بابایاری (عَدَ ساو) یکی از غذاهای معروف استان ایلام است.همان طور که از نام محلی آن پیدا است، این غذا نوعی عدسی است که به روش مخصوص ایلامی ها تهیه و طبخ می شود. اگر زمانی تصمیم گرفتید که به ایلام سفر کنید، حتما بابایاری را امتحان کنید. بسیار لذت خواهید برد. اگر تا زمان مسافرت به ایلام نمی توانید صبر کنید، با طرز تهیه آن آشنا شوید و خودتان در منزل این غذای خوشمزه و مقوی را برای خانواده آماده کنید. این غذا به دلیل تهیه شدن از عدس بسیار غذای سالم و مفیدی برای همه به ویژه کودکان است و ارزش غذایی بالایی دارد.
مواد لازم
عدس: ۲ لیوان (پاک کرده)
روغن: ۲ قاشق غذاخوری
پیاز: ۱ عدد متوسط
رب گوجه فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
نمک و فلفل: به مقدار لازم
آب یا آب گوشت: به مقدار لازم
طرز تهیه
از یک شب قبل عدس ها را در آب بخیسانید. سعی کنید در طول شب حداقل یک یا دو بار آب عدس را بیرون ریخته و عوض کنید. این کار باعث می شود نفخ موجود در عدس گرفته کاملا گرفته شود. همچنین، قرار دادن یک خیار از وسط نصف شده داخل آب عدس نیز نفخ عدس و یا سایر حبوبات را می گیرد.عدس ها پس از یک شبانه روز شسته و آبکشی شوند. سپس مقداری آب و یا آب گوشت که صد درصد لذت غذا را بیشتر کرده و باعث خوش طعم شدن غذا می شود، داخل قابلمه همراه با کمی روغن بریزید و عدس ها را به قابلمه اضافه کنید. اجازه دهید عدس در حرارت ملایم شعله به آرامی بپزد.
در حین پختن عدس ها، پیازها را به شکل خلال خرد کنید و داخل ماهیتابه سرخ نمایید.
پس از آن که مغز عدس ها پخته شد، پیاز داغ آماده شده را همراه با ۲ قاشق رب گوجه فرنگی و مفداری نمک و فلفل به عدس ها اضافه کنید. اجازه دهید عدس ها با رب و پیازداغ کاملا جابیفتند و طعم و رنگشان را به خوبی جذب کنند.
عدسی یا بابایاری (عد ساو) شما آماده است. می توانید آن را داخل کاسه یا پیاله بکشید و رویش را کمی پیازداغ، پودر گل سرخ، نعناع داغ و یا پودر فلفل سیاه با توجه به سلیقه و ذائقه خود تزئین کنید.
نکته ۱: رسپی که در اختیارتان قرار داده شد، یکی از آسان ترین روش های تهیه و پخت بابایاری ایلام است.
در برخی مناطق ایران و یا در شهرستان های ایلام در تهیه بابایاری از گوشت و سیب زمینی نیز استفاده می کنند. این روش با توجه به وقت گیر بودن، در عین حال طعم و خوشمزگی خاص و منحصر به فرد نیز دارد.
نکته ۲: شما در صورت تمایل و داشتن وقت کافی می توانید موقع پخت عدس ها یک سیب زمینی متوسط یا بزرگ (بسته به ذائقه خود) را به صورت نگینی خورد کرده و داخل قابلمه بیندازید تا همراه عدس ها بپزد. گوشت را نیز می توانید به شکل کوفته قلقلی یا چرخ گرده پس از اتمام پخت عدس ها و آماده شدنشان برای سرو به غذا بیفزایید و یا به عنوان تزئین در اطراف و روی عدس ها استفاده کنید.
افزودن سیب زمینی و گوشت کاملا بستگی به ذائقه و سلیقه شما دارد. می توانید یکی از آن ها را اضافه کنید، می توانید هر دو را با هم به عدس ها اضافه کنید و یا طبق رسپی بالا از هیچ کدام استفاده نکنید. در هر صورت این غذای محلی و خوشمزه ایلام بسیار مقوی و مفید است.
نکته ۳: می توانید برای حلیم مانند شدن عدسی آن را با استفاده از گوشتکوب برقی (بلندر) له و حلیم کنید.
نکته ۴: می توانید بابایاری را به عنوان صبحانه، عصرانه و یا شام برای خانواده و کودکانتان آماده کنید. به خصوص اگر کودکتان در حال رشد و یا تحصیل است، این غذا برای رشد و تقویت مغز و حافظه بسیار کمک کننده خواهد بود.
بورانی کدو حلوایی
بورانی کدو حلوایی از غذاهای محلی استان مازندران است.
مواد لازم:
کدو حلوایی
ماست
دارچین
نمک و فلفل
طرز تهیه :
اول کدو رو میشوریم بعد برش می دهیم و با کمی آب روی حرارت گذاشته تا خوب بپزد( آب کمی داخل آن بریزید زیرا کدو حلوایی آب زیادی دارد) شعله گاز بسیار پایین باشد تا به اصطلاح ته نگیرد.
با قاشق کدوها را از پوستش جدا کرده و داخل غذاساز بریزید (لزومی نداره حتما” از غذا ساز استفاده کنید چون خود کدو نرم است).
ماست و نمک و فلفل و دارچین رو بهش اضافه کنید و هم بزنید. می تونید با دارچین تزئین کنید.
نکته ۱: دارچین خیلی نریزید زیرا باعث تیرگی رنگ آن می شود.
نکته ۲: مقدار مواد را با توجه به ذائقه خودتان تنظیم کنید.
طرز تهیه بورانی کدو حلوایی با کشک
در این نوع بورانی کدو حلوایی به جای ماست از کشک استفاده میشود.
مواد لازم
عدس ۲ پیمانه
کدو حلوایی ۱ کیلوگرم
کشک غلیظ ۲ الی ۳ قاشق سوپخوری
پیاز ۱ عدد متوسط
پودر نعناع خشک، سیر، روغن به میزان لازم
نکته: عدس را از چند ساعت قبل خیس کنید و سپس بپزید. هنگامی که عدس پخت، آن را داخل صافی بریزید تا آب اضافی آن گرفته شود.
طرز تهیه
ابتدا کدو حلوایی را با مقدار کمی آب بپزید، به طوری که پس از آماده شدن آب نداشته باشد.
اکنون کدو را در غذاساز له کنید، در صورت تمایل از قاشق یا گوشتکوب نیز میتوانید برای له کردن کدو استفاده کنید، زیرا پس از پختن بافت آن بسیار نرم خواهد شد.
سپس عدس و کدو را با یکدیگر مخلوط کنید.
کشک را نیز به بورانی اضافه نمایید.
پیاز را به صورت نگینی خرد و سرخ کنید.
سیر را له کرده و سیر داغ تهیه نمایید، در انتها نعناع خشک را اضافه و شعله اجاق گاز را خاموش کنید و بهم بزنید تا با حرارت روغن سرخ شود.
اکنون پیاز، نعناع و سیر را نیز به بورانی اضافه و مخلوط کنید.
بورانی حاضر شده است و میتوانید آن را در ظرف مناسبی بکشید و سرو کنید.
جمع بندی
کدو حلوایی که به نام کدو تنبل نیز آن را میشناسیم، برای درمان سرفه مورد استفاده قرار میگیرد. تمام انواع کدو برای پایین آورد تب مفید هستند. همچنین کدو تنبل حاوی مقادیری از آلفا کاروتن، کریپتوگزانتین نیز است، این آنتی اکسیدانها در پیشگیری از سرطان موثر هستند.
علاوه بر این لوتئین و زاگرانتین موجود در این کدو، همانند فیلتری از سلولهای شبکیه چشم در برابر نور آبی اشعه خورشید محافظت میکند. ویتامین A موجود در این گیاه خوراکی به نرم شدن و جوان سازی پوست کمک میکند. به علاوه این ماده غذایی مغذی کالری کمی دارد و افرادی که رژیم لاغری دارند، میتوانند بسته به میزان کالری موجود در رژیم خود از کدو تنبل نیز استفاده کنند.
متاسفانه از این ماده مغذی کمتر در رژیم غذایی خود استفاده میکنیم. شما میتوانید با تهیه بورانی کدو حلوایی، آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و از خواص کم نظیر آن بهرهمند شوید. این بورانی به سادگی و در زمان کوتاهی تهیه خواهد شد و مواد اولیهای که به آن نیاز دارید نیز اغلب در خانه موجود است.
علاوه بر این وجود کشک و ماست در این غذا، کلسیم نیز به آن اضافه میکند. توجه داشته باشید که در هر دو روش پخت از ادویههای گرم استفاده شده است تا طبع این غذا گرم باشد، بنابراین سعی کنید حتما آنها را به کار ببرید تا از میل کردن این بورانی لذت بیشتری ببرید.
گوزلمه ارومیه
گوزلمه یکی از غذاهای محلی ارومیه است.•“گوزلمه” در زبان ارومیهای به معنای “منتظرنشو” است. یعنی غذایی که نیاز به انتظار زیاد ندارد و زود آماده میشود.این غذا در گذشته بسیار پر کاربرد بود زمانی که برای کسی مهمون سر زده می آمد گوزلمه را برای آنها درست می کردند چون هم زمان زیادی برای تهیه نمی خواست و هم بدون رودربایستی از هم این غذا را درست می کردند. گوزلمه در واقع از تخم مرغ و ماست تهیه می شود و بسیار مقوی است و شما می توانید برای وعده صبحانه یا عصرانه و یا یک شام سبک در نظر بگیرید. گوزلمه را با نان یوفکا درست می کنند که بیشتر بیس آن برای ترکیه می باشد ورژن ارومیه آن بسیار ساده و عامه پسند است.
موا لازم :
ماست ۳ پیمانه
تخم مرغ ۴ عدد
سیر ۴ حبه
روغن کافی برای سرخ کردن تخم مرغ
نمک به میزان لازم.
طرز تهیه:
۱. اول تخم مرغ هارا در ماهیتابه سرخ میکنیم.
۲. وقتی کاملا پخت ابتدا نمک وسیر له شده وسپس ماست را اضافه کرده با شعله ملایم کمی به هم زده
۳. بعد از ۵ دقیقه همزمان شعله گاز را خاموش و غذا را به آرامی هم میزنیم. غذا آمادس.
نکته: در صورت سرخ کردن سیر با تخم مرغ بوی سیر بسیار کمتر خواهد بود. این غذا مثل املت با نان سرو میشود. ضمنا ماست در ماهیتابه نباید زیاد هم زده شود که آبکی نشود. یک مزیت این غذا دمای متعادل غذاست که بعداز ریختن ماست دیگه داغ داغ نیست. مخصوصا برای کسانی که عجله هم دارند.
کلمات کلیدی : غذای سنتی – معرفی غذا – دستور پخت