نقش هریک از فعالیت های غیر ارادی بدن چیست؟ نقش هر یک از فعالیت های غیر ارادی بدن میتواند مانند پلک زدن مفید باشد، یا اینکه مانند سکسکه فایده چندانی نداشته باشد. فعالیت های غیر ارادی بدن نوعی عملکرد اتوماتیک از نظر سیستم عصبی محیطی است.
انسان در زندگی روزمره خود فعالیتهایی انجام میدهد که بسیاری از آنها عجیب و خاص است. اما فعالیت غیرارادی چیست؟ فعالیت که انسانها در زندگی روزمره خود به صورت ناخودآگاه انجام میدهند. همه ما این فعالیتها را بارها و بارها انجام میدهیم، برای مثال رفتارهایی مانند سکسکه، پلک زدن، خنده، خمیازه و… . در ادامه ۱۰ مورد از این فعالیت های غیر ارادی بدن را بررسی میکنیم.
پلک زدن یکی از مفیدترین فعالیت های غیر ارادی بدن است. این عجیب نیست که پلک میزنیم. این فرآیند که یک دهم ثانیه طول میکشد، ذرات گرد و غبار را پاک و مایعات روغنی را روی کره چشم منتشر میکند. اما چیزی که عجیب است آن است که ما متوجه نمیشویم که هر ۲ تا ۱۰ ثانیه دنیا در تاریکی فرو میرود. دانشمندان دریافته اند که مغز انسان نوعی توانایی برای نادیده گرفتن خاموشیهای موقت و لحظهای دارد. در واقع عمل پلک زدن موجب توقف فعالیت در چندین ناحیه از مغز میشود که مسئول ردیابی تغییرات محیطی هستند و بدین شکل است که شما جهان اطراف خود را به طور مستمر و بدون توقف مشاهده میکنید.
یکی دیگر از فعالیت های غیر ارادی بدن خمیازه است. برای برخی کافی است که تنها درباره خمیازه مطلبی بخوانند تا شروع به خمیازه کشیدن بکنند. برخی محققان معتقدند خمیازه مانند خنده نوعی وسیله برای برقراری ارتباط و کمک به سازماندهی رفتار گروهی است. خمیازه با سرایت از یک فرد به دیگری در واقع نوعی اطلاعات را منتقل میکند به این معنی که “من خسته ام” یا “این برنامه کسل کننده” است. این فعالیت در واقع نوعی ابزار ارتباطی انسانهای نخستین بوده است و با بررسی اسکنهای مغزی گروهی که خمیازه میکشیدند، محققان دریافته اند که با خمیازه الگوهای رفتاری در نواحی از مغز که مرتبط با تقلید است، فعال میشود.
وقتی یک جوک میشنوید و یا دچار یک حس بامزه میشوید، ناگهان این تمایل در شما ایجاد میشود که بارها و بارها با تغییر حالت ماهیچهها شروع به فریاد زدن کنید. خنده حقیقتا مکانیسم عجیبی دارد. روان شناسان معتقدند این فعالیت نوعی هشدار به دیگران از طریق انتشار احساسات مثبت، کاهش استرس و کمک به انسجام گروهی است. همین دلیل برخی حیوانات نیز در حین انجام بازیهای جمعی، لبخند میزنند و میخندند.
خواب یکی از مفیدترین فعالیت های غیر ارادی بدن است. ما تقریبا یک سوم زندگی مان را در خواب به سر میبریم. هیچ انسانی نمیتواند بی خوابی را بیش از چند روز تحمل کند و فرآیند خواب یکی از ناشناختهترین فعالیتهای انسان است. خواب باعث تقویت مکانیسم بدن و تولید مواد شیمیایی مورد نیاز برای فعالیت در زمان بیداری تا تنظیم و سازمان دهی مجدد نورونها در مغز و سیستم اعصاب میشود. فعالیت بالای نورونی در واقع به رشد و توسعه مغز منجر میشود. محققان خواب را برای تقویت حافظه و توان یادگیری حیاتی میدانند. خواب همچنین خاطرات را به حافظه طولانی مدت منتقل میکند و برای انجام فعالیتهای فکری روزمره نوعی زمان ریست شدن و استراحت برای بدن فراهم میکند.
این واکنش در واقع فریاد از خفه شدن است. اگر به دست یا پای شما خون نرسد، به نوعی از کار میافتند. اگر شما دست یا پای خود را در وضعیتی قرار دهید که در جریان خون خللی ایجاد شود، اعصاب این ناحیه در اثر سوءتغذیه دچار اختلال در عملکرد میشود و در این حالت شما احساس سوزش، درد یا کرخی در ناحیه محروم از خون میکنید، چون نورونهای حسی شما به طور موقت از کار میافتند. حس سوزن سوزن شدن نیز در اثر فشار مستمر روی یک عصب ایجاد میشود.
آیا تا به حال از خود پرسیده اید که چشمها چگونه سه بعدی میبینند؟ این در واقع نوعی خطای ذهن است. مغز ما از نوعی ناهمخوانی دوچشمی بهره میبرد که به معنای تفاوت جزئی بین تصاویر مشاهده شده توسط چشم راست و چپ است. مغز ما از ۲ نسخه مخدوش و تحریف شده از یک صحنه برای بازسازی عمق آن استفاده میکند. به منظور تصمیم گیری درباره فاصله یک شیئ نمای نزدیک، مغز نقطه تلاقی و همگرایی ۲ چشم و یا زاویهای را ثبت میکند که چشمها از میان آن روی جسم تمرکز میکنند. در زمان نگاه کردن به اشیا در حین حرکت نیز ما به طور ناخودآگاه مسافت را از طریق ثبت تفاوت در سرعت نزدیک و دور شدن اجسام برآورد میکنیم.
قرمز شدن صورت یا سایر نقاط پوستی یکی دیگر از فعالیت های غیر ارادی بدن است. واکنش قرمز شدن گونهها در واقع یک پاسخ مشترک بین تمامی انسان در قبال توجه اجتماعی است که در همه رخ میدهد و تنها شدت و ضعف آن متفاوت است. به طور معمول این حالت میتواند در زمان ملاقات یک فرد بسیار مهم، تجربه یک حس قوی در یک موقعیت اجتماعی و یا مورد تحسین و تمجید زیاد قرار گرفتن ایجاد شود. این فرآیند بدین شکل رخ میدهد که رگها در صورت گشاد شده و موجب افزایش جریان خون در ناحیه گونهها و ایجاد نوعی چهره گلگون میشود. البته دانشمندان هنوز علت وقوع این فرآیند و عملکرد و فایده آن را نمیدانند.
نقش هریک از فعالیت های غیر ارادی بدن چیست
سکسکه اسپاسم غیرارادی دیافراگم است که غشای ماهیچهای در قفسه سینه که در فرآیند تنفس نقش بسیار مهمی ایفا میکند، منقبض میشود. حال اگر این ماهیچه در اثر وجود غذای زیاد درون معده و یا برعکس گرسنگی تحریک شود، یک دوره سکسکه اتفاق میافتد. سکسکه با وجود آن که آزاردهنده است، برای بدن هیچ فایدهای ندارد. البته برخی محققان معتقدند این فعالیت میتواند بقایا و آثار یک رفلکس مکشی مربوط به انسانهای اولیه باشد. در هر حال این فرآیند برای انسان امروزی بیشتر آزاردهنده است. البته برای رفع آن راهکارهایی همچون حبس کردن نفس، ترساندن خود، بلعیدن یک قاشق شکر و نوشیدن آب توصیه میشود که البته تمامی این راهکارها از طریق توقف موقت ریتم تنفس عمل میکنند.
این فعالیت غیر ارادی بدن به رفع غم و غصه کمک زیادی میکند. چقدر عجیب است که غم و اندوه موجب ریختن آب از چشم هایمان میشود. در بین تمامی موجودات تنها ما انسانها به دلیل احساساتمان اشک میریزیم. به گفته محققان، علت این فعالیت علاوه بر ابراز احساس همدردی با اطرافیان، خارج کردن برخی مواد مضر از بدن است.ددر واقع اشکها حاوی مجموعهای از هورمونها و پروتئینهای ناخوشایند هستند که وقتی بدن احساس غم و اندوه و استرس میکند، تولید میشوند و به همین دلیل است که پس از یک گریه مفصل و خارج شدن این مواد مضر، احساس تخلیه هیجان میکنید.
شاید ترسناکترین فعالیت غیر ارادی بدن مرگ باشد. اگر بخواهیم فنی صحبت کنیم، مرگ یک فعالیت روزمره نیست، اما هر روز در بیشتر نقاط جهان رخ میدهد. ما میمیریم، چون سلول هایمان میمیرند. اگرچه سلولها به دفعات زیادی و برای مدت دست کم ۷۰ سال جایگزین میشوند، اما قادر به ادامه این فرآیند تا ابد نیستند. درون هر سلول تلومراز در انتهای کروموزومهای ما اطلاعات ژنتیکی وجود دارد که با هر تقسیم سلولی، کوتاهتر میشود. تلومراز در ابتدا به حد کافی طولانی است، اما در نهایت کوتاه و کوتاهتر میشود تا این که تمامی اطلاعاتی که در خود دارد، از بین میرود و دیگر سلولها قادر به تقسیم نیستند.
البته دانشمندان سخت در تلاشند تا راه حلی برای افزایش طول عمر پیدا کنند و میگویند به زودی قادر به ۲ برابر کردن متوسط طول عمر خواهند بود. برخی تصور میکنند مو و ناخنها پس از مرگ به رشد ادامه میدهند در حالی که چنین نیست. در واقع پس از مرگ، بدن خشک شده و موجب جمع شدن پوست میشود و در نتیجه قسمتهایی از ناخنها و مو که زیر پوست بوده است، نمایان میشود و این تصور را ایجاد میکند که این قسمتها رشد کرده اند.
نقش هریک از فعالیت های غیر ارادی بدن چیست
منبع: