با مطالعه و تحقیق درباره روش های تکثیر گیاهان میتوان به ازدیاد انواع گیاهان آپارتمانی و باغی پرداخت. قلمه زدن، پیوند، کاشت بذر، پاجوش و … از انواع روشهای تکثیر گیاهان هستند.
گیاهان موجودات زندهای هستند که بدون آنها امکان حیات در زمین وجود ندارد. این موجودات در شرایط خاص و با بهرهگیری از محیط میتوانند خود را به سرعت تکثیر دهند. قرنهاست که انسانها گیاهان را برای استفاده از دانه، برگ و دیگر مواد مغذی آن تکثیر میدهند. با مطالعه و تحقیق درباره روش های تکثیر گیاهان همراه همیشگی ستاره باشید.
داشتن اطلاعات درباره ساختار گیاهان و همچنین مهارتهای مورد نیاز جهت تکثیر میتواند منجر به ازدیاد و یک تکثیر موفق شود. به طور کلی ازدیاد گیاهان به دو روش جنسی و غیر جنسی صورت میگیرد.
روش جنسی تکثیر، به صورت کاشت گیاه از طریق بذر است. بذرها را میتوان به دو روش مستقیم و نشاکاری در محل مناسب کاشت.
روش مستقیم یعنی کاشت بذر در محل اصلی و دائمی که برای رشد گیاه در نظر گرفته ایم. این محل ها میتواند گلدان ، گلخانه یا زمین کشاورزی باشد. در روش نشاکاری ابتدا بذرها را در یک جعبه کشت یا گلدان کشت می کنیم. و وقتی که اندازه گیاه به مقدار معینی (۴-۶ برگ) رسید آنگاه آن را به محل اصلی انتقال میدهیم. گیاهانی که از کاشت بذر به وجود می آیند ممکن است کاملا شبیه گیا. تکثیر گیاه به روش غیر جنسی
برای قلمهزدن باید قسمتی از گیاه مادر را جدا کرده و بگذارید ریشه بزند. قلمهزدن به دو شکل صورت میگیرد، یا توسط ساقه یا برگ.
برای قلمهزدن با ساقه باید قسمتی از ساقه گیاهتان را که دو تا چهار جوانه و یا گره دارد را با طول ۷ تا ۱۵ سانت جدا کنید و در جای مناسب قراردهید. اگر خواستید در خاک بکارید در گلدانی بکارید که زهکشی داشتهباشد تا آب اضافی در گلدان نماند و گیاه نپوسد. خاک سبکی انتخاب کنیددو واحد ماسه شستهشده یا پرلیت و یک واحد خاک برگ یا پیت ماس مناسب است.
سعیکنید برای جلوگیری از قارچ حتما به آن قارچ کش بزنید. برگهای پایین قلمه را کنده و قسمت بی برگ را در خاک قرار دهید. خاک را کنار قلمه با دست کمی فشار دهید و آبیاری کمی انجام دهید. گاهی برخی گیاهان را میتوان در آب گذاشت تا ریشه بزنند.
برای این کار یک برگ سالم را به همراه دمبرگ از ساقه جدا کرده و داخل خاک قراردهید. برای گیاهانی مانند سانسوریا، حتما سر برگ را بدانید کدام طرف است تا پس از برش اشتباه نکنید، زیر سر برگ ریشه نمیزند.
گیاهانی که با این روش می توان تکثیر کرد عبارتند از: مانند بنفشه آفریقایی ، بگونیارکس ، سانسوریا. استرپتوکارپوس، پپرومیا، تولمئیا، برخی سدومها
برای قلمه زدن کاکتوس پس از جدا کردن قلمه آن را در یک سینی قرار دهید تا کمی آبش را از دست بدهد و سپس در ماسه بکارید و آب دهید. برای قلمه زدن ساکولنت نیز برگ را جدا کرده و در کنار گیاه در خاک بکارید.
بیشتر گیاهان رونده و خزنده دارای ساقههای نرم را میتوان با خواباندن تکثیر کرد. نکته منفی در این روش آن است که ریشه دهی گیاه جدید طولانی است.
برای این نوع تکثیر باید در بهار یا اوایل تابستان، ساقه نیرومند گیاه مورد نظر را با استفاده از سنجاق سر یا تکهای سیم به شکل U در کمپوست مخصوص قلمه و بذرکاری نگه داشت.
اگر زیر قسمتی از ساقه که در خاک قرار میگیرد، خراشی وارد کنیم ریشه دهی سریعتر میشود. از گیاه مادر میتوان چندین ساقه را همزمان، به طریق گفته شده خواباند. وقتی ریشه دادند، جوانههای رویشی در آن پدیدار میشود و در آن موقع میتوان قسمت خوابانده شده در کمپوست را از مادر قطع و گیاه جدید را آزاد کرد.
و پیوند زدن را میتوان این جور تعریف کرد که اتصال دو قطعه از گیاه متفاوت بر روی یکدیگر به منظور ایجاد گیاه جدید. پیوند شامل دو قسمت است .
پایه به قسمت پایینی گیاه در عمل پیوند گفته میشود که پیوندک بر روی آن سوار میگردد و دارای ریشه و ساقه است. به قسمت بالایی گیاه که پایه در زیر آن قرار میگیرد و دارای جوانه و برگ است پیوندک گفته میشود.
مسلم است که هرچی دو گیاه از لحاظ ژنتیکی و خانوادگی به همدیگر نزدیکتر باشد عمل پیوند بهتر انجام گرفته و احتمال موفقیت پیوند نیز بالا میرود.
برخی از گیاهان نظیر گیاهان چند ساله علفی دارای ساختارهای ویژه رویشی هستند که میتوان گیاه مورد نظر را توسط این نوع ساختارها ، زیاد کرد. از این ساختارها میتوان به پیاز ، ساقه غدهای ، ریزوم ، پاجوش و … اشاره کرد.
بسیاری گیاهان علفی چند ساله را میتوان از خاک بیرون آورد و با جدا کردن بوتههای ریشه دار و کاشت آنها گیاه جدیدی تولید کرد. بهتر است ریشه با محلول آب ولرم و سموم قارچ کش ضد عفونی شود. سپس با چاقوی تیز یا قیچی، گیاه اصلی را به چند گیاه کوچکتر تقسیم کنید، اما یادتان باشد هر کدام از گیاهان تکثیر شده باید قدری ریشه داشته باشند. تعدادی از گیاهان آپارتمانی مثل سجافی یا گندمی، برگ بیدی، آگلونما و سانسوریا با این روش تکثیر میشوند. بعضی از گیاهان باغچه مانند انواع سدوم، پیچ امین الدوله، پیچ تلگرافی، گیاهان خانواده کراسولاسه (مثل نازگوشتی)، کوکب، زنبق وگیاهانی که ریشههای غدهای دارند نیز با این روش تکثیر میشوند.
تکثیر گیاهانی، چون زنبق رشتی، سنبل، لاله، نرگس، گلایول، عبائی، گندمی، گل ناز، گل سانسوریا، گل تری پاسیاتا به وسیله پیاز یا سوراخهای کوچک که در کنار سوراخ اصلی روئیده میشود انجام میپذیرد. زمان کاشت پیازها در پاییز است.
تکثیر از راه تکمه یا غده گوشتی زیر زمینی که هر کدام از آنهادارای چندین چشم میباشند در گیاهانی مانند بگونیا، گلوکسینیا و گل کوکب صورت میگیرد.
ساقهای است که در زیر خاک و یا در سطح گلدان کنار گلدان مادری قرار داد و سپس ساقههای رونده را در کنار گلدان مادری کاشت نمود و پس از رشد در آنها گیاهکها را از مادر جدا کرد. گیاهانی که با این روش میتوان تکثیر کرد عبارتند از: ارکیده، هل، سانسوریا، عبایی، کردیلین، مارانت
هرگونه رشد رویشی که از ریشه گیاه (درخت، درختچه و…) حاصل میشود را پاجوش میگویند. پاجوشها در بسیاری از درختچهها و گیاهان گوشتی و کاکتوسها دیده میشوند. پاجوشهای قاعدهی گیاهان ممکن است مستقل از گیاه مادر، سیستم ریشهای تشکیل دهند یا ندهند. اگر ریشه بدهند، میتوان آنها را مستقیما کاشت و اگر ریشه ندهند مانند قلمه باید آنها را کاشت. پیشنهاد میشود مقاله نحوه تکثیر کاکتوس با استفاده از پاجوش را نیز در ستاره مطالعه کنید.
علوم ازدیاد و تکثیر گیاهان موضوع بسیار گستردهای است که قطعا در این مطلب نمیتوان به همه آنها پرداخت. سعی شد در این محتوا تحقیق درباره روش های تکثیر گیاهان به صورت خلاصه بیان شود. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب برای ما ارسال نمایید.
تحقیق درباره روش های تکثیر گیاهان
منبع: