مدتهاست که آشپزخانه دیگر فقط جایی برای پختوپز در خانه نیست. آشپزخانههای امروزی فضای مشترکی برای استراحت و دورهمبودن تمام اعضای خانوادهاند؛ بنابراین توجه به زیبایی، استفاده بهینه از فضای موجود و درنظرگرفتن کاربری آشپزخانه هنگام چیدمان و دکوراسیون آن اهمیت زیادی دارد. یک آشپزخانه دنج، زیبا و گرم اعضای خانه را به کنارهمبودن دعوت میکند. برای ایجاد فضایی کاربردی و زیبا در آشپزخانه، باید اصول چیدمان و ترفندهای دکوراسیون دستبهدست هم بدهند. در این مقاله ابتدا چند نکته درباره چیدمان اصولی و صحیح آشپزخانه را به شما میگوییم؛ سپس از چند طرح رایج در چیدمان آشپزخانه صحبت میکنیم؛ در پایان هم ایدهها و ترفندهایی برای زیباتر شدن دکوراسیون آشپزخانه را به شما معرفی خواهیم کرد.
آشپزخانههایی که با فضای نشیمن و غذاخوری ترکیب شدهاند، علاوه بر پختوپز، محلی برای تماشای تلویزیون، لمدادن روی مبل، گشتوگذار در اینترنت و انجام تکالیف مدرسه نیز هستند. امروزه کاربردیبودن فضای آشپزخانه بسیار مهمتر از زیبایی آن است؛ بنابراین قدم اول برای داشتن آشپزخانهای خوب، طراحی و چیدمان صحیح اجزای اصلی آشپزخانه است. برای ایجاد فضایی امن و کاربردی، باید برخی نکات اساسی را هنگام چیدمان آشپزخانه در نظر بگیرید:
آشپزخانه معمولا پررفتوآمدترین بخش خانه است. اگر دوست ندارید مدام درگیر جمعکردن کولهپشتی بچهها و کلیدهای همسرتان از روی میز غذاخوری یا کابینت باشید، بهتر است فضایی مناسب در مجاورت ورودی آشپزخانه، برای قراردادن این وسایل در نظر بگیرید. با این روش، از هرجومرج در داخل آشپزخانه جلوگیری خواهید کرد.
چیدمان آشپزخانه را طوری انتخاب کنید که هیچ مانعی در مسیرهای اصلی حرکت وجود نداشته باشد؛ مثلا اگر آشپزخانه به حیاط یا بالکن راه دارد، وسایل را طوری بچینید که در مسیر بین ورودی آشپزخانه و درِ حیاط یا بالکن مانعی وجود نداشته باشد.
هنگام چیدمان، علاوه بر ایجاد فضای کار کافی، به ایجاد فضای مناسب برای حرکت افراد نیز توجه کنید. سعی کنید مسیر حرکت بچهها از قسمتهای خطرناک آشپزخانه دور باشد. یخچال را نزدیک به ورودی آشپزخانه قرار دهید تا بچهها، بدون ایجاد مزاحمت برای شما، خوراکیهای موردنظرشان را از یخچال بردارند.
استفاده از جزیره در آشپزخانه ایده خوبی برای جداکردن فضای کار از فضای نشستن و غذاخوردن مهمانها و اعضای خانواده است. شما میتوانید در یک سمت جزیره آشپزی کنید و با چیدن صندلی در طرف دیگر، فضایی برای نشستن مهمانان ایجاد کنید. اگر آشپزخانهتان بزرگ است، میتوانید از دو جزیره استفاده کنید.
فضای کافی برای نشستن و حرکت ایجاد کنید. با این ترفند، وقتی در یک دورهمی مشغول آشپزی هستید و مهمانان دوست دارند در آشپزخانه با شما همراه باشند، به دستوپای شما نمیپیچند.
اگر با ماشین ظرفشویی میانه خوبی ندارید و بیشتر اوقات ظرفها را خودتان میشویید، قبل از هرچیز محل سینک ظرفشویی را در آشپزخانه تعیین کنید. سینک را در جایی قرار دهید که دید خوبی به فضای بیرون از خانه یا فضای داخل خانه داشته باشد. جلوی پنجره یا روی میز جزیره گزینههای خوبی برای قراردادن سینک ظرفشویی هستند.
بهتر است اجاق را روی دیوار خارجی آشپزخانه یا روی میز جزیره نصب کنید. نصب سیستم تهویه در این قسمتها آسانتر و کمخرجتر است.
برای سروساماندادن به وسایل آشپزخانه میتوانید علاوه بر کابینت، از قفسهها و قلابهای دیواری نیز استفاده کنید. قفسههای بدون در و قلابهای دیواری دسترسیتان به وسایل پرکاربرد را راحت میکنند.
شاید شکل آشپزخانهتان استاندارد (مربع یا مستطیل) نیست. همواره تلاش کنید کاستیها را به ویژگیهای مثبت تبدیل کنید؛ مثلا اگر ستونهای وسط آشپزخانه مزاحم شما هستند، اگر میتوانید با کمک آنها یک جزیره درست کنید. اگر معماریِ خانه بهگونهای است که دیوارهای آشپزخانه خمیدهاند، شکل کابینتها را طوری سفارش دهید که زیبایی دیوارها بیشتر به چشم بیاید.
برای چیدمان صحیح آشپزخانه باید شکل و اندازه آن را در نظر بگیرید. رعایت مثلثِ کار یکی از مفاهیم کلاسیک چیدمان آشپزخانه است. در این تکنیک، یخچال و سینک ظرفشویی و اجاق هرکدام در یک رأس مثلث قرار میگیرند. با رعایت مثلثِ کار در چیدمان آشپزخانه، فاصله حرکت بین این سه بخش به حداقل میرسد.
در صورتی که مجبور هستید یخچال و اجاق و ظرفشویی را در امتداد یک دیوار قرار دهید، بهتر است فاصلهها را طوری تنظیم کنید که هرکدام از این وسایل فقط چند قدم با دیگری فاصله داشته باشند.
البته هیچ اجباری برای رعایت قانون مثلث وجود ندارد. سلیقه و نظر شما بسیار مهم است. اگر قراردادن وسیلهای در محل خاصی از آشپزخانه قانون مثلث را به هم میریزد، اما در نظر شما تمام زیبایی آشپزخانه به قرارگرفتن آن وسیله در آن محل است، چند قدم فاصلۀ بیشتر بین یخچال و اجاقگاز اهمیتی نخواهد داشت.
ایجاد فضای پویای بلوم (Blum’s Dynamic Space) رویکردی دیگر برای چیدمان آشپزخانه است. در این رویکرد، آشپزخانه به مناطق کاری مختلف تقسیم میشود؛ برای مثال، در منطقه پختوپز، ماهیتابه و قابلمه و سایر وسایل مربوط به پختوپز در کمدِ زیر اجاقگاز قرار میگیرند و روغنها و ادویهها در قفسۀ کنار اجاق چیده میشوند. در منطقه مربوط به شستوشو، وسایل نظافت و مواد شوینده در کمدهای نزدیک به سینک قرار میگیرند.
برای جداسازی فضاهای نشیمن و غذاخوری و آشپزی، از رنگهای متفاوت استفاده کنید. همچنین میتوانید از یک دیوار یا کمد برای تعیین محدوده هر بخش استفاده کنید. توجه کنید که هنگام استفاده از این روش نور محیط را از بین نبرید.
برای فضاهای باریک از طراحی باریک و طویل (Galley) کمک بگیرید. در این آشپزخانهها قفسهها و تجهیزات آشپزخانه در یک ردیف یا روی دو دیوار موازی و نزدیک به هم قرار میگیرند. میتوانید فضای بین اجاق و سینک را با استفاده از کابینت از هم جدا کنید. بهتر است بین کابینتهایی که روبهروی هم قرار دارند حداقل ۱۲۰ سانتیمتر فاصله باشد.
برای رعایت مثلثِ کاری در این طراحی، سعی کنید یخچال و اجاق روی یک دیوار و سینک در دیوار روبهرو قرار بگیرد. سعی کنید در آشپزخانههای باریک و طویل از کابینتهایی با ارتفاع زیاد استفاده نکنید؛ زیرا فضای آشپزخانه را تنگتر جلوه میدهند.
یکی از چیدمانهای رایج در آشپزخانههایی با اندازه متوسط، قراردادن وسایل اصلی آشپزخانه روی ۳ دیوار به شکل U است. با این چیدمان فضای کار زیادی خواهید داشت. اگر فضای آشپزخانه کوچک است، عمق کابینتها باید بهاندازهای باشد که حداقل ۲ متر فضای خالی در مرکز آشپزخانه داشته باشید. در آشپزخانههای بزرگ میتوانید از جزیره در مرکز آشپزخانه استفاده کنید. همچنین میتوانید از یک شبهجزیرۀ متصل به یکی از دیوارهای کناری بهعنوان حدفاصل آشپزخانه و اتاق نشیمن کمک بگیرید.
در آشپزخانههای Tشکل و Uشکل، میتوانید فضا را به چند قسمت تقسیم کنید؛ مثلا یک قسمت برای نشستن و استراحت، یک قسمت برای نگهداری مواد غذایی و یک قسمت برای آشپزی.
در این آشپزخانهها٬ ۲ دیوار با زاویه ۹۰ درجه، بهشکل L، به هم متصل هستند. ایجاد مثلث کار در این آشپزخانههای بسیار ساده است. کافی است یخچال در گوشۀ بیرونی یکی از دیوارها، اجاق در گوشه بیرونی دیوار مجاور، و سینک ظرفشویی روی دیوار یخچال و بین یخچال و اجاق قرار بگیرد.
این چیدمان یکی از پرطرفدارترین چیدمانها در سالها اخیر است. در آشپزخانه جزیرهای، جزیره در مرکز آشپزخانه قرار دارد و قفسهها و تجهیزات آشپزخانه روی دیوارهای اطراف جزیره قرار میگیرند. جزیره در آشپزخانه میزی چندمنظوره است که میتوانید برای پختوپز، آمادهکردن مواد غذایی و حتی غذاخوردن از آن استفاده کنید. جزیره پلی است بین قسمتهای مختلف آشپزخانه.
اگر میتوانید، روی جزیره یک اجاق و یک سینک نصب کنید. از قراردادن سطل زباله در قفسه زیر جزیره غافل نشوید. فاصله بین جزیره و کابینتهای اطراف حداقل باید ۱ متر باشد تا درِ کابینتها بهآسانی باز شوند. روی جزیره فضایی را برای غذاخوردن در نظر بگیرید؛ مثلا میتوانید جزیره را بهصورت پلهای طراحی کنید تا سطح یک پله مخصوص آشپزی و کار و پله دیگر مخصوص صرف غذا باشد.
حواستان به فاصله جزیره از ظرفشویی، یخچال و اجاق باشد. نه آنقدر نزدیک که فضای حرکت شما تنگ شود و نه آنقدر دور که دسترسی به وسایل دشوار شود.
بعد از چیدمان و انتخاب محل قرارگیری وسایل و کابینتها، نوبت به زیباسازی و دکوراسیون آشپزخانه میرسد. در این مرحله باید رنگ و جنس کفپوش، دیوارپوش، کابینتها و وسایل تزیینی آشپزخانه را انتخاب کنید؛ اما قبل از تصمیم نهایی بد نیست که برخی از ایدههای کاربردی دکوراسیون آشپزخانه را در ذهن داشته باشید. برخی تغییرات ساده و کوچک میتوانند اثر شگفتانگیزی بر حالوهوای آشپزخانه بگذارند.
کاشیها الگویی تکراری را روی کف، فضای بین کابینتها و میز کار ایجاد میکنند. اگر رنگ و طرح کابینتها و وسایل آشپزخانه بهاندازه کافی شلوغ و شاد است، برای ایجاد فضایی آرام از کاشیهایی با الگوهای ساده (مستطیل و مربع) استفاده کنید. اگر رنگهای خنثی مثل بژ، طوسی و سفید رنگهای غالب در آشپزخانه شما هستند، میتوانید فضاهای کوچکی مثل دیوار پشت اجاق را با دیوارپوشهای رنگارنگ پوشش دهید. با این کار فضای آشپزخانه گرمتر به نظر میرسد. استفاده از یک قالیچه پرنقشونگار نیز فکر خوبی برای رنگبخشیدن به فضای آشپزخانه است.
حاصل ترکیب رنگهای خنثی و ساده با الگوهای شلوغ و رنگی بسیار زیباست.
جنس، رنگ و شکل کابینت ظاهر آشپزخانه را دگرگون میکند. کابینتهایی با روکش استیل یا برنج گزینههای جالبیاند که زیر نور گرمِ یک لوستر خوب مثل جواهر میدرخشند.
اگر دوست دارید با روشی ساده و کمهزینه آشپزخانهتان را زیبا کنید کافی است یکی از دیوارهای آشپزخانه را با یک رنگ شاد نقاشی کنید و آن را بهصورت اکسنتوال دربیاورید. تضاد رنگ دیوار با رنگ کابینتها فضا را زیبا خواهد کرد.
برای قسمت غذاخوری در آشپزخانه از اتاق نشیمن الهام بگیرید؛ مثلا استفاده از کاناپۀ Lشکل در پشت میز غذاخوری ایده خوبی برای داشتن فضایی دنج و آرام است. اگر خوششانس هستید و آشپزخانهتان پنجره دارد، با کمک یک پرده زیبا و مناسب زیبایی این پنجره را دوچندان کنید.
چیدمان و دکوراسیون صحیح آشپزخانه را به فضایی راحت، امن و صمیمی برای تمام اعضای خانواده تبدیل میکند.
بسیاری گمان میکنند کابینتها بیشتر از سایر اجزای آشپزخانه به چشم میآیند، اما در واقع طرح و رنگ پیشخان است که قبل از هرچیز جلبتوجه میکند. استفاده از سنگهای گرانیتی و کوارتز روی کابینتها ظاهر آشپزخانه را جذاب میکند.
این ایدهای هنرمندانه است. برای کابینتهای بالایی و پایینی دو رنگ متفاوت در نظر بگیرید. اگر در انتخاب رنگها کمی ذوق به خرج دهید، نتیجه کار بسیار زیبا خواهد بود. همچنین میتوانید قسمت داخلی قفسههای بدون در را با رنگی غیر از رنگ خود قفسه رنگ کنید.
استفاده از گلوگیاه در دکوراسیون آشپزخانه احساس زندهبودن را به ارمغان میآورد. بد نیست که یک یا چند گلدان از گیاهان آپارتمانی در آشپزخانه داشته باشید.
نور عاملی کلیدی و مؤثر در زیبایی آشپزخانه است. استفاده از لامپ در قسمت بالایی کابینتها و داخل قفسهها و استفاده از لوسترهای پرنور فضای کار شما را روشن میکند. همچنین نور خوب اعضای خانواده را به حضور در آشپزخانه تشویق میکند.
قلابها، قفسه حولهها، جعبهها و وسایل اینچنینی میتوانند با کاربردی متفاوت در آشپزخانه ایفای نقش کنند؛ مثلا حیف است که کشوی لباس قدیمیتان با آنهمه فضا برای قراردادن وسایل، گوشه انباری خاک بخورد. بعد از رنگآمیزی این وسیله با یک رنگ جذاب، میتوانید از آن بهعنوان میز جزیره در آشپزخانه استفاده کنید.
در نهایت
اگر در فکر بازسازی آشپزخانه هستید، باید هم چیدمان و هم دکوراسیون آشپزخانه را آگاهانه انتخاب کنید. چیدمان صحیح آشپزخانهای دنج و امن و کاربردی میسازد و دکوراسیون خوب نیز به فضای آشپزخانه هویت میبخشد.
منبع: