آشنایی با ماهی زبرا و روش نگهداری و تکثیر آن
ماهی زبرا یکی از محبوبترین گونههای آکواریومی است. خطوط روی بدن این ماهی مهمترین مشخصه فیزیکی برای تشخیص آن بوده و به طور کلی شرایط نگهداری و تکثیر بسیار آسانی دارد.
دنیای ماهیهای آکواریومی بسیار متنوع و رنگارنگ است. گونههای مختلفی با جثه و رنگهای مختلفی وجود دارند که میتوانید به راحتی آنها را در آکواریوم نگهداری و حتی تکثیر کنید. ماهی زبرا یکی از شناخته شدهترین ماهیهای زینتی است که با نام ماهی راه راه نیز به فروش میرسد.
ماهی زبرا یکی از بهترین گزینههای پیشرو برای افرادی است که در خانه آکواریوم دارند. نگهداری از ماهی زبرا میتواند جلوه خاصی به آکواریوم ببخشد. به دلیل شرایط نگهداری و تکثیر آسان، بسیاری از افراد اقدام به تکثیر و فروش این ماهی میکنند که البته درآمد خوبی هم دارد.
این ماهی در زبان انگلیسی با نام Danio reiro شناخته میشوند و یکی از اعضای خانواده بزرگ Cyprinidae هستند. در ادامه با ما باشید تا روش نگهداری و نکات مهم در مورد این ماهی را مورد بررسی قرار دهیم.
این ماهی از نظر زیستی، سازگاری بسیار خوبی با شرایط آکواریوم خواهد داشت و در واقع این موضوع یکی از دلایل محبوبیت آنهاست. به طور طبیعی ماهی زبرا میتواند تا ۵ سانتیمتر رشد کند، اما در شرایط خاصی که همه پارامترهای مهم برای نگهداری در آکواریوم رعایت شوند، طول این ماهی میتواند بزرگتر از ۵ سانتیمتر هم باشد.
از زمان شناسایی این ماهی و پرورش آن به عنوان ماهی زینتی تا به امروز، آزمایشهای زیادی روی آنها انجام شده است. برخی از این آزمایشها در جهت ایجاد جهشهای ژنتیکی انجام شده و نتیجه آنها گونههای خاصی مانند Glo Morphs zebra بوده است. این گونه خاص به رنگهای نئونی و بسیار روشن درآمده و به همین دلیل در طبیعت به سرعت شکار میشود.
از دیگر مشخصههای ماهی زبرا، چشمهای بزرگ و گردی هستند که بخش بزرگی از سر این ماهی را اشغال کردهاند. اصلیترین مشخصه ظاهری برای این ماهی، خطوطی است که از سر تا انتهای دم آن کشیده شدهاند. خطوط بدن این ماهی عموماً به رنگ نقرهای هستند و پس زمینه آنها میتواند یک از رنگهای طلائی، نقرهای، قرمز، آبی یا سبز باشد.
زبرا گونههایی متفاوتی دارند که از نظر ابعاد، رنگ و دیگر مشخصههای ظاهری با هم متفاوت خواهند بود. تا کنون روش خاصی برای تشخیص دقیق جنسیت زبرا اعلام نشده، اما اصلیترین راه برای تشخیص، بررسی طول بدن آنها است. ماهی نر عموماً لاغرتر و کوچکتر از ماهی ماده خواهد بود.
در بعضی گونهها، علاوه بر ابعاد، میتوانید از شکل بالهها نیز برای تشخیص جنسیت کمک بگیرید. زبرای ماده بالههایی پهن و گرد دارد، در حالی که زبرای نر، بالههای کوتاهتر و تیزتر خواهد داشت. البته هیچ یک از روشهای عنوان شده قطعی نیستند.
گونههای آلبینو (Albino)، طلایی (golden)، دم حجابی (veil-tailed) و دانیوی گورخری باله بلند (long-finned zebra danio) و همچنین انواع پلنگی (leopard) آن در طبیعت موجود هستند.
اولین بار در سال ۱۹۰۵ میلادی بود که این ماهی به عنوان یک گونه زینتی وارد کشورهای اروپایی شد. خاستگاه اصلی این ماهی، آبهای شیرین در کشورهای بنگلادش، پاکستان، هند، نپال و میانمار است و یکی از بهترین گونههای برای نگهداری در آکواریوم خواهد بود.
اگر به شرایط نگهداری این ماهی دقت کافی را داشته باشید، میتوانید تا ۵ سال آنها را درآکواریوم پرورش دهید. اما به طور کلی بیشتر زبراهایی که در طبیعت زندگی میکنند، به این سن نمیرسند و عموماً شکار میشوند.
پرورش و تکثیر این ماهی در آکواریوم کار دشواری نیست و تنها لازم است بر نحوه تغذیه، آکواریوم و شرایط آب آنها دقت داشته باشید. برای افرادی که به تازگی آکوایوم خریداری کردهاند و قصد نگهداری از ماهیهای زینتی را دارند، ماهی زبرا به دلیل سازگاری بالا و شرایط نگهداری آسان، بهترین پیشنهاد خواهد بود. در ادامه همه موارد مهم در زمینه مراقبت از ماهی زبرا در خانه را بررسی خواهیم کرد.
ماهی زبرا یکی از گونههای همه چیزخوار است. به این ترتیب میتوانید برای تغذیه آنها از غذاهای یخ زده، غذاهای پودری، جلبکها یا گرانول استفاده کنید. در سنین پایینتر، این ماهی نیاز به دفعات غذادهی بیشتر خواهد داشت.
بهترین غذا برای ماهی زبرا چیست؟ موادی مانند جلبکها به دلیل دارا بودن رنگدانه، میتوانند به رنگی شدن ماهی زبرا کمک کنند و اگر میخواهید ماهیهای شما نیز به رنگهای مختلفی باشند، حتماً از جلبک اسپیرولینا برای تغذیه آنها استفاده کنید.
یکی از موارد مهمی که در مورد آب آکواریوم این ماهی باید زیر نظر داشته باشید، سطح اکسیژن آب است؛ شما میتوانید به روشهای طبیعی و کاشت گیاهان تولید کننده اکسیژن، این کار را انجام دهید.
بهترین دما برای نگهداری از ماهی زبرا بین ۲۲ تا ۲۸ درجه سانتیگراد خواهد بود و تغییرات ناگهانی برای این ماهی کشنده هستند. در نهایت لازم است اشاره کنیم که ph آب آکواریوم باید بین ۶ تا ۸ به صورت ثابت نگه داشته شود.
آکواریومی برای پرورش ماهی زبرا مناسب خواهد بود که پوشش گیاهی خوبی درون آن ایجاد شده باشد. این ماهی به شنا در لا به لای گیاهان موجود در آب علاقه دارد. موقعیت شنای این ماهی یا در میان گیاهان آبی است یا در قسمتهای فوقانی آب، پس بهتر است از آکواریومی استفاده کنید که پوششی برای قسمت فوقانی داشته باشد.
برای شبیهتر شدن آکواریوم به محیط طبیعی زندگی این ماهی، میتوانید علاوه بر گیاهان، از سنگ ریزه و تکه چوبهای مخصوص هم استفاده کنید که مکانهایی برای مخفی شدن و حرکت به ماهی زبرا میدهند. در نهایت لازم است اشاره کنیم که برای گروههای ۱۰ الی ۱۵ تایی از این ماهی، حداقل به یک آکواریوم با حجم ۳۸ لیتر، نیاز خواهید داشت.
به طور کلی این ماهی رفتاری اجتماعی دارد و باید در دستههای حداقل ۱۰ الی ۱۵ تایی از آنها نگهداری کنید. اگر زبرا در آکواریوم تنها باشد، ممکن است رفتارهای پرخاشگرانهای نسبت به دیگر ماهیها انجام دهد. به طور کلی این ماهی رفتاری دوستانه، اجتماعی و صلحجو دارد و میتوانید آن را در کنار ماهیهایی همچون بارب، هانی گورامی، زمرد، امبر تترا، برمه و دیگر ماهیهای آکواریومی نگهداری کنید.
ماهیهای گوشتخوار و پرخاشگر مانند گربه ماهی برای نگهداری در کنار زبرا مناسب نخواهند بود. همچنین دو گونه گوپی و سالفین مولی نیز برای نگهداری در کنار ماهی زبرا مناسب نیستند، چرا که ماهی زبرا در برخورد با آنها، رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان میدهد.
برای انجام این کار لازم است در ابتدا ماهی نر و ماده را در دو آکواریوم یا مخزن جداگانه با حجمی بین ۱۹ تا ۳۸ لیتر برای دو هفته نگهداری و تغذیه کنید. غذای مناسب در این دوره باید کیفیت بالایی داشته باشد، برای مثال کرمهای خونی یا دافنیا غذای مناسبی برای تقویت آنها خواهند بود.
پس از ۲ هفته به ازای هر زبرای ماده، ۲ زبرای نر را به یک آکواریوم مشترک اضافه کنید. پس از گذشت حدود ۲۴ ساعت از جفتگیری، زبرای ماده تخمریزی خواهد کرد و تخمها پس از ۳ روز تبدیل به نوزادهای کوچکی خواهند شد. سعی کنید غذایی که برای نوزادن این ماهی در نظر میگیرید، به درستی خرد و ریز شوند.
دقت داشته باشید که اگر شرایط مراقبت از این ماهی خوب باشد، به ندرت دچار بیماری یا مشکلی خواهد شد. عدم نظافت به موقع آب آکواریوم و کثیف شدن آن میتواند سبب رشد میکروبهایی روی بدن این ماهی شود.
از علائم وجود این میکروب میتوان به بی اشتهایی، زخم یا بی حالی اشاره کرد. بهترین راه برای جلوگیری از شیوع این میکروب در آکواریوم، خارج کردن ماهی بیمار و ضد عفونی کردن تمام قسمتهای آکواریوم است. دقت کنید که این میکروبها قابلیت انتقال به انسان را نیز دارند و باید برای خارج کردن ماهی بیمار از دستکش استفاده کنید.
۱. آیا ماهی زبرا بچهزاست؟
خیر، این ماهی تخمگذار بوده و روش تکثیر بسیار آسانی دارد.
۲. آیا ماهی زبرا گوشتخوار است؟
در رژیم غذایی ماهی زبرا هم گیاهان و هم گوشت جای داشته و میتوان این ماهی را همه چیزخوار دانست.
۳. ماهی زبرا چقدر عمر میکند؟
در بهترین شرایط و با رعایت تمام پارامترهای نگهداری، ماهی زبرا میتواند تا ۵ سال نیز عمر کند.
منبع: