع در رده های سنی بالاتر بحث بسیار مهمی به شمار می آید.
با توجه به نیاز این رشته به آمادگی بدنی بالا, همواره اساتید این رشته در باشگاه ساندا بر روی آمادگی حسمانی هنرجویان خود کار میکنند تا مبارزینی با بدنی آماده داشته باشند.
بدنسازی این رشته و اکثر رشته های رزمی، بیشتر بر استقامت و تراکم عضلات تأکید دارند نه بر حجم و اندازه آن.( بروسلی در مقابل آرلوند)
افزایش انعطاف پذیری
انعطاف پذیری نیز مانند قدرت بدنی بالا یکی از دستاورد ها و همچنین الزامات رشته ووشو به شمار می آید.
در تعریفی ساده انعطاف پذیری یعنی: توانايي حركت يك يا گروهي از مفاصل به نرمي و سادگي در سراسر دامنه حركتي بدون محدوديت.
افزایش حجم ریه، توان تنفسی و استقامت
با توجه به حجم بالا حرکات هوازی در این رشته, رزمی کار با افزایش توان تنفسی مواجه می شود یعنی مثلا اگر فردی قبلا پس از 300 متر دویدن نفس کم می آورد الان با 700 متر دویدن نفس کم می آورد.
ساندا و سانشو چه تفاوتی دارند؟
تا قبل سال 2009 مسابقاتی که زیر نظر فدراسیون ووشو برگزار می شد، سانشو نام داشت و به مبارزات آزاد ساندا گفته می شد. اما از سال 2009 تمام مبارزات (آزاد یا زیر نظر فدارسیون جهانی ووشو) تحت عنوان ساندا برگزار می شود.
چه تفاوتی میان MMA و ساندا وجود دارد؟
آزادی در اجرای فنون:
رشته ورزشی MMA آزادی بیشتری نسبت به سان دا به مبارز می دهد.
داوری:
رشته ووشو ساندا برای سلامت مبارزین یک سری محدودبت ها مثل ممنوعیت ضربه زدن به حریفی که روی زمین افتاده در نظر گرفته است.
فدراسیون ورزشی:
فدراسیون ووشو ایران
رشته ووشو که شامل بخش هایی از جمله ساندا است در ایران فدراسیون ورزشی مجزا با نام ” فدراسیون ووشو جهبوری اسلامی ” دارد و تمام احکام ورزشی زیر نظر این سازمان صادر می شود و اعتبار بالایی دارد.
در حالی که MMA چندی پیش ممنوع اعلام شد و بسیاری از رشته های رزمی دیگر فدراسیون مجزا ندارد و زیر نظر فدراسیون ورزش های رزمی ایران فعالیت می کنند.
مسابقات:
رشته ووشو و سبک ساندا در مسابقات درون مرزی و برون مرزی بسیاری حضور دارد و در ایران لیگ معتبری دارد که در دو سبک ساندا و تالو مسابقات را برگزار می کند.
رشته ساندا در مسابقات معتبری همچون بازی های آسیایی, جام جهانی ساندا و مسابقات جهانی ووشو حضور دارد.(در بازی های آسیایی جاکارتا 2 طلا و 3 نقره برای ایران کسب کرد)
لباس ساندا
لباس مورد تایید IWUF برای مردان شامل شورت و جلیقه ساندا و برای خانم ها شامل شورت و تی شرت ساندا می شود.
علاوه بر این ساندا کار برای شرکت در مسابقات باید از وسایل محافظت کننده شامل : کلاه ایمنی سر, دستکش, محافظ قفسه سینه, گارد لثه, محافظ اندام جنسی(کاپ) و بانداژ دست را همراه داشته باشد.
برای خانم های مسلمان شرکت کننده در مسابقات فدراسیون جهانی ووشو اجازه استفاده از پوشش های زیر را صادر کرده است و ورزشکار زن مسلمان موظف به رعایت تمام این موارد است:
بالا تنه آستین بلند(غیر چسبان)
شلوارهای بلند(غیر چسبان)
مقنعه(زیر کلاه ورزشی)
لباس و وسایل محافظ ساندا در دو رنگ آبی و قرمز وجود دارد(مشکی منسوخ شده است)
تغییر رنگ لباس سانداکاران
در جلسه کمیته فنی فدراسیون جهانی تغییرات مهمی در داوری و قوانین ووشو صورت گرفت.
همچنین با تغییرات جدید رنگ مشکی هوگو، دستکش، کلاه و لباس سانداکاران حذف و رنگ آبی جایگزین آن شد.
سکوی مسابقه
مسابقه ساندا باید در سکوی مورد تایید فدراسیون جهانی ووشو (leitai) برگزار شود. این سکو شامل یک صفحه از جنس چوب چند لایه در بالای لایه ای از فوم EVA است که با روکشی با کیفیت از جنس PU پوشیده شده است.
طول و عرض این سکو 8 متر و دارای 80 سانتی مترارتفاع است.
رده های سنی
رده سنی کودکان: 12 تا 14 سال
رده سنی جوانان: 15 تا 17 سال
رده سنی بزرگسالان: 18 تا 40 سال
رده های وزنی
رده های وزنی کودکان:
وزن 39- کیلوگرم
وزن 42- کیلوگرم
وزن 45- کیلوگرم
وزن 48- کیلوگرم
وزن 52- کیلوگرم
وزن56- کیلوگرم
وزن 60- کیلوگرم
رده های وزنی جوانان:
وزن 48- کیلوگرم
وزن 52- کیلوگرم
وزن 56- کیلوگرم
وزن 60- کیلوگرم
وزن 65- کیلوگرم
وزن 70- کیلوگرم
وزن 75- کیلوگرم
وزن 80- کیلوگرم
رده های وزنی بزرگسالان:
وزن 52- کیلوگرم
وزن 56- کیلوگرم
وزن 60- کیلوگرم
وزن 65- کیلوگرم
وزن 70- کیلوگرم
وزن 75- کیلوگرم
وزن 80- کیلوگرم
وزن 85- کیلوگرم
وزن 90- کیلوگرم
وزن 90+ کیلوگرم
شالبند های ووشو ساندا
درجه بندی پایه در رشته ووشو ساندا بر اساس شالبند یا همان کمربند (چندان واژه مناسب و صحیحی نیست، بهتر است از واژه شالبند استفاده شود).
ساندا کاران شالبند را نمی بندند و در واقع محدود به حکمی رسمی از سوی فدراسیون ووشو می شود و نیازی به تهیه شالبند نیست.
احکام پایه در رشته ورزشی ساندا به ترتیب:
شالبند سفید ساندا
شالبند زرد ساندا
شالبند نارنجی ساندا
شالبند سبز ساندا
شالبند آبی ساندا
شالبند بنفش ساندا
شالبند قهوه ای ساندا
شالبند قرمز ساندا
شالبند مشکی ساندا
ووشو در مسیر المپیک
متاسفانه ووشو و سبک ساندا المپیکی نیست، اما از سال 2004 توسط کميته بين المللي المپيک به رسميت شناخته شد و حرکت خود را جهت ورود به المپيک آغاز نموده است. رشته رزمی ووشو که شامل مسابقات تالو و ساندا می شود هر ساله در جمع 8 کاندیدای حضور در المپیک 2020 و 2024 بوده است و به طور آزمایشی در المپیک 2004 پکن حضور داشت.
با اینکه در جمع 8 رشته کاندیدا المپیک 2020 توکیو حضور داشت، اما موفق به کسب سهمیه از المپیک نشد. ولی توانست به المپیک 2022 جوانان راه یابد که اتفاقی بزرگی است.
با توجه به اینکه آقای” یو زای چینگ” علاوه بر ریاست جهانی فدراسیون ووشو، نائب رئیسی کمیته بین المللی المپیک IOC را بر عهده دارد و پیشرفت روز افزون این رشته امید زیادی برای افزودن ووشو به رشته ها المپیکی وجود دارد.
منبع :