اگر به دنبال این هستید تا با نام چند میوه یا خوراکی در قرآن آشنا شوید، ما در این مطلب به تعدادی از این میوه ها اشاره خواهیم کرد. از جمله این میوه ها میتوان به انجیر، زیتون، خرما، موز و… اشاره کرد.
در قران کریم بعضی سوره ها به نامهای مختلفی نامگذاری شده اند؛ بطور مثال در قران سوره هایی به نام جانوران، سوره هایی به نام پیامبران، سوره هایی به نام پدیده هایی در طبیعت و… نامگذاری شدهاند. اما ما در این مطلب قصد داریم تا شما را با نام چند میوه یا خوراکی که در قرآن آمده است آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
خوراکی در قرآن
در قران کریم به صراحت به نام برخی محصولات کشاورزی از جمله میوهها اشاره شده است. این میوهها و جزئیات مربوط به آن به شرح زیر است.
خوراکی در قرآن
نعمتهاى دنيوى حتى خوردنىها، قداست دارد و مورد سوگند الهى واقع شدهاند.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ ﴿١﴾
به نام خدا که رحمتش بیاندازه است و مهربانیاش همیشگی
سوگند به انجیر و زیتون (۱)
یکی دیگر از خوراکی هایی که در قران به آن اشاره شده، خرما است. خداوند در آیه ۲۵ سوره مریم میفرماید:
وَهُزِّي إِلَيْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُسَاقِطْ عَلَيْكِ رُطَبًا جَنِيًّا ﴿٢٥﴾
و تنه خرما را به سوی خود بجنبان تا برایت خرمای تازه و از بار چیده بریزد. (۲۵)
آیه ۶۸ سوره الرحمن یکی دیگر از آیههایی است که در آن به انار و میوه خرما اشاره شده است. در ميان ميوههاى بهشتى، خرما و انار جايگاه ويژهاى دارند؛ لذا در كنار عنوانِ كلّى «فاكِهَةٌ» كه شامل همه گونه ميوه مىشود، اين دو ميوه جداگانه ذكر شده است. خداوند در این آیه میفرمایند:
فِيهِمَا فَاكِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ﴿٦٨﴾
در آنها میوه های فراوان و درخت خرما و انار است. (۶۸)
در آیههای ۲۷ تا ۲۹ سوره عبس در کنار میوه های زیتون و خرما به میوه انگور اشاره شده است. این آیهها بدین شرح است:
فَأَنْبَتْنَا فِيهَا حَبًّا ﴿٢٧﴾
پس در آن دانه های فراوانی رویاندیم، (۲۷)
وَعِنَبًا وَقَضْبًا ﴿٢٨﴾
و انگور و سبزیجات (۲۸)
وَزَيْتُونًا وَنَخْلًا ﴿٢٩﴾
و زیتون و درخت خرما… (۲۹)
در آیه ۶۱ سوره بقره خداونده به خوراکیهایی نظیر سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز به این صورت اشاره فرمودهاند:
وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَىٰ لَنْ نَصْبِرَ عَلَىٰ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ مِنْ بَقْلِهَا وَقِثَّائِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا ۖ قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِي هُوَ أَدْنَىٰ بِالَّذِي هُوَ خَيْرٌ ۚ اهْبِطُوا مِصْرًا فَإِنَّ لَكُمْ مَا سَأَلْتُمْ ۗ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ وَبَاءُوا بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ۗ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ۗ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ ﴿٦١﴾
و [یاد کنید] هنگامی که گفتید: ای موسی! ما هرگز بر یک نوع غذا صبر نمی کنیم، پس از پروردگارت بخواه تا از آنچه زمین می رویاند از سبزی و خیار و سیر و عدس و پیازش را برای ما آماده کند. [موسی] گفت: آیا شما به جای غذای بهتر، غذای پست تر را می خواهید؟! [اکنون که چنین درخواست ناروایی دارید] به شهری فرود آیید که آنچه خواستید، برای شما آماده است. و [داغِ] خواری و بیچارگی و نیاز بر آنان زده شد و سزاوار خشم خدا شدند؛ این [خواری و خشم] به سبب آن بود که آنان همواره به آیات خدا کفر می ورزیدند و پیامبران را به ناحق می کشتند؛ این [کفرورزی و کشتن پیامبران] به علت آن بود که [از فرمانِ من] سرپیچی نمودند و پیوسته [از حدود حق] تجاوز می کردند. (۶۱)
یکی دیگر از انواع میوه یا خوراکی که در قران به آن اشاره شده است، میوه موز است. در آیه ۲۹ سوره واقعه میخوانیم که:
وَطَلْحٍ مَنْضُودٍ ﴿٢٩﴾
و درختان موزی که میوه هایش خوشه خوشه روی هم چیده شده است، (۲۹)
میوه های نام برده شده در قران
دعای قرآنی که هرروز در قنوت نماز میخوانیم یا همان دعای ربنا آتنا فی الدنیا حسنه، دعای قرآنی از آیه 201 سوره بقره است. آیه های قرآنی دیگری نیز در قنوت نماز خوانده میشوند همچون آیه ۲۰۰ سوره بقره یا آیه ۱۶ سوره آل عمران.
قنوت از جمله اعمال مستحب نماز است و دعاهای زیادی برای گفتن در قنوت ذکر شده است. بعضی از دعاهای قنوت از آیات قرآن هستند. یکی از بهترین دعاهای قرانی برای قنوت و دعای قرآنی که هرروز در نماز میخوانیم قسمتی از آیه ۲۰۱ سوره بقره است. در این مطلب درباره این دعای قرآنی در سوره بقره بیشتر میخوانیم.
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
(آیه ۲۰۱ سوره بقره)
و بعضی دیگر گویند: خدایا ما را از نعمتهای دنیا و آخرت هر دو بهرهمند گردان و از عذاب آتش دوزخ نگاه دار.
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ
(اما) بعضى از مردم مىگويند: پروردگارا! در دنيا به ما نيكى عطا كن و در آخرت نيز نيكى مرحمت فرما و مارا از عذاب آتش نگهدار.
يكى از راههاى شناخت مردم، آشنايى با آرزوها و دعاهاى آنان است. درآيه قبل، درخواست گروه اوّل از خداوند مربوط به دنيا بود و كارى به خير و شرّ آن نداشتند، ولى در اين آيه درخواست گروه دوّم از خداوند، «حَسَنَةً» است در دنيا و آخرت. در ديدگاه گروه اوّل؛ دنيا به خودى خود مطلوب است، ولى در ديد گروه دوّم؛ دنيايى ارزشمند است كه حسنه باشد و به آخرت منتهى گردد.
درروايات نمونهها و مصاديقى براى نيكىهاى دنيا و آخرت نقل شده است « تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 199»، ولى حسنه در انحصار چند نمونه نيست.
در دعاها، هدفهاى كلّى مطرح شود و تعيين مصداق به عهده خداوند گذاشته شود. ما از خداوند حسنه و سعادت مىخواهيم، ولى در اينكه رشد و صلاح ما در چيست؟ آنرا به عهدهى خداوند مىگذاريم. چون ما به خاطر محدوديّتهاى علمى و عدم آگاهى از آينده و ابعاد روحى خودمان، نمىتوانيم مصاديق جزئى را تعيين بنمائيم. به همين جهت توصيه شده است از خداوند وسيله كار را نخواهيد، خودِ كار را بخواهيد. زيرا ممكن است خداوند از وسيلهى ديگرى كه به فكر و ذهن ما نمىآيد، كارى را براى ما محقّق سازد. مثلًا از خداوند توفيق زيارت حج را بخواهيد، امّا نگوييد: خدايا مالى به من بده تا به مكّه بروم. چون خداوند گاهى سبب را به گونهاى قرار مىدهد كه ما فكر آن را نمىكرديم.
ربنا اتنا فی الدنیا و ما له فی الاخره من خلاق (سورة بقره آیه ۲۰۰)
پروردگارا در دنیا رحمت و نعمت به ما عنایت فرما و هر كه از رحمت تو محروم شد در آخرت بهره ندارد.
دعاهای زیادی برای گفتن در قنوت ذکر شده که برخی از آن ها دعاهای قرآنی هستند، مثل آیه ۲۰۰ و ۲۰۱ سوره بقره که در این مطلب ذکر شد، و یا این آیه ها:
«رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ» (آیه 41 سوره ابراهیم)
«پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را، در آن روز که حساب برپا میشود بیامرز»
∨∧∨∧∨∧
«رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ» (قسمتی از آیه 16 سوره آل عمران)
«پروردگارا! ما ایمان آوردهایم؛ پس گناهان ما را بیامرز و ما را از عذابِ آتش، نگاه دار»
برخی دیگر نیز دعاهایی از ائمه معصومین نقل شده اند که در نماز و در قنوت خوانده میشوند.
دعا قرانی که در نماز میخوانیم
خوراکی در قرآن
منبع