شناسایی و دستیابی به سیاره های قابل سکونت از اهداف مطالعات کیهان شناسی و ساخت فضاپیماهای متعدد است. سیاره های قابل سکونت بایستی در گوشه ای از کهکشان قرار گرفته باشند، قمری همچون ماه داشته باشند و …
تصور کنید سیاره های قابل سکونت بسیاری وجود دارد و حیات های متعدد در جهان هستی پایدار است. تصور شما چیست؟ آیا آن سیاره ها شبیه به زمین هستند؟ ساکنان آن چگونه موجوداتی هستند؟ از جنس انسان یا موجودات تک سلولی؟ شاید هم ساکنان سیاره های قابل سکونت موجوداتی بسیار پیشرفته تر از انسان باشند.
سوال هایی که مطرح کردیم تنها ابهامات ذهن بشر نیستند. سوالات بیشماری وجود دارد که در صورت اثبات وجود این سیاره ها ایجاد میشود. سوالاتی از قبیل معنای زمان، روز، شب، هفته، ماه، فصل ،سال و یا حتی آب و هوا. قطعا تنها در صورتی میتوانیم پاسخی برای سوالات بالا بیابیم که توانایی مشاهده این سیاره ها را داشته باشیم. اما میدانیم تا فاصله بسیار زیادی از ما فعلا خبری از حیات نیست. کنجکاوی بشر برای یافتن سیاره های قابل سکونت تمامی ندارد و هر روز سعی دارد تا گستره دید خود را وسعت ببخشد و سیاره های برادر را بیابد. در این مقاله کمی درباره تحقیقات برای یافتن این سیاره ها و نتایج آن صحبت میکنیم.
سیاره های قابل سکونت که شباهتی به زمین ندارند
شاید اولین چیزی که از سیاره های قابل سکونت در ذهن ما نقش ببندد این است که این سیارات شمایل و خصوصیاتی شبیه به زمین دارند. آب و هوایی چهار فصل و معتدل، دریاهای عظیم، بادها و باران های موسمی و تفاوت اقلیمی همچون کوه ، جنگل و دریا. خب برای بشری که تنها تجربه زندگی بر روی زمین را داشته است و 8 سیاره بی آب و علف میشناسد، طبیعی است که تصوری جز این از سیاره های قابل سکونت نداشته باشد.
در واقع بشر توانایی سکونت در مکانی همچون زمین را دارد چون او آموخته است که با استفاده از ویژگی های طبیعی زمین زندگی کند و ابزار لازم برای زندگی را بسازد. اگر به کره ای همچون مریخ برود که خالی از ویژگی های زمینی است چطور میتواند به حیات ادامه دهد؟ آیا حیات در مریخ شبیه به زمین است؟
بشر در حال نزدیک شدن زمان پرواز به سمت مریخ و آغاز زندگی بر روی این کره به خواب رفته است. برای بشر باسواد و مدرن امروزی شاید آغاز از صفر سخت باشد اما غیرممکن نیست چون میداند که چطور باید بسازد. فضاپیماهای غول پیکر در حال طراحی برای حمل تجهیزات مورد نیاز زندگی بر روی این کره هستند و تصور ما از زندگی بر کره مریخ را بارور و شکوفا میسازند.
پس قطعا نیاز نیست که سیاره های قابل سکونت تشابه فراوانی به زمین داشته باشند. بلکه اگر تنها چند ویژگی حیاتی داشته باشند میتوانند فضایی مناسب برای زندگی بشر فراهم سازند. برای لمس بهتر این قضیه یکی از قمرهای سیاره مشتری را برای شما مثال میزنیم که سراسر پوشیده از یخ است و سرمای بسیاری را تحمل میکند اما دانشمندان معتقدند که این قمر میتواند یکی از کاندیداهای حیات در منظومه شمسی باشد زیرا وجود آب در دل آن حتمی است.
سیاره های قابل سکونت که شبیه به زمین هستند
باید بگوییم که وجود سیاره های دارای حیات با قابلیت سکونت شبیه به زمین خیالی خام و از روی عادت نیستند. به راستی سیاره های زمینی وجود دارند. این سیاره ها دارای حیات هستند و شرایطشان برای سکونت مناسب است.
دانشمندان تا چند وقت اخیر تصور میکردند که سیاره های قابل سکونت بسیاری همچون زمین ورای منظومه شمسی وجود دارد که به دور ستاره های کوتوله میچرخند. اما هم اکنون این تصور به حقیقت مبدل شده زیرا اخترشناسان به تازگی توانسته اند هفت سیاره بسیار شبیه به زمین را در فاصله تنها 40 سال نوری از ما کشف کنند. این سیاره ها که برادران زمین هستند به دور یک ستاره کوتوله میچرخند.
ستاره این سیاره در دوران میانسالی خود به سر میبرد و بسیار سرد و قرمز است . اما گرما و روشنایی متعادل این سیارات را فراهم میسازد. فاصله نزدیک به این سیاره ها حس خوبی در دل اخترشناسان ایجاد کرده است که شاید بتوان با استفاده از فضاپیماهای مدرن سیگنال هایی را به این سیارات مخابره کرد و پاسخی از ساکنان آن دریافت کرد. البته قابل سکونت بودن این سیاره ها بدان معنا نیست که ساکنان آن موجودات زنده هستند. تعداد سیاره های ثبت شده قابل سکونت در حال حاضر 7 عدد میباشد . البته 27 سیاره دیگر هم در صف تایید و ثبت توسط ناسا قرار دارند. اخترشناسان پس از اتمام مطالعات و تحقیق بر روی این سیارات و پوشش ابهامات خود این سیارات را در لیست مذکور ثبت خواهند کرد.
پیش نیاز وجود سیاره های قابل سکونت چیست؟
سوالی که همیشه وجود دارد و شاید بیش از پنجاه سال است که بدان به صورت جدی پرداخته میشود این است که آیا سیاره های دارای حیات وجود دارد؟
اگر جواب بله است چرا ساکنین این سیارات تاکنون رویت نشده اند و پیام یا سیگنالی از جانب آنان دریافت نشده است. پاسخ های بسیاری برای وجود یا عدم وجود این سیاره ها بیان شده است. یکی از معروف ترین فرضیه ها از این قرار است که تعداد سیاره هایی که قابل سکونت هستند بسیار کم است.
جهان پهناور هستی را تصور کنید، این جهان به قدری بی انتها و وسیع هست که عظمت آن در گستره تصور و ذهن ما نمیگنجد. حال وقتی میگوییم تعداد سیاره های قابل سکونت کم است باید بدانید که منظورمان چیست. حیات در یک سیاره اصلا اتفاقی و یهویی نیست ، بلکه کلیه اجزای یک منظومه و یا حتی کهکشان باید با چینشی دقیق واقع شوند تا سیاره ای بتواند در دل خود حیاتی را جای دهد. برای درک بهتر این مساله از کهکشان شروع می کنیم و با توضیح خصوصیات سیاره این بحث را به پایان میرسانیم.
پیش نیازهای وجود یک سیاره قابل سکونت
- منظومه این سیاره باید در گوشه ای از کهکشان واقع باشد تا از خطر تشعشعات و امواج مرگبار مرکز کهکشان در امان بماند.
- سیاره مذکور باید در نقطه قابل حیات ستاره ( کمربند حیات) خود واقع شده باشد.
- منظومه این سیاره دارای غول های گازی همچون مشتری و زحل ما باشد تا سیارک ها و اجرامی که به سمت این سیاره می آید را با قدرت ببلعند.
- قمری غول پیکر همچون ماه داشته باشد تا انحراف محور سیاره را تثبیت کند.
سیاره ها
عمق آب در اقیانوس هند و خلیج فارس چقدر است؟
عمق آب در اقیانوس هند و خلیج فارس با یکدیگر متفاوت است. همین ویژگی باعث میشود تا این دو ناحیه از نظر جغرافیایی، سیاسی و تجاری اهمیت ویژه‌ای داشته باشند. در این مقاله به بررسی عمق آب در اقیانوس هند و خلیج فارس و مقایسه انرژی سونامی در سواحل اقیانوس هند و خلیج فارس خواهیم پرداخت.
آیا تابحال به این مسئله فکر کرده‌اید که اگر یک کشتی در خلیج فارس غرق شود، تا چه عمقی پایین می‌رود؟ باید بدانید که عمق دریا با انرژی سونامی نیز ارتباط خاصی دارد. در ادامه با این اعداد و ارقام و عمق آب در اقیانوس هند و خلیج فارس آشنا می‌شوید.
عمق آب در اقیانوس هند و خلیج فارس
خلیج فارس در باریک‌ترین نقطه آن حدود ۵۶ کیلومتر عرض داشته و در تنگه هرمز قرار دارد. عمق آب در این قسمت عموما بسیار کم است؛ بطوری که در عمیق‌ترین قسمت آن حداکثر ۹۰ متر (۲۹۵ پا) و به طور متوسط ۵۰ متر عمق (۱۶۴ پا) دارد.
اقیانوس هند دارای عمقی در حدود ۳۸۹۰ متر، معادل ۱۲۷۶۲ پا بین اقیانوس آرام و اطلس قرار دارد. اکثر حوزه‌های اقیانوس هند دارای ۵۰۰۰ متر (۱۶۴۰۴ پا) و حتی برخی از آن‌ها ممکن است ۶۰۰۰ متر (۱۹۶۵۸ پا) وسعت داشته باشند، مثل حوزه وارتون. برخی از حوزه‌ها دارای عمق کمتری هستند از جمله حوزه دریای عربستان با طول ۳۰۰۰ متر (۹۵۴۲ پا) در بیشتر مناطق آن و حوزه خلیج بنگال از ۴۰۰۰ متر (۱۳۱۲۳ پا) در جنوب سریلانکا تا ۲۰۰۰ متر (۶۵۶۱ پا).
سه دریای مدیترانه‌ای وجود دارند که عمق اقیانوس هند را تحت تاثیر قرار می‌دهند: خلیج فارس که کمترین عمق آن ۲۵ متر (۸۲ پا) و حداکثر عمق آن ۹۰ متر (۲۹۵ پا) است، دریای قرمز با عمق حداقل ۴۹۰ متر (۱۶۰۷.۶۱ پا) و حداکثر عمق ۲۷۴۰ متر (۸۹۸۹ پا) و دریای مدیترانه‌ای استرالیا که شامل عمق‌های مختلفی از ۷۴۰۰ متر (۲۴۲۷۸ پا) است که اقیانوس هند را از طریق کانال‌هایی به به جزایر اندونزی با محدوده عمقی ۱۵۰۰-۱۱۰۰ متر (۴۹۲۱-۳۶۰۸ پا) متصل میکند. با این حال عمیق‌ترین نقطه اقیانوس هند، جزیره سوندا با عمق حداکثر ۷۴۵۰ متر (۲۴۴۴۲ پا) است.
مقایسه انرژی سونامی در سواحل اقیانوس هند و خلیج فارس
عمق اقیانوس با انرژی و سرعت سونامی رابطه مستقیم دارد، در نتیجه هر چه عمق بیشتر باشد، قدرت و شدت سونامی نیز بیشتر است. از آنجایی که انرژی به صورت عمودی به آب منتقل میشود، اگر سونامی به ساحل برخورد کند، مانند این است که یک پتک بر سر سنگ فرود آید! بنابراین با توجه به اعداد و ارقام گفته شده نتیجه می‌گیریم که انرژی سونامی در سواحل اقیانوس نسبت به خلیج فارس بیشتر است.