در میانه‌های سال ۱۹۸۵، بازار ریزپردازنده‌ها در آمریکا با بحرانی جدی روبرو شد. ژاپنی‌ها با ورود به این بازار، قیمت محصولات را به مقدار قابل توجهی کاهش دادند و از طرفی، کمبود نوآوری و محصولات جدید نیز بازار را تحت تاثیر قرار داده بود. در این میان AMD بار دیگر روی بخش تحقیق و توسعه‌ی خود تمرکز کرد. آن‌ها برنامه‌ای جدی برای طراحی و تولید یک محصول جدید در هر هفته را به دستور کار خود اضافه کردند و تا پایان سال مالی ۱۹۸۶، ۵۲ ریزپردازنده‌ی جدید طراحی کردند. از طرفی، لابی قوی این شرکت با دولت آمریکا باعث شد تا تحریم‌های اساسی برای محصولات ژاپنی در نظر گرفته شده و از کاهش بیش از پیش قیمت توسط آن‌ها جلوگیری شود.
خروج از بازار حافظه‌های تصادفی پویا (DRAM) و تمرکز روی ساخت سیستم‌های سیماس، از برنامه‌های بعدی ایامدی بود. آن‌ها در سال ۱۹۸۶، قدم بزرگ بعدی خود را برداشتند و با توسعه‌ی یکی از محصولات اولیه یعنی Am2900، بخشی جدید به نام پردازنده‌های Am29000 یا 29K را به خط تولید محصولات خود اضافه کردند. این محصولات بیشتر روی سیستم‌های امبدد تمرکز داشتند.
اولین محصول اختصاصی ایامدی به خاطر شکایت اینتل با ۶ سال تأخیر عرضه شد
به‌نظر می‌رسد تمام تلا‌ش‌های ایامدی در پایان دهه‌ی ۱۹۹۰ و شروع دهه‌ی ۲۰۰۰، باهدف ورود جدی به بازار x86 بوده است. آن‌ها در سال ۱۹۹۱، اولین محصول اختصاصی خود بر پایه‌ی این معماری را با نام Am386 تولید کردند و به‌صورت جدی، وارد رقابت با اینتل شدند. البته ایامدی از سال ۱۹۸۵ و پس از عرضه‌ی اولین پردازنده‌ی ۳۲ بیتی اینتل به دنبال تولید محصول اختصاصی خود بود؛ اما اینتل با طرح شکایت و رجوع به قرارداد نوشته شده، توانست چند سال تولید این محصول را به تعویق بیندازد.
نکته‌ی جالب توجه در مورد اولین محصول اختصاصی AMD این است که Am386 با وجود استفاده از معماری اینتل ۸۰۳۸۶، دارای سرعت پردازش ۴۰ مگاهرتز و بیشتر از محصول اینتل بود. این محصول از همان طراحی سوکت اینتل بهره می‌برد و به همین دلیل، می‌توانست به‌عنوان یک گزینه‌ی ارتقایی برای مشتریان محصولات اینتل عرضه شود.
رقابت اینتل و ایامدی در سال‌های بعدی با جدیت ادامه پیدا کرد. آخرین محصولی که ای ام دی بر پایه‌ی طراحی‌های اینتل تولید کرد، Am486 نام داشت که باز هم سرعتی بیش از محصول مشابه اینتل داشت. نسخهی بهبودیافته‌ی این پردازنده یعنی AMD 5×86 نیز در سال ۱۹۹۴ عرضه شد و علاوه بر افزایش سرعت، از فناروی کش L1 نیز بهره می‌برد که رقابت را برای اینتل سخت‌تر از گذشته می‌کرد.
سری K
در نهایت اولین محصول ای ام دی در بازار پردازنده‌های x86 با طراحی اختصاصی در سال ۱۹۹۶ عرضه شد. K5 پردازنده‌ای بود که تمامی مراحل از طراحی تا ساخت آن توسط AMD انجام شده بود و به طور جدی به منظور رقابت با سری پنتیوم اینتل معرفی شد. البته این پردازنده نتوانست با محصولات پرچمدار اینتل در آن زمان رقابت کند. نکته‌ی مهم در طراحی کی ۵ این بود که ایامدی از فناوری محصولات 29K خود در آن استفاده کرده و به نوعی این محصولات از رده خارج شده را به‌عنوان پس‌زمینه‌ی پردازشی K5 مورد استفاده قرار داد.
استفاده از پیشوند K در محصولات اختصاصی اولیه‌ی اینتل، به معنای Kryptonite بود. کریپتونایت در کتاب‌های کمیک به معنای تنها ماده‌ای است که می‌تواند سوپرمن را از بین ببرد. شاید ایامدی با استفاده از این لغت، قصد داشته خود را به‌عنوان از بین برنده‌ی سلطه‌ی اینتل بر بازار معرفی کند. طراحی محصول بعدی سری K ایامدی، توسط تیم طراحی Nexgen انجام شد. این شرکت پیش از آن پیشرفت‌های زیادی در زمینه‌ی معماری x86 داشت و ایامدی با خریدن آن، بخش طراحی خود را بیش از پیش تقویت کرد. سرانجام K6 در سال ۱۹۹۷ عرضه شد و نسخه‌های پیشرفته‌تر آن به‌عنوان رقبای جدی اینتل پنتیوم ۲ عرضه شدند.
نسل بعدی سری K با نام K7 و تحت برند اثلون (Athlon) در سال ۱۹۹۹ عرضه شد. شکایت‌های حقوقی اینتل و همچنین ثبت پتنت اسلات‌های این شرکت، کار را برای ایامدی دشوار کرد. پردازنده‌های جدید این شرکت روی مادربوردهای طراحی شده برای اینتل قابل نصب نبودند و AMD مجبور شد اسلات مخصوص خود را طراحی کند. نسخهی ارزان‌تر این پردازنده نیز با نام Duron و سپس Sempron عرضه شد. پردازنده‌های سری اثلون به‌طور اختصاصی برای اجرای سیستم‌عامل ویندوز طراحی شده بودند. ایامدی با معرفی این پردازنده‌ها خود را به‌عنوان اولین تولیدکننده‌ی پردازنده‌ی یک گیگاهرتزی در جهان معرفی کرد.
خانواده‌ی K و سری اثلون، عصر جدیدی را در پردازنده‌های ADM رقم زدند
یکی از بخش‌های پردرآمد ایامدی در دهه‌ی ۲۰۰۰، بخش تولید فلش مموری بود. آن‌ها از سال ۱۹۹۳ تولید این نوع از حافظه‌ها را با شرکت فوجیتسو انجام دادند و درآمد مناسبی نیز از آن کسب کردند. در سال ۲۰۰۳ با افزایش رقابت در بازار پردازنده‌ها و فشار مالی تحمیل شده از طرف اینتل، AMD مجبور شد تا شرکتی مشترک به نام Spansion با همکاری فوجیتسو تأسیس کند. در نهایت در سال ۲۰۰۵، شرکت آمریکایی از این توافق خارج شد و تمرکز خود را به‌طور کامل روی تولید پردازنده گذاشت.
معماری ۶۴ بیتی
شرکت ایامدی در سال ۲۰۰۳ با معرفی اولین پردازنده‌ی ۶۴ بیتی خود، بازار پردازنده‌ها را وارد شوکی جدی کرد. پردازنده‌ی جدید این شرکت با نام K8 و به‌عنوان نسخهی بسیار پیشرفته‌ی K7 معرفی شد. با استفاده از طراحی ۶۴ بیتی، پشتیبانی سیستم‌های کامپیوتری تا یک ترابایت حافظه افزایش یافت. اگرچه این مقدار از حافظه، مورد نیاز هیچ کامپیوتری نبود، محدودیت استفاده از ۴ گیگابایت رم از بین رفت و سیستم‌های مجهز به ۸ گیگابایت رم به مرور وارد بازار شدند.
نوآوری بعدی ای ام دی در کنار توسعه‌ی پردازنده‌های ۶۴ بیتی، انتقال بخش کنترل حافظه به CPU بود که سرعت انتقال اطلاعات از رم به پردازنده را به‌مقدار قابل توجهی افزایش داد. این نوآوری، فناوری FSB را از سیستم‌ها حذف کرده و فناوری حدید HyperTransport را معرفی کرد. نسخه‌های مختلف پردازنده‌های ۶۴ بیتی ایامدی با نام‌های Clawhammer و Newcastle برای کاربران عادی، Sledghammer برای کاربران حرفه‌ای و Opteron برای نصب در سرورها معرفی شدند.
پیشرفت‌های بعدی AMD در پردازنده‌های ۶۴ بیتی، با معرفی فرآیند جدید تولید ترانزیستورهای ۹۰ نانومتری همراه بود. آن‌ها با استفاده از این روش جدید، نمونه‌های پیشرفته‌ی K8 را با نام‌های Venice، San Diego، Winchester، Orleans و Lima را به بازار عرضه کردند. این محصولات در خلال سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ به بازار عرضه شدند.
اولین پردازنده‌ی ۶۴ بیتی توسط AMD به بازار معرفی شد
K10 خانواده‌ی بعدی محصولات ایامدی بود که در سال ۲۰۰۷ معرفی شد. سومین نسل از پردازنده‌های اپترون این شرکت با معماری جدید عرضه شدند و پس از آن نیز سری Phenom برای کامپیوترهای دسکتاپ عرضه شد. پردازنده‌های K10 در نسخه‌های دوهسته‌ای، سه‌هسته‌ای و چهار هسته‌ای عرضه شدند. فناوری معرفی شده برای تولید این محصولات، فناوری ۶۵ نانومتری بود که با وجود پیشرفت‌های زیاد، نمی‌توانست با نسخه‌های کوچک ۴۵ نانومتری اینتل رقابت کند.
ایامدی در سال ۲۰۰۹ فناوری ۴۵ نانومتری را به خط تولید خود اضافه کرد. این فناوری با کد Dragon معرفی شد و Phenom II به‌عنوان اولین محصول آن به بازار عرضه شد. رقبای تولیدی توسط اینتل در این بخش بازار، سری Core 2 Quad بودند که محصولات ایامدی به دلایل مختلف توانایی رقابت با آن‌ها را نداشتند.
خرید شرکت ATI و بخش پردازنده‌های گرافیکی
شرکت آمریکایی ای‌ام دی در ۲۴ جولای سال ۲۰۰۶ به‌طور رسمی اعلام کرد که شرکت تولیدکننده‌ی پردازنده‌ی گرافیکی ATI را به مبلغ ۵.۴ میلیارد دلار تصاحب کرده است. این مبلغ به‌صورت ۴.۳ میلیارد دلار نقد و ۵۸ میلیون سهم از AMD به این شرکت کانادایی پرداخت شد. چهار سال بعد ایامدی اعلام کرد که برند ATI را از محصولات گرافیکی خود حدف خواهد کرد.
در سال ۲۰۰۸، تغییراتی در ایامدی اجرا شد و این شرکت با سازمان سرمایه‌گذاری Advance Technology Investment از ابوذبی همکار شد. همکاری این دو شرکت با یکدیگر و همچنین اسپین‌آف کردن فرآیندهای تولید AMD، سرمایه‌ی مناسبی را به سمت این شرکت سرازیر کرد که امکان تمرکز کامل روی صنعت پردازنده را به آن‌ها می‌داد. ایامدی با این تصمیم بخش ساخت محصولات خود را به شرکت اماراتی اهدا کرد و از آن به بعد تنها طراحی محصولات را انجام می‌دهد. پس از مدتی سامسونگ و TSMC نیز به‌عنوان سازندگان پردازنده‌های AMD معرفی شدند تا این شرکت ریسک وابستگی به یک شرکت تولیدی را تا حد امکان کاهش دهد.
پس از خرید شرکت کانادایی ATI، فرآیندی با نام Fusion در بین محصولات AMD رواج یافت. تمرکز اصلی این فرآیند روی بکپارچه کردن CPU و GPU در سیستم‌ها بود تا با حذف برخی از قطعات مادربورد، سرعت برخی پردازش‌ها افزایش یافته و محاسباتی که پردازنده‌ی گرافیکی بهتر از عهده‌ی آن‌ها بر می‌آمد، به این واحد ارسال شوند. فیوژن بعدا با نام رسمی APU یا Accelerated Processing Unit به کار خود ادامه داد.
منبع :