کوتر جراحی یا الکترو کوتر
با پیشرفت تکنولوژی، علم پزشکی نیز در ابعاد گوناگون پیشرفت کرده و روش های ایمن و بهتری برای جراحی به وجود آمده است. برای انجام عمل های جراحی ایمن و موفق، تجهیزات پزشکی مناسب و مدرن، از مهم ترین عوامل هستند. یکی از این تجهیزات، دستگاه الکترو کوتر است که به آن کوتر گرمایی نیز گفته می شود. در دستگاه الکترو کوتر، مقدار ولتاژ، توان، نوع پروب و مقدار گرمایی که تولید می شود بستگی به کاربردی دارد که از دستگاه استفاده می شود. از این دستگاه برای ایجاد برش و جلوگیری از خونریزی در اتاق عمل به طور گسترده استفاده می شود. این کاربرد می تواند سوزاندن، بریدن، از بین بردن، خشک کردن و نکروز انعقادی ( ایجاد لخته) بافت مورد نظر باشد. همچنین دستگاه الکتروکوتر برق را با توجه به نوع استفاده، با جریان ثابت یا متناوب اعمال می کند.
روش کار کوتر به این صورت است که در این دستگاه، جریان مستقیم یا متناوب برق از یک الکترود با سیم فلزی مقاوم عبور کرده و گرما تولید می کند. با اعمال جرقه های الکتریکی، الکترود گرم می شودو میان پروب و بافت، گرما متمرکز می شود. این عمل منجر به ایجاد حرارت در محل مورد نظر می شود و بافت زنده در درجه های متفاوتی می سوزد یا لخته می شود. از این دستگاه در جراحی های متفاوتی مثل جراحی های پلاستیک، اورولوژی، گوش و حلق و بینی، جراحی چشم و جراحی پوست استفاده می شود.
استفاده از دستگاه الکترو کوتر نسبت به سوزاندن بافت با مواد شیمیایی بهتر است. زیرا مواد شیمیایی ممکن است به مجاورت بافت ها رسوخ کرده و سطحی بیشتر از محدوده ی مورد نیاز را بسوزانند. سوزاندن بافت با کوتر بسیار امن و قابل اطمینان است و عموما در جراحی ها از این روش برای سوزاندن بافت های خطرناک یا موارد دیگر استفاده می شود. از این دستگاه همچنین با سوزاندن رگ های خونی، برای توقف خونریزی استفاده می شود. پروب های دستگاه کوتر نسبت نوع استفاده ی جراح، می توانند در شکل ها ، طرح ها و اندازه های گوناگون استفاده شوند. از دیگر مزایای استفاده از الکترو کوتر، امکان انعقاد خون به صورت همزمان با ایجاد برش در بافت مورد نظر است که به جراح اجازه می دهد بافت بیمار را شفاف و راحت ببیند. همان طور که می دانیم، این ویژگی توسط چاقوی جراحی دستی امکان پذیر نیست.
علاوه بر این، در این روش، جریان برق از بدن بیمار عبور نمی کند، از این رو استفاده از آن برای بیمارانی که از دستگاه های الکتریکی مثل ضربان ساز یا پیس میکر (Pacemaker) استفاده می کنند، کاملا امن است. در واقع می توان گفت دستگاه الکترو کوتر برخلاف الکترو سرجری تداخل الکترو مغناطیسی ایجاد نمی کند.
قلم تک قطبی
الکترو کوتر با انواع قلم های تک قطبی سازگار است و پزشک با استفاده از یک الکترود کار درمانی را انجام می دهد. همچنین برای اینکه از سوختگی های الکتریکی جلوگیری شود، خروجی مدار دستگاه سطح بزرگی دارد. مقدار گرمای تولیدی توسط دستگاه به عواملی همچون اندازه ی سطح بافت مورد نظر، تنظیمات دستگاه، قدرت فرکانس، مدت زمان استفاده و شکل موج وابسته است. لازم به ذکر است که جریان ثابت نسبت به جریان متناوب گرمای بیشتری تولید می کند و در صورتی که لازم باشد در بافت برش ایجاد شود به فرکانس بیشتری نسبت به فرکانس لازم برای انعقاد خون نیاز است.
پنست دو قطبی
جریان برق را از بین سر پروب ها عبور می دهد و از طریق اعمال فشار با نوک پروب، بافت مورد نظر را منعقد می کند. مزیت پنست دو قطبی بدنه ی عایق آن است که کار جراح را راحت کرده و دست او را نمی سوزاند.
الکترودها در سایزها، شکل ها و اندازه های گوناگونی طراحی می شوند که هرکدام کاربرد متفاوتی دارد. این الکترودها قابلیت چرخش در جهات مختلف دارند که به جراح کمک می کند تا راحت تر از دستگاه استفاده کند.
صفحه بیمار (پلیت کوتر)
این صفحه ی منعطف از جنس سیلیکون رساناست و انتخاب اندازه ی آن به مواردی همچون توان مورد نیاز وابسته است.
پدال پایی
این پدال ضد آب و حرارت است و می تواند در محیط هایی که در آن ها احتمال اشتعال دارد نیز استفاده شود. با استفاده از پدال می توان ژنراتور ها را فعال کرد.
پلیت کوتر یک صفحه نرم و انعطافپذیر از جنس سیلیکون با قابلیت رسانایی است. کار اصلی پلیت کوتر خروج باراضافی الکتریکی از بدن بیمار به هنگام جراحی به وسیله دستگاه الکتروکوتر است. در واقع پلیت کوتر بخش کوچکی از یک الکتروکوتر است. از الکتروکوترها در عمل های جراحی برای برش بافت ها و یا برداشت بخشی از آنها استفاده می شود که با استفاده از جریان برق کار می کند و اما پلیت کوتر از طریق کابلی به طول 3 متر روی بدن بیمار متصل می شود.
در پزشکی یکی از ساده ترین روش ها برای برداشتن و برش دادن بافت ها و یا حتی بستن عروق و رگ ها استفاده از روش سوزاندن است. کار سوزاندن بافت ها توسط یک ابزار قلم مانندِ متصل به دستگاه الکتروکوتر انجام می شود. از گذشته پزشکان دریافته بودند که به روش سوزاندن می توان جلوی خونریزی را گرفت. دستگاه امروزی قادر است به روش سوزاندن، برش های دقیق و ظریف تری را در حین عمل جراحی به وجود آورد به طوری که جای اسکار و زخم کمتری از رد جراحی به جای گذارد.
حال جهت جلوگیری از سوختگی پوست ناشی از عبور جریان الکتریکی به هنگام استفاده از الکتروکوتر، از وسیله ای ضروری به نام پلیت کوتر استفاده می شود. پلیت کوتر با ظاهر پد مانند خود به عنوان پرمصرف ترین لوازم پزشکی و تجهیزات جراحی به شمار می رود.
کارایی پلیت کوتر
پلیت کوتر جزئی جدا نشدنی از دستگاه الکتروکوتر در جراحی است. برای خروج بار الکتریکی اضافی به هنگام عمل جراحی توسط الکتروکوتر از پلیت کوتر روی بدن بیمار استفاده می شود. کاربردهای این وسیله شامل موارد زیر است:
انواع پلیت کوترOBS
مارک پلیت کوتر OBS از معروف ترین برندهای این تجهیزات کوتر است. این محصول به صورت تک لب و دو لب روی ساق پا و یا ران متصل و به راحتی جلوی عوارض ناشی از برق گرفتگی و سوختگی به هنگام جراحی و استفاده از دستگاه الکترکوتر را می گیرد. جراح با استفاده از بسامد رادیویی که به صورت ژنراتور از الکتروکوتر تولید می شود در حالیکه دو الکترود به بدن بیمار متصل است اقدام به ایجاد برش و یا سوزاندن رگ ها کرده و بدون کوچکترین عوارضی، در زمانی کوتاه به هدف مورد نظر در جراحی می رسد.
نحوه استفاده
به هنگام استفاده از پلیت کوتر دقت کنید محل قرار گیری آن روی بدن بیمار باید تمیز و عاری از هرگونه چربی و مو باشد. حتما اشیاء فلزی نظیر انگشتر و گردنبند و غیره از بدن بیمار خارج شود. سپس روی بخش هایی که معمولا باسن یا ران بیمار است ژل مخصوص الکترود بزنید و بعد پلیت کوتر روی آن نصب شود. اندازه پلیت ها بر اساس سن بیمار متفاوت است؛ یعنی فرد بزرگسال پلیتی بزرگتر از یک کودک خواهد داشت.
اگر در بدن بیمار قطعات فلزی وجود دارد باید هنگام اتصال پلیت ها توجه داشت که نزدیک آن محل ها اتصال صورت نگیرد. هنگام اتصال پلیت نقاطی از بدن بیمار که در اثر تعریق خیس است را به دقت خشک کنید. پلیت ها به هیچ عنوان نباید روی عروق خونی بزرگ در زیر پوست و استخوان ها وصل شوند.
منبع:
کلمات کلیدی : کوتر – انواع – کاربرد