در این مقاله به بررسی ۱۹ نمونه سوال زیرکانه که در مصاحبه شغلی از شما میپرسند می پردازیم. امیدواریم که این مطلب به شما در به دست آوردن شغل باب میلتان کمک کند.
چرا این سوال را میپرسند؟ نیکولای میگوید: «کارفرماها میخواهند بدانند چگونه تحت فشار یا در شرایط نامساعد مانند از دست دادن شغل میتوانید خود را کنترل کنید و بر اوضاع مسلط بمانید. آنها دوست دارند بشنوند که شما نگاه مثبت دارید و آمادهاید که با نگرشی عالی به سر کار خود برگردید. آنها همچنین مایل هستند که از شما اعتماد به نفس ببینند، نه اینکه از خشم یا شکستتان بشنوند.
نکتهی فریبندهی آن چیست؟ تازهکارها از اخراج خود عصبانی میشوند یا بدزبانی میکنند و این سوال امکان دارد آنها را به بددهنی و عیبجویی از کارفرمای سابق خود سوق دهد که البته تحت هیچ شرایطی نباید در مصاحبه شغلی چنین رفتاری را از خود بروز داد. نیکولای اضافه میکند: «اصلا از کارفرمای قبلی خود بدگویی نکنید، از خود یأس و استیصال بروز ندهید و اینکه خود را همچون قربانی نمایش ندهید.»
پاسخ مناسب چیست؟ پاسخ معقولانهای ارائه بدهید که بر تصمیم شغلی شرکت در مورد کاستن از نیروها متمرکز باشد. حتما از مقصر جلوه دادن دیگران یا هرگونه نارضایتی اجتناب نمایید. صادقانه واقعیتها را بگویید.
۱۹ نمونه سوال در مصاحبه شغلی
چرا این سوال را میپرسند؟ آنها میخواهند بدانند اگر دیگر به پول نیازی نداشتید، باز هم حاضرید کار کنید. پاسختان برای کارفرما میتواند گویای انگیزه و اخلاق کاریتان باشد. مصاحبهگر همچنین ممکن است بخواهد بداند که چطور پولتان را خرج میکنید یا قصد سرمایهگذاری با آن را دارید. این امر میتواند بیانگر میزان مسئولیتپذیری شما در قبال پولتان باشد و نشان دهد که چقدر شخصیت بالغ و پختهای دارید.
نکتهی فریبندهی آن چیست؟ سوالات خارج از حوزهی کاری ممکن است غافلگیرتان کنند و همچنین میتوانند آرامش و تسلطبرنفستان را بههم بزنند. تیلور میگوید: «این سوالات در نگاه اول هیچ ارتباطی با شغل موردنظرتان ندارند و ممکن است پیش خود فکر کنید که این سوالات اصلا چه اهمیتی برای آنها میتواند داشته باشد. چه اهمیت داشته باشند یا نه، واقعیت این است که اگر مکثی نکنید و قبل پاسخ دادن به چنین سوالاتی تمرکز پیدا نکنید، همین سوالات میتوانند خونسردیتان را از شما بگیرند.»
پاسخ مناسب چیست؟ آنها دوست دارند از شما بشنوند که به کارتان ادامه خواهید داد، چون نسبت به کارتان اشتیاق و علاقهمندی بسیاری در خود میبینید. آنها همچنین مایلند بدانند که تصمیمات مالی هوشمندانهای اتخاذ خواهید کرد. اگر پولتان را غیرمسئولانه خرج کنید، آنها نگران میشوند که نسبت به آنها نیز با بیتوجهی رفتار خواهید کرد.
چرا این سوال را میپرسند؟ با مطرح کردن این سوال که دربارهی موقعیتهای حساسی که درستکاریتان را به محک میگذارند، رئیس آیندهیتان میخواهد حد و مرزهای اخلاقی شما را ارزیابی کند. تیلور میگوید: «آنها با این سوال همچنین میزان درایت شما را میسنجند. آنها اساسا میخواهند بدانند در آن شرایط از دیپلماسی استفاده کردهاید؟ آیا آشکارا این رفتار را گزارش دادهاید؟ آیا از خود در برابر آن واکنش شدیدی نشان دادهاید؟ فرایند فکریتان در آن موقع چه بوده است؟
مصاحبهگران میخواهند بدانند فارغ از میزان جدیّت یک سوءرفتار، چگونه مسائل حساس را مدیریت میکنید و آیا نسبت به آنهایی که از کارفرماهای قبلی خود عیبجویی و بددهنی میکنند، رفتاری محتاطانه در پیش میگیرید؟ اگر زیادی اطلاعات خصوصی موقعیتهای شغلی سابق خود را رو کنید، مصاحبهگران احساس نگرانی خواهند کرد. از آنجا که این سوال خیلی فریبنده است، شما باید بهدقت لغاتتان را برگزینید و نهایت دیپلماسی و درایت را در بیان خود رعایت کنید.
پاسخ مناسب چیست؟ رفتار خردمندانه ایجاب میکند که پاسختان روشن، موجز و حرفهای باشد و از افشای رویهی داخلی کارفرماهای قبلی خود اجتناب کنید. مطمئن باشید با افشای اطلاعات شرکتهای خصوصی هیچچیزی عایدتان نمیشود.
پاسخی مانند این میتواند کارساز واقع شود: یکبار یکی از همکارانم از من خواست در پروژهای مشارکت داشته باشم که بهنظر غیراخلاقی میرسید، اما مسئله خودش حل شد. از آنجایی که خودم را در موفقیت شرکت متعهد میدانم، اگر پروژهای در شرکت موجب شود که احساس نگرانی کنم، از همان اول سعی میکنم تا آنجا که امکان دارد در این خصوص صادقانه رفتار کنم.
۱۹ نمونه سوال در مصاحبه شغلی
چرا این سوال را میپرسند؟ رئیسهای آینده میخواهند اطمینان یابند مشکل شخصیتی نخواهید داشت و بههمین خاطر، چه کاری بهتر از این که مستقیما به خود منشاء رجوع شود؟ تیلور میگوید: «آنها فکر میکنند هیچچیز از دروغگوییتان بدتر نیست و پیش خود احساس میکنند هنوز هم در کشف و شناسایی بیصداقتی مهارت لازم را دارند. لحن منفی این سوال میتواند جوهرهی حتی مجربترین حرفهایها را نیز به آزمایش بگذارد».
نکتهی فریبندهی آن چیست؟ شما بهراحتی میتوانید فریب این سوال را بخورید و شروع به خودزنی کنید. اگر از کوره دربروید و بگویید: «فکر نمیکنم دلیلی وجود داشته باشد که کسی نخواهد با من کار کند»؛ با کماهمیت جلوه دادن این سوال در واقع، تلویحا به وی توهین میکنید. پس شما باید با سوال بهنحوی روبهرو شوید که بدون خودکوچکانگاری پاسخ مناسبی برای آن داشته باشید. مدیران استخدامی بهدنبال نامزدهای شغلیای نیستند که برای خود احساس ترحم میکنند».
۱۹ نمونه سوال در مصاحبه شغلی
لازم نیست چنین جوابهایی بدهید: «خب، من همیشه هم آدم خوشخلقی نیستم، مخصوصا وقتی که زیر فشار انجام کار قبل از موعد مقرر گیر بیفتم. بعضی مواقع خیلی راحت کنترل اعصابم را از دست میدهم.» در این صورت با گفتن چنین حرفهایی بهتر است وسایل خود را جمع کنید و محترمانه بهدنبال در خروجی بگردید، برعکس اگر شرایط را خوب و مثبت مدیریت کنید، میتوانید با اطمینان خاطر از آنجا بروید.
تیلور پیشنهاد میکند که در جواب بگویید: «عمدتا من این شانس را داشتهام که در همهی موقعیتهای شغلی خود با دیگران روابط عالی داشته باشم. تنها باری که مورد بیمهری قرار گرفتم که البته موقتی هم بود، مربوط به زمانی میشد که از من خواسته شده بود کارکنان خود را بهنحوی به چالش بکشم تا عملکرد بهتری از آنها بگیرم. گاهی اوقات احساس میکنم باید تصمیمات ناراحتکنندهای بگیریم که بیشترین نفع را برای شرکت بههمراه داشته باشد.»
چرا این سوال را میپرسند؟ تیلور میگوید: «مصاحبهگران عمدا رویکردی شکاکانه دارند. گاهی اوقات شما تا زمانی که خلاف آن اثبات نشده، گناهکار محسوب میشوید. بهمنظور اثبات بیگناهی خود باید تمام آثار و نشانههای منفی را از بین ببرید. از آنجا که این سوال زننده و ناخوشایند بهنظر میرسد، به همینخاطر دلهرهآور هم هست.»
معنای ضمنی چنین سوالی میتواند چنین احتمالاتی باشد: بهاندازهی کافی انگیزه برای اشتغال نداشتهاید؛ اهداف دیگری توجه شما را به خود جلب کرده بودند؛ مهارتهایتان احتمالا بهروز نبودهاند؛ با کارفرمایان قبلی خود مشکلاتی داشتهاید؛ یا با مشکلات دیگری دستبهگریبان بودهاید.
نکتهی فریبندهی آن چیست؟ چینش کلمات در این سوال طبیعتا به این منظور طراحی شده است که میزان انعطافپذیری شما را محک بزند. نکتهی کلیدی این است که فریب طعمه را نخورید و با لحنی آرام و خونسرد واقعیت امر را در پاسخ بیان کنید.
مدیران استخدامی میخواهند اطمینان کسب کنند که شما در زمان عدم اشتغالتان هم ابتکار عمل را در دست داشتهاید. این انگیزه و سرسختیتان معنای خوبی در زمینهی کاری شرکتها پیدا میکند و امتیاز مثبتی برای شما محسوب میشود.
تیلور به عنوان چند نمونه از پاسخهای درست اینها را برمیشمرد: «من در این مدت دائما به مصاحبههای شغلی میرفتم، ولی بهدنبال انتخاب ایدهآل خود بودم که مطمئن شوم این شغل ۱۱۰ درصد همان چیزی است که دنبالش بودهام.» یا «من در این مدت فعالانه در جستجوی شغل بودهام و سعی میکردم مهارتهای خودم را از طریق … (دورههای آموزشی، فعالیتهای داوطلبانه، رسانههای اجتماعی، ایجاد گروههای شغلی و …) حفظ کنم». او میافزاید: «اگر بهخاطر مسائل شخصی مدتی از فضای کار دور بودهاید، میتوانید همین موضوع را بدون ارائهی جزئیات نیز مطرح کنید.»
حتما پاسخگو و مسئولانه رفتار کنید و این وضعیت خود را به گردن نرخ بیکاری، بازار کار یا صنعتتان یا هر بهانهی دیگری نیندازید. این سوال فرصتی است که نشان دهید چقدر از امکان مشارکت در فعالیتهای کارفرمایتان خوشحال هستید.
۱۹ نمونه سوال در مصاحبه شغلی
چرا این سوال را میپرسند؟ این سوال توانایی تصمیمگیری، راحتی کار با دیگران و مهمتر از همه، توانایی بیان ایدهها و نظرات خود در شناسایی حوزههایی که نیازمند بهبود هستند را در متقاضی شغل نشان میدهد.
نکتهی فریبندهی آن چیست؟ نیکلای میگوید: «اینکه بگویید «من هیچوقت با سیاستهای شرکت مشکلی پیدا نمیکنم» باورش حتی از طرف مطیعترین کارمندان هم سخت است. بهعلاوه، این حرف میتواند نشاندهندهی این امر باشد که هر چیزی را که به شما گفته میشود بدون فکر کردن راجع به نتایج احتمالی آن، میپذیرید. با اینکه شرکتها مدیران و کارکنانی میخواهند که از قوانین پیروی کنند، اما در عین حال خواهان کارکنانی هستند که سیاستهای قدیمی و منسوخ احتمالی را بررسی کنند و شجاعت پیگیری آن را داشته باشند و تغییراتی را که برای حفظ توان رقابتی کنونی و محیط کار مولد لازم است، پیشنهاد کنند.
پاسخ مناسب چیست؟ یک موقعیت واقعی را که در آن به خاطر دلایل منطقی و حرفهای با سیاست اتخاذ شده از سوی شرکت مخالفت کردهاید، مطرح کنید. بر این مسئله تمرکز کنید که نظر و ایدهی شما برای بازنگری در سیاست شرکت چطور موجب سود و منفعت بیشتری برای شرکت شد. در مورد تحقیقی که انجام دادید، واقعیتهایی که ارائه کردید و نتایج تلاشهایتان برای اصلاح سیاست موردنظر حرف بزنید و ایدههای خود را مطرح کنید.
چرا این سوال را میپرسند؟ مدیران استخدامی میخواهند بفهمند آیا اولویتهایتان در جایگاه درستی قرار دارد یا نه: شغل فعلی در جایگاه اول، مصاحبهها در جایگاه دوم. تیلور میگوید: «آنها میدانند عاداتی که اکنون از خود بروز میدهید، گویای میزان درستی و صداقتتان است و اینکه شما نسبت به شغلتان در شرکتشان، حین جستجوی شغلی بعدیتان چه رفتاری از خود نشان خواهید داد. آنها همچنین میخواهند بدانند که در موقعیتهای ناراحتکنندهای که نمیتوانید به رئیستان حقیقت را بگویید، چطور میتوانید شرایط را مدیریت کنید. پاسخ ایدهآل این است که بگویید مصاحبه شغلی را در زمان استراحت بین ساعات کاری انجام میدهید.
این سوال به طور ضمنی میگوید: «چطور بدون اطلاع رئیستان دنبال شغل دیگری میگردید؟» برای اغلب متقاضیان شغلیِ مشغول بهکار، دروغگویی راجع به اینکه به کجا میروند، امری ناراحتکننده است. بههمین خاطر، آنها از این بابت سردرگم هستند و رفتارشان نسبت به این موضوع مانند دیگر مسائل شخصیای است که در اوقات شخصی خودشان انجام میدهند.
پاسخ مناسب چیست؟ رفتار خردمندانه ایجاب میکند که توضیح دهید همیشه شغل خود را در اولویت قرار میدهید و مصاحبههای خود را قبل یا بعد از کار، در وقت ناهار و پایان هفته یا در صورتی که اشکالی نداشته باشد، در زمان مرخصی زمانبندی میکنید. اگر چنین سوال کنایهآمیزی مطرح شود که «رئیستان فکر میکند که الان کجایید؟»، پاسخ مبهمی بدهید. نگویید «بهخاطر بیماری مرخصی گرفتم». بهجای آن تیلور پیشنهاد میکند چنین جملهای را بگویید: «رئیسم درک میکند که من زمان استراحت، مرخصی و اوقات شخصی مشخصی دارم. او شخصی نیست که بخواهد وارد جزئیات شود. رئیسم بیشتر به نتایج کارم توجه میکند.»
چرا این سوال را میپرسند؟ تیلور توضیح میدهد که این سوال به مدیران استخدامی اطلاعات بسیاری را از جهات مختلف دربارهی شما میدهد. آنها میخواهند بدانند نهتنها میتوانید شرایط پراسترس را مدیریت کنید، بلکه در زمان بروز مشکلات چگونه فکر میکنید، «مشکل» را چگونه تعریف میکنید و هنگامی که با هر نوع مسئلهای روبهرو شوید دست به چه اقدامی میزنید.
۱۹ نمونه سوال در مصاحبه شغلی
خیلی راحت میتوان این سوال را بهعنوان دعوتی به رجزخوانی در مورد موفقیتهای خود در دگرگون کردن وضعیتهای دچار مشکل، تعبیر کرد. هیچوقت چنین اشتباهی نکنید. تیلور میگوید: «تاکید این سوال بر این قرار دارد که شما عموما تحت فشار چگونه مسائل را حل میکنید. آیا هنگام توصیف آن واقعه، علائم استرس از خود بروز میدهید؟ در حل مسائل خلاقانه، مبتکر و سریع رفتار میکنید؟ آیا در این مواقع از مسیری منطقی پیروی میکنید؟» مثال رفتار خود را فوقالعاده بهدقت انتخاب کنید، چراکه پاسختان به مصاحبهگر برداشتی کلی از تعریفتان راجع به «مشکل» به دست میدهد.
پاسخ مناسب چیست؟ مصاحبهگران میخواهند ببینند که شما بهخوبی از عهدهی حل مسائل برمیآیید. تیلور میگوید: «آنها ارزش بسیاری برای افرادی قائلند که قادرند واضح و روشن فکر کنند و تحت فشار همچنان حرفهای رفتار کنند و همچنین بهسرعت شکستها را جبران میکنند. برای اینکه چنین سوال را بهخوبی پاسخ دهید، حتما خود را آماده کنید تا چند مثال از مواردی که موفق شدهاید از چالشهای حرفهای مهمی سربلند بیرون بیایید، برای جلسهی مصاحبه شغلی در آستین داشته باشید.
۱۹ نمونه سوال در مصاحبه شغلی
منبع: