طرز تهیه انواع چای این نوشیدنی گرم و انرژی بخش که در کشورهای مختلف جزو منوی رستورانها و کافی شاپ هاست و اصلی ترین نوشیدنی در دورهمی و مهمانی هاست پرداخته ایم . مهمترین نوشیدنی گرم در کل دنیا قهوه و چای است که باید به این نوشیدنیها انواع دمنوش، شیر گرم و … را هم اضافه کنید. در این میان انواع نوشیدنیها را هم میتوان به صورت ترکیبی تهیه و سرو کرد. نوشیدنیهای گرم برای فصول سرد سال پرطرفدارترند و مانند انواع نوشیدنی سرد، مختص به یک فصل نیستند. برخی از آنها هم خاصیت درمانی دارند. با سیری در ایران همراه باشید تا با تاریخچه وانواع چای آشنا شوید .
تاریخچه چای ایرانی
قرن ها پیش که هنوز پای چای به ایران باز نشده بود و این نوشیدن به عنوان نوشیدنی مرسوم مردم ایران رایج نبود، مردمان کشور ما از قهوه به عنوان نوشیدنی اصلی خود استفاده می کردند. درست در اواخر قرن ۱۵ کشت چای در ایران آغاز شد. در آن زمان ها چین و هند دو کشور مهم تولید کننده چای در دنیا محسوب می شدند. این دو کشور در مسیر تجاری جاده ابریشم قرار داشتند. این موضوع موجب شد تا چای از این کشورها وارد ایران شود. به این ترتیب ایرانیان به خوردن چای علاقه مند شدند. درست در سال ۱۸۸۹ بود که کشت چای برای اولین بار در ایران اتفاق افتاد.
این کار توسط فردی به نام محمد میرزا که مدت ها در هند زندگی کرده بود انجام شد. محمد میرزا پس از برگشت از قسمت شمالی هندوستان به ایران سه هزار نهال از این کشور با خود به ایران آورد. او با کشت چای در بخش جنوبی دریای خزر و در منطقه گیلان شهر لاهیجان برای اولین بار کشت چای را آغاز نمود.
محمد میرزا یا همان کاشف السلطنه در واقع سفیر ایران در هند بود. او معتقد بود که واردات چای به ایران هزینه زیادی برای کشور دارد، در حالی که پرورش چای می تواند موجب رشد اقتصاد کشور شود.
در آن زمان هندی ها از آموزش روش های کاشت و پرورش چای به خارجی ها امتناع می کردند. اما کاشف السلطنه با پیگیری های مداوم و مطالعات پیوسته ای که در این زمینه انجام داد توانست روش کاشت و نوع اقلیم مورد نیاز برای پرورش چای را شناسایی کند. او متوجه شد که شباهت های زیادی بین اقلیم های شمال کشور ایران و هندوستان وجود دارد. به همین دلیل برای کشت چای در ایران شهر لاهیجان را انتخاب کرد.
زمانی که چای را به کشور وارد کرد، ابتدا کشاورزان علاقه ای به کاشت این گیاه نداشتند. زیرا برای بهره برداری به زمان زیادی نیاز بود. اما کاشف السلطنه سعی کرد با تشویق کشاورزان و آموزش دادن به آن ها مزارع چای گسترده ای را در ایران ایجاد کند. پس از آن کاشت چای در مناطق مازندران و سایر شهرهای گیلان نیز گسترش پیدا کرد. در سال ۱۹۳۴ اولین کارخانه مدرن چای راه اندازی شد. به این ترتیب رفته رفته چای به رایج ترین نوشیدنی در میان ایرانیان تبدیل شد.
انواع چای سیاه
آسام: طعم مالت مانند
سیلان: طعم قویتر و حاوی عطر دهندهها یا شکلات
دارجلینگ (Darjeeling): نوع باکیفیتتری از چای که در مناطق کوهستانی هند کشت میشه. دربردارنده عناصر میوهای و گلها
ارل گری (Earl Grey): طعم ترنج و مرکبات
کی مون (Keemun): شیرین و میوهای در آنهویی چین
کنیان: ظاهری تیره و طعمی تیز
ماسالا: با انواع ادویهها مانند هل، میخک و دانههای فلفل طعمدار شده
یون نان: طعم شکلاتی، مالت گونه و تند
از خواص نوع سیاه هم میتونیم به سلامت قلب، محافظت از بدن در برابر استرس و کنترل رادیکالهای آزاد در بدن اشاره کنیم.
چای سبز و حفظ سلامتی
چای سبز از دیگر انواع این نوشیدنی گرم واقعی به شمار میرود که از برگهای تازه گیاه کاملیا سیننسیس گرفته میشود. البته فرایند تهیه آن با کمی گرما دادن و بخارپز کردن همراه است. از این رو این محصول سبک، تازه و کمی سبزرنگ دیده میشود. البته نوع سبز هم در صورت استفاده از طعمدهندهها یا بسته به محل برداشت انواع مختلفی دارد. به طوری که برخی از رایجترین چایهای سبز در ادامه نام برده میشوند:
بی لو چان (Biluochun): چای سبز به سبک چینی با رایحه قوی و طعم گیاهی یا میوهای
جن مائی چا (Genmaicha): افزودن برنج یا سورگوم دودی برای دستیابی به عطرو طعم برشته
گیوکورو (Gyokuro): طعم قوی، شور شبیه به آب دریا یا آب سوپ
لائوشن (Laoshan): طعم و عطر شیرین کرهای
لانگ جینگ یا چاه اژدها: چای بوداده دستی با کمی طعم تازگی و شیرینی
ماتچا: چای به سبک ژاپنی، عطر و طعم خامهای، تلخ و شیرین
جالبه بدونین نوع فراوری چای سبز باعث میشه که سرشار از مقادیر زیادی آنتیاکسیدان، پلی فنول، کافئین و کلروفیل باشه. به همین دلیل مزایایی مانند هوشیاری ذهنی، سلامت قلب، افزایش ایمنی بدن و کاهش وزن رو به دنبال داره.
چای سبز سرشار از مقادیر زیادی آنتیاکسیدان، پلی فنول، کافئین و کلروفیل است.
چای اولونگ
اولونگ نیمه اکسیده شده است، بنابراین برگ را قبل از حرارت دادن برای جلوگیری از اکسیداسیون ۲ تا ۳ ساعت کنار میگذارند. میزان اکسیداسیون روی طعم و ظاهر چای تأثیر میگذارد. اکسیداسیون طولانیتر منجر به تیرهتر چای اولونگ میشود که طعم آن را به چای سیاه نزدیکتر میکند. این در حالیست که اکسیداسیون کوتاهتر باعث میشود که این ماده از نظر ماهیت به چای سبز شباهت بیشتری پیدا کند. چای به رنگ قهوهای طلایی یا قهوهای روشن است که طعم ملایم آن شباهتی به چای سیاه و سبز ندارد. برخی از مطالعات نشان میدهد که چای اولونگ میتواند به کاهش خطر دیابت کمک کند. به علاوه، این نوع چای طیف وسیعی از آنتی اکسیدانها را داراست.
این محصول با نام اولونگ یا اژدهای سیاه هم شهرت دارد . هر چه اکسید کمتر باشد، رنگ این محصول سبکتر و سبزتر خواهد بود.
انواع اولانگ به طور معمول با توجه به میزان اکسیداسیون یا بودادن به شکل زیر طبقهبندی میشوند:
بای هائو (Bai Hao) معروف به نوک سفید: با طعم میوهای و ترد
بائوژانگ (Bao Zhong): با ۱۰ تا ۱۸ درصد اکسیداسیون و عطر و طعم لطیف
دا هونگ پائو (Da Hong Pao) معروف به روپوش قرمز: با درصد اکسیداسیون بالا و طعم خاکی و قوی
تای گوان یین (Tie Guan Yin) معروف به الهه آهن: دارای رایحههای شیرین و میوهای
تونگ تینگ (Tung Ting) معروف به قله منجمد: طعم گردویی با پایان نرم
برخی از اولانگها مانند اولانگهای پخته در انتها برای ایجاد یک لایه طعم اضافی مانند رایحه میوه، گل یا دودی، بو داده میشن.
عدم شناخت فواید این محصول باعث شده که محبوبیت کمتری داشته باشه و این جای تأسف دارد. چونکه این نوشیدنی حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی مختلف مانند تئافلاوین و تئاروبین هست که از بدن در مقابل رادیکالهای آزاد و استرس محافظت میکند.
چای پوئره (Pu-erh) یا پس از تخمیر
چای پوئر نوعی دیگر از انواع چای است که از استان یونان چین میآید و به دلیل طعم خاکی آن شناخته شده است. این چای به جای بوتههای چای از درختان چای وحشی تهیه میشود. طی فرایندی برگهای خام این گیاه را فشرده کرده و سپس از طریق تخمیر میکروبی آنها را ذخیره میکنند. بسته به میزان اکسیداسیون مجاز در فرآیند، چای پوئرمیتواند به چای سیاه یا سبز شبیه میشود. چای پوئر میتواند به هضم غذا کمک کند و همچنین دارای خاصیت ضد التهابی بوده که قادر است درد مفاصل را کاهش دهد. علاوه بر این، چای پوئر میتواند به هوشیاری ذهنی کمک کند.
انواع چای پوئر
پوئره خام: به مدت دو یا سه سال به طور طبیعی تخمیر میشود، طعم تازه و ویژگیهایی نزدیک به نوع سبز دارد. همچنین بسته به محل رشد ممکنه تلخ یا شیرین باشد.
پوئره رسیده: از کمپوست برگهای خشک پوئره تولید میشود که روند تخمیر رو سرعت میبخشد و از طعم خاکی برخوردار هست.
جین هوآ فو چا (Jin Hua Fu Cha) یا چای قالبی گل طلایی: محصولی هست که به طور کامل برای سالها تخمیر میشود.
گاهی اوقات تخمیر پس از چند ماه از حرکت میایستد؛ با این حال بسیاری از انواع چایهای پوئره از فعالیت میکروبی برای سالیان دراز بهرهمند میشوند. در مورد فواید این نوع هم تحقیق زیادی انجام نشده اما با توجه به کافئین و خاصیت آنتیاکسیدانی بالا برای ذهن، قلب و پوست مفید هست.
چای سفید؛ خام ترین نوع چای
در میان انواع چای روی نوع سفید کمترین فراوری انجام میشود. بیشتر انواع سفید بهراحتی خارج یا حتی داخل منزل خشک میشوند. اگرچه در برخی موارد یک مرحله خشک شدن اضافی در دمای پایین رو پشت سر می گذارند. این میزان فراوری عطر و طعم سبک، لطیف و میوهای رو به نوشیدنی میدهد و میزان آنتیاکسیدان بالا و کافئین کمتری دارد. شاید فکر کنید روند تولید نوشیدنی سفید خیلی سادست اما در حقیقت ساخت اون کمی دشوار است. برای جلوگیری از سیاهی و زخمی شدن برگها در کل مراحل باید کنترل بیشتری انجام شود.
هم اکنون چای سفید، تولید پایین و قیمت بالایی دارد. برگهای این چای در اصل جوانههای کرک دار نقرهای رنگ گیاه چای است که قبل از آن که به طور کامل باز شود، چیده و، چون تخمیر یا فرآوری نمیشود، تمام خواص خود را حفظ کرده و در مقایسه با چای سبز کافئین کمتری دارد، ولی بیشترین مقدار آنتی اکسیدان را دارد و در حفاظت از بدن در برابر بیماریها موثرتر بوده و از نظر خواص دیگر از چای سبز قویتر است. مزه این چای از سایر چایها لطیفتر و ملایمتر بوده و به دلیل «تئین» (مادهای شبیه به کافئین) برخلاف چای سیاه اغلب اعتیادآور نیست.
انواع چای سفید
بای هائو یین ژن (Bai Hao Yin Zhen) معروف به سوزن نقرهای: محصولی نادر، تولید شده از جوانهها با رایحه گل و طعم شیرین
بای میو دن (Bai Mu Dan) معروف به گل صد تومانی سفید: ترکیب جوانهها و برگهای تازه با عطر و طعمی قویتر نسبت به سوزن نقرهای
گونگ مای (Gong Mei) معروف به احترام به ابرو: برگرفته از جوانهها و برگهها با طعمی غنیتر و خاکیتر
شو مای (Shou Mai) معروف به طول عمر ابرو: تولید شده از برگهای رسیده اواخر فصل و فرایند اکسیداسیون طولانیتر نسبت به سایر انواع نوشیدنی سفید
همچنین باید بدونین فراوری کمتر چای سفید موجب میشه کاتچین بیشتری داشته باشه که برای سلامت بدن، دندانها و مغز، کاهش التهاب و محافظت در برابر استرس مفیده.
مصرف چای سفید برای سلامت بدن، دندانها و مغز، کاهش التهاب و محافظت در برابر استرس مفید است.
چای زرد، یک نوشیدنی ناشناخته
در حالی که نوع زرد از سایر انواع چایها کمتر رایج هست اما روند تولید آن به طرز باورنکردنی شبیه به نوع سبزاست . با اینحال علاوه بر مراحل فراوری نوع سبز، نوشیدنی زرد تحت پوششهای خاصی به نام هپینگ با زردی قرار میگیرد. این روند باعث اکسیداسیون غیرآنزیمی میشود که قبلا بهعنوان تخمیر میکروبی ازش یاد میکردند.
در مرحله بستهبندی یا پوششی عطر و طعم ملایمتری برای چای ایجاد میشود و رایحههای گیاهی کمتری در مقایسه با نوع سبز دارد.
چای سبز؛ از واقعیت تا تبلیغ؟
مطالعات نشان داده است چه در کشت سلول و چه روی افراد مطالعه شده، خواص آنتی اکسیدانی چای سبز بسیار بالاتر از چای سیاه است، چراکه تخمیر کمتری روی برگهای آن انجام میشود و خواص ضدسرطانی آن ثابت شده است، اما این که چای سبز خاصیت لاغرکنندگی دارد یا نه، باید بگوییم مطالعات مختلف نشان داده مصرف چهار فنجان چای سبز در روز میتواند به نوعی سوخت بافت چربی را تحریک کند. البته این خاصیت زیاد و چشمگیر نیست و نمیتوان حتی برای کاهش وزن کم هم روی آن حساب کرد. در نتیجه، تمام تبلیغات در خصوص لاغری با چای سبز فریب است و هیچ دانشی پشت آن نیست و به این خیال نباشید که چای سبز معجزه کرده، شما را خوش هیکل و لاغر میکند.
این را هم بدانید اگر چه چای سبز در مقایسه با چای سیاه کافئین کمتری دارد، اما با این حال حاوی این ماده است و خانمهای باردار، شیرده و افرادی که ناراحتی اعصاب دارند و آنهایی که ضربان قلبشان نامنظم است، بهتر است در مصرف آن زیاده روی نکنند. مصرف این چای همچون چای سیاه به همراه غذا جذب روی، آهن و کلسیم را کاهش میدهد.
این چای باید حداقل پنج تا ده دقیقه دم بکشد تا ترکیبات مفید آن خارج شود و اگر هم مدت زمان دم کشیدن بیشتر شود، مواد قابض آن رها میشود و اگر در مصرف آن زیاده روی شود، باعث دفع زیاد آب از بدن و خشکی مدفوع و یبوست میشود.
چای ترش لاغر میکند؟
به چای ترش، چای مکه یا چای قرمز هم میگویند. این چای با چای سفید، سبز و سیاه هم خانواده نیست. معروفیت اصلی این چای ترکیبی در آن است که سبب کاهش فشارخون میشود. همچنین میتواند قند خون را کنترل کرده، موجب تمدد اعصاب و جریان بهتر خون شود، از حرارت کبد بکاهد و به سبب ویتامین C، مقوی سیستم ایمنی بدن است. اما آیا این چای لاغر میکند؟ واقعیت این است که چای قرمز، حاوی مادهای است که میتواند از جذب کربوهیدرات بکاهد، اما نمیتواند به تنهایی سبب لاغری شود. این چای در کنار رژیم غذایی و تحرک میتواند یک نوشیدنی رژیمی و کم کالری باشد.
نکته مهم آن که زنان باردار، شیرده، افرادی که قصد بارداری دارند، کسانی که از قرص ضدبارداری استفاده میکنند و زنان یائسهای که تحت هورمون درمانی هستند، باید با نظر پزشک از این چای استفاده کنند؛ چرا که این چای سطح استروژن بدن را دستخوش تغییرات میکند. همچنین افرادی که قند و فشار خون پایینی دارند باید در مصرف این نوشیدنی احتیاط کنند تا دچار رخوت و سستی نشوند.
چای کیسهای = خاکه چای + رنگ + اسانس
چون سرعت رنگ دادن چای کیسهای بیشتر است و زودتر به عمل میآید، محبوبیت زیادی در میان افراد دارد. اما باید بدانید پس از آن که برگهای چای خشک شد، آن را الک کرده و خاکه چای که احتمال دارد به همراه دست و پای مهمانانی ناخوانده باشد برای تولید چای کیسهای مورد استفاده قرار میگیرد. برای رنگ دهی بهتر و فوری هم به خاکه چای، رنگ و اسانس اضافه میکنند و برای جلوگیری از پاره شدن کیسه کاغذی چای از موادی استفاده میشود که گرچه ضرر چندانی ندارد، اما ممکن است مصرف طولانی مدت آن سبب آسیب به بدن شود.
این را هم بدانید چای کیسهای اگر در تماس با آب جوش کمتر از ۳۰ ثانیه رنگ دهد، مصنوعیترین چای است، چرا که اگر همین میزان چای طبیعی را در کیسه بریزید و در آب جوش قرار دهید، ده دقیقه طول میکشد رنگ زرد مایل به نارنجی ایجاد کند. در نتیجه، چای فلهای یا کیسهای سبز و سیاه با طعم و رنگ قوی و فوری بدون شک حاوی مواد افزودنی شیمیایی و زیانبار است.
چای سیاه بهاره باکیفیتتر است
چای برگی با تکههای بزرگ در مقایسه با چای پودری و ریز کیفیت و خواص بیشتری دارد. به گفته کارشناسان، برخی چایهای کله مورچهای و باروتی که به عنوان مرغوبترین چای شناخته شده حاوی رنگ و اسانس است.
خوب است بدانید چای در سه فصل بهار و تابستان و پاییز چیده میشود. هر چه از بهار به فصل زمستان نزدیکتر شویم، قسمتهای چوبی برگ بیشتر و از کیفیت چای کاسته میشود. مرغوبترین و خوش عطرترین چای، مربوط به چای بهاره است. تا حد امکان از مصرف چای عطری اجتناب کنید، چرا که مواد طعم دهنده موجود در این محصولات شیمیایی و به دلیل آن که مصرف این نوشیدنی طی روز زیاد است، مواد سنتزی بیشتری وارد بدن شده و تهدید کننده سلامت میشود. در مورد یخ چای ـ محصول جدیدی که این روزها روانه بازار شده ـ هم بدانید به گفته متخصصان، حجم زیادی از یخ چایهای حاضری را آب و شکر تشکیل میدهد و آنتی اکسیدانهای موجود در یک بطری یخ چای آماده به مراتب کمتر از یک لیوان چای دم کرده خانگی است.
چای ارگانیک؛ داریم یا نداریم؟
این روزها در برخی نمایشگاهها و فروشگاههای بزرگ چای با نام ارگانیک با قیمتهای بالا به فروش میرسد، اما سوال اصلی آن که تا چه حد میتوان به ارگانیک بودن چای اطمینان کرد؟ چای با عبارت ارگانیک در مزرعههایی کشت میشود که از کود و سم بسیار کمی در پرورش آن استفاده میشود که بهتر است آن را یک چای سالم تا ارگانیک در نظر بگیریم؛ چرا که چای ارگانیک شرایط رشد خاص و ویژهای دارد و هر تولید کنندهای نمیتواند از عهده آن برآید و تولید این چای هم اکنون در کشورمان بسیار محدود است.
اما چای سالم مجوز دار چه ویژگیهایی دارد؟ چای سیاهی است که حداقل سموم را داراست و تنها از برگچههای جوان بالایی ساقه چای که سالمتر است، استفاده میشود و در آن از برگهای پایینی که پیر و کهنه بوده و فنول و سفیدک زیادتری دارد و باعث پایین آمدن کیفیت چای میشود، خبری نیست. این برگ ها، چون در مقایسه با برگهای چای معمولی کمتر و محدودتر است باعث افزایش قیمت محصول نهایی میشود.
معمولا طعم چای سالم از چای معمولی کمی تلخ و گستر است، چرا که ترکیبات چوبی برگچههای جوان کمتر، ولی تانن و آنتوسیانین یعنی عامل طعم گس و تلخ آن بیشتر است، با این مزیت که قدرت آنتی اکسیدانی زیادتری دارد. این چای به دلیل دارا بودن برگهای جوان باید مدت زمان بیشتری داخل آبجوش روی حرارت قرار گیرد تا به رنگ مورد نظرمان نزدیکتر شود.
این را هم بدانید چای به دلیل آن که در بدن به تولید اسیداوریک و اگزالات کمک میکند برای مبتلایان به نقرس و سنگ کلیه محدودیت مصرف دارد.
چای ارل گری
چای ارل گری محبوبترین نوع چای در بین انگلیسیهاست. این چای با افزودن عصاره ترنج به چای سیاه تهیه میشود. اولینبار ارل گری در دهه ۱۸۰۰ تولید شد تا عطر و طعم چایهای ارزان قیمت را از بین برده و به عنوان یک چای گران قیمت عرضه شود. اگرچه بسیاری از قفسههای سوپر مارکت پر از انواع ارزان قیمت این چای هستند، اما امروزه میتوانید ارل گری ممتازی را خریداری کنید که از ترکیب چای سیاه با بهترین ترنج ایتالیایی تولید شده است.
چای یاس (جاسمین)
چای یاس با عطر شکوفههای گل یاس همراه است. این نوع چای محبوبترین چای معطر چین است و معمولا با چای سبز تهیه میشود، اما از چایهای سفید، اولونگ و سیاه نیز برای تهیه آن استفاده میکنند. روش تزریق رایحه گلهای گل یاس به چای بسیار پر زحمت است و چند روز طول میکشد. چای همراه با گلهای یاس در یک اتاق مخصوص با رطوبت کنترل شده ذخیره میشوند. این کار شبهنگام انجام میشود، چون گلهای یاس که در طول شب شکوفه میدهند. این روند طی چند شب تکرار میشود تا میزان عطر مورد نظر به چای منتقل شود.
چای ماسالا
چای ماسالا یک چای سیاه است که با ادویه های سنتی هند مثل هل، میخک، دارچین و زنجبیل مخلوط میشود. معمولا این چای را با آب جوش، شیر، چای و ادویهجات تهیه میکنند و از شکر برای شیرین کردن آن استفاده میکنند. چای ماسالا پرطرفدارترین روش نوشیدن چای در هند است. با این حال همیشه اینطور نبوده است. هنگامی که اولینبار در هند چای پرورش داده شد، این نوشیدنی محبوب چندانی در بین افراد محلی نداشت. از این رو برخی از فروشندگان هندی چای را به یک نوشیدنی محلی به نام “kadha” اضافه کردند کردند که شامل آب و شیر جوشانده شده با ادویه بود.
چای میوهای
چایهای میوهای از میوههای فرآوری نشده و طبیعی تهیه میشوند. چایهای میوهای به طور طبیعی شیرین هستند و شیرینی اضافی به آنها افزوده نشده است. این نوع چایها از نظر آنتی اکسیدان و ویتامین C بسیار غنی هستند و هیچ گونه کافئینی در آنها وجود ندارند، همین ویژگی باعث میشود که به یک نوشیدنی ایده آل و آرام بخش قبل از خواب تبدیل شوند. همچنین، می توان از این چایها برای تهیه آیستی یا یخچای استفاده کرد تا به یک جایگزین سالم برای نوشیدنیهای گازدار و حتی برخی از آب میوهها تبدیل شوند.
چای گیاهی (دمنوش گیاهی)
چایهای گیاهی علاوه بر عطر و بوی فوق العاده و زیبایی طبیعی بسیاری از گلها، دارای خاصیت درمانی و آرام بخش هستند. یکی از رایجترین چایهای گیاهی تهیه شده از گل، چای بابونه است که از گلهای بابونه تولید میشوند و به عنوان یک آنتی اکسیدان مؤثر عمل میکنند. برخلاف قهوه و چایهایی نظیر چای سبز و سیاه، دمنوشها فاقد کافئین هستند. میزان آنتی اکسیدان و مواد معدنی موجود در این دمنوشها به گیاهانی بستگی دارد که انتخاب میکنید. از انواع چایهای گیاهی میتوان به دمنوش آویشن، نعنا هندی، بابونه اشاره کرد.
چای سیاه جزو محبوب ترین انواع نوشیدنی گرم
چای به عنوان یک نوشیدنی معروف و محبوب جهانی، سالهاست که به شکلها و اسمهای مختلف در تنهایی و دورهمیهایمان حضور دارد یا حتی برخی افراد به شیوه عجیبی به نوشیدن آن در ساعات مشخصی از روز اعتیاد دارند. اما همین نوشیدنی به ظاهر ساده، راه بسیار درازی را پشت سر گذاشته تا به صورت کنونی و همهگیر در آمده است.حالا ما با خیال راحت آن را تهیه میکنیم و مینوشیم، فارغ از اینکه در گذشته چه نوشیدنی لوکس و شاهانه ای به حساب می آمده است. چای انواع مختلفی دارد که مهمترین و پرطرفدارترین نوع آن چای سیاه و در مواردی چای سبز است.
نکات دم کردن چای سیاه ایرانی
بسیاری از افراد بر این عقیده اند که چای ایرانی بعد از مدتی بوی بدی می گیرد. و یا چای بعد از دم کشیدن بوی نامطبوعی دارد. معمولاً مهم ترین علت بو گرفتن چای خشک عدم دم کشیدن مناسب آن است. زمانی که شما چای را قبل از دم کشیدن مصرف کنید، معمولاً بوی آن ممکن است ناخوشایند باشد. از آن جایی که طرز دم کشیدن چای ایرانی با چای خارجی متفاوت است باید بدانید که چای ایرانی حداقل برای دم کشیدن به ۲۰ دقیقه زمان نیاز دارد. در حالی که ممکن است شما چای خارجی را بعد از ۵ تا ۱۰ دقیقه دم کشیدن نیز مصرف کنید.
موضوع دیگر که ممکن است موجب بو گرفتن چای خشک ایرانی می شود اضافه کردن آب نامناسب به آن است. برای تهیه چای ایرانی بهتر است از آب با کیفیتی استفاده کنید.
زمانی که آب مورد استفاده شما برای تهیه چای عطر و طعم خاصی داشته باشد و یا دارای کلر زیادی باشد، این موضوع به طور مستقیم روی طعم چای تأثیر می گذارد.
به علاوه سعی کنید برای نگهداری چای ایرانی حتماً آن را داخل ظرف در بسته و یا چند پلاستیک محکم کنید. به این ترتیب عطر و طعم چای حفظ می شود. بهتر است چای را در یک کمد مناسب نگهداری کنید. به این ترتیب در اطراف آن انواع ادویه و یا مواد غذایی که دارای بوی زیادی هستند حضور ندارند. معمولاً از مهم ترین دلایل بو گرفتن چای خشک می توان به قرار دادن چای در کنار ادویه ها و یا نگهداری از آن در ظرف در باز اشاره کرد. این کار موجب بو گرفتن چای خشک می شود و کیفیت چای را پایین می آورد.
بهترین قوری برای دم کردن چای ایرانی
بهترین قوری برای چای قوری چینی است. استفاده از قوری چینی معمولاً موجب افزایش کیفیت چای بعد از دم کشیدن می شود. در حالی که ممکن است چای در قوری استیل آن چنان که باید عطر و طعم نگیرد. بعد از قوری چینی معمولاً قوری های سرامیک، لعاب دار و یا ظروف شیشه ای نیز برای دم کردن چای مناسب هستند. اما سعی کنید از دم کردن چای در قوری استیل، ظروف مسی، آلومینیومی و برنجی خودداری کنید. زیرا استفاده از این ظروف موجب ایجاد واکنش شیمیایی می شود. این امر نه تنها عطر و طعم چای را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه برای سلامت بدن نیز مضر است.
نکته مهمی که باید در مورد طرز دم کشیدن چای ایرانی بدانید این است که هیچ گاه نباید قوری را به طور مستقیم در برابر شعله قرار دهید. چای شما باید داخل قوری به طور مستقیم روی بخار کتری دم بکشد. معمولاً استفاده از چای ساز می تواند موجب کاهش کیفیت چای ایرانی شود. طرز دم کشیدن چای باید اصولی و روی بخار کتری باشد. قرار دادن قوری روی شعله مستقیم و یا روی دستگاه می تواند طعم چای را تحت تأثیر قرار دهد.
اهمیت شستن چای ایرانی قبل از دم کردن
قبل از دم کردن چای ایرانی لاهیجان بهتر است آن را یک دور با آب سرد بشویید. این کار موجب میشود تا خاک و گردهای ریز چای از بین برود. به این ترتیب زمانی که چای شما دم می کشد ظاهر شفاف تر و روشن تری خواهد داشت. معمولاً وجود این ذرات و گرد و خاک ها داخل چای می تواند رنگ چای را کمی کدر کند. توجه داشته باشید که هیچ گاه نباید چای را با آب جوش بشویید. زیرا این کار موجب از دست رفتن عطر و رنگ طبیعی چای می شود.
بهتر است قبل از ریختن چای داخل قوری ابتدا کمی آب جوش داخل قوری بریزید و آن را تخلیه کنید. به این ترتیب بدنه قوری داغ می شود و چای شما بهتر و سریع تر دم می کشد.یک نکته جالب دیگر در مورد نحوه دم کردن چای ایرانی این است که چای خشک را تا زمانی که آب سماور یا کتری به جوش بیاید داخل قوری بریزید و بدون اضافه کردن آب روی کتری یا سماور بگذارید. این کار موجب میشود تا رطوبت چای از بین برود و کیفیت چای شما بهتر شود.
چای زعفران
چای زعفران یک چای خوش عطر و طعم و پر از خاصیت است که معمولاً در ترکیب با چاه سیاه آماده میشود. طرز تهیه چای زعفران مجلسی بسیار راحت است و یک گزینه فوقالعاده برای پذیرایی از مهمانها محسوب میشود. اما آیا میدانید طرز تهیه چای زعفران چگونه است؟ چقدر با خواص چای زعفران آشنایی دارید و در مورد عوارض چای زعفران میدانید؟طبع چای زعفران سرد است یا گرم؟ چای زعفران عطر بینظیری دارد، اما اگر این چای را با هل و گلاب آماده کنید، هم طعم بهتری پیدا میکند و هم خواص و مزیتهای آن برای بدن چندین برابر خواهد شد.
مواد لازم برای تهیهی چای زعفرانی:
چای سیاه: یک قاشق غذاخوری
زعفران سابیده شده: دو گرم
آب: دو لیوان
گلاب: یک قاشق چایخوری
هل: به مقدار لازم
طرز تهیهی چای زعفرانی:
آب رو روی حرارت بجوشانید و بعد داخل یک قوری بریزید.بعد پودر زعفران، چای سیاه، گلاب و هل رو داخل قوری بریزید، و حدود ده دقیقه زمان بدهید تا دم بکشد. “میتوانید زعفران را به صورت رشته کامل استفاده کنید و پودر نکنید”.حالا چای زعفرانی شما آمادهست، میتوانید چای زعفرانی را داخل فنجان بریزید و همراه عسل، خرما، نبات و یا شکر میل کنید. نوش جان.
فواید چای زعفرانی:
زعفران خاصیت ضد افسردگی و شادی آور دارد، مطالعات نشون داده که زعفران و گلبرگهای آن، خواص دارویی مشابهی با داروهای ضد افسردگی دارند. سافرانال و کروسین موجود تو زعفران، باعث تنظیم دوپامین، سروتونین و نوراپینفرین میشوند، که به کاهش افسردگی ممکنه کمک کند.
چای لته یا چای لاته
شاید تا الان فکر میکردید که لته را فقط با قهوه درست میکنند ولی چای لته یا چای لاته یکی از بهترین و معروفترین انواع نوشیدنی است که با چای تهیه میشود. چای لته شبیه همان کافه لته است، اما روش درست کردن و موادی که در آن به کار میرود کمی فرق میکند. در میان چایهای محبوب، چای لته یکی از انواع نوشیدنی است که با پایه چای، همراه با ادویهها و شیر درست میشود.
در اصلی چایی که در طرز تهیه چای لته به کار میرود، همان چای ماسالا است. به همین خاطر هم در ابتدا به آن «چای تی لاته/ Chai Tea Latte» میگفتند.
مواد لازم
چوب دارچین: ۱ عدد
دانه یا پودر فلفل سیاه: ۱ قاشق چای خوری
میخک: ۵ عدد کامل
هل: ۳ عدد
آب: ۲ لیوان دستهدار فرانسوی
زنجبیل: ۱ تکه (به اندازه دلخواه)
طرز تهیه چای لته
برای درست کردن چای لته ابتدا باید ادویهها را تفت دهید، سپس چای را دم کنید. همه مواد را با هم ترکیب و بعد صاف کنید. در نهایت هم شیر را به صورت فومی درست کنید. همه این مواد را در آخر در فنجان بریزید و سرو کنید. این چای به حدود ۱۵ دقیقه زمان برای آمادهسازی نیاز دارد و بعد میتوانید به شیوه دلخواه آن را تزیین کنید.
در اولین مرحله از طرز تهیه چای لته، چوب دارچین را خرد کنید و در یک تابه بریزید. تابه را روی حرارت قرار دهید و دانههای میخک و هل سبز را اضافه کنید. ۳ تا ۴ دقیقه صبر کنید تا ادویههای داخل تابه را کمی تفت دهید تا عطر آنها خارج شود.
دو لیوان آب را روی حرارت قرار دهید تا بجوشد. ۱ قاشق چای دمی سیاه از برند «چای احمد» را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و صبر کنید تا چای دم بکشد. به جای یک قاشق چای میتوانید از ۲ عدد تیبگ «چای احمد» هم استفاده کنید. داخل یک لیوان دیگر که آب جوش ریخته بودید، زنجبیل تازه بیندازید و صبر کنید که ۵ دقیقه روی حرارت بماند و بجوشد تا طعم و عطر زنجبیل خارج شود.
در این مرحله از طرز تهیه چای ماسالا، ادویهها را به چای اضافه کنید. مخلوط آب و زنجبیل را هم به چای بیفزایید. روی مخلوط را بپوشانید. ۱۰ دقیقه صبر کنید تا همه مواد عطر و طعم یکدیگر را بگیرند.
اگر میخواهید به چای لته، شکر یا شیرینکننده خاصی مثل انواع شربت اضافه کنید، در این مرحله از طرز تهیه چای لته این کار را انجام دهید. بعد از حل شدن شیرینکننده، چای را صاف کنید تا ناخالصیهای آن گرفته شود.
برای فوم دار کردن شیر میتوانید از مایکرویو کمک بگیرید. شیر سرد را داخل یک ظرف شیشهای در دار بریزید و محکم ببندید. ۴۵ ثانیه آن را تکان بدهید. درب ظرف را باز کنید و ۳۰ تا ۴۵ ثانیه در ماکروویو قرار دهید. مراقب باشید شیر سر نرود. بعد شیر را بیرون بیاورید.
چای لته را در فنجان مناسب بریزید. داخل هر فنجان را تا حدود ۳/۴ از حجم فنجان چای بریزید و ۱/۳ را شیر بریزید. بهتر است روی لته را حتما با فوم شیر بپوشانید. کمی خامه سبک فرم گرفته هم میتوانید به چای لته اضافه کنید. روی فنجان را به دلخواه کمی پودر دارچین بپاشید و آن را سرو کنید.
نکته مهم در طرز تهیه چای لته
در طرز تهیه چای لته، حتیالامکان از به کار بردن شکر یا شیرین کنندههای زیاد خودداری کنید. استفاده از شکر زیاد باعث میشود عطر و طعم چایتان کاهش پیدا کند و چای لته به اندازه کافی کیفیت نداشته باشد. اما در اندازه کم میتوانید از شکر قهوهای، شکر گرانول یا شربت میوههای مختلف در چای لاته استفاده کنید. این نوع شیرینکنندهها به تقویت طعم و عطر ادویههای چای کمک میکنند.
کلمات کلیدی : سنتی – طرز تهیه