کاپوئرا
هر کس که تاکنون نمایشی از کاپوئرا را دیده باشد، بلافاصله تشخیص می دهد که این هنر شبیه هیچ کدام از هنرهای رزمی که تاحالا دیده است، نیست. کاپوئرا دارای ترکیبی از حرکات رقص، تعادل ذهنی، قدرت فیزیکی، موسیقی و حسی قوی از هنر و فیتنس است. هنرجوی کاپوئرا با استفاده از حرکات رقص و تکنیک های آکروباتیک از خود دفاع می کند.
هنر رزمی کاپوئرا ابتدا توسط بردگان آفریقایی در برزیل ابداع شد.
بردگان اجازه نداشتند هیچ فرمی از هنرهای رزمی را تمرین کنند و به کار ببرند، بنابراین آنها روشی را برای مخفی کردن تکنیک هایشان در موسیقی، رقص و حرکات عجیب و غریب (که حتی آن را یک بازی می نامیدند)، ابداع کردند. وقتی تماشاگران برای اولین بار این بازی ها را نگاه می کردند، معمولا از این حرکات می ترسیدند. این بازی شامل دایره ای به نام “Roda” است که انجام دهندگان آن در وسط دایره قرار می گیرند. موسیقی معمولا با استفاده از ابزار سنتی پخش می شود. ریتم های مختلف، حالت و سرعت بازی را مشخص می کند.
بازی های کاپوئرا
بازیکنان این ورزش با لی لی کردن (حرکت و جهش فنری) و کله معلق یا حرکات خیره کننده ی دیگری وارد میدان می شوند. به محض وارد شدن به داخل میدان، با ترکیبات مختلفی از حرکات روان و نمایش های هوایی هیجان انگیز مبارزه می کنند.
ginga (با معنای تحت الفظی چرخیدن)، حرکت اساسی تاب خوردن به عقب و جلو است و برای هر دو تکنیک حمله و دفاع مهم است. هدف هنرجوی کاپوئرا نگه داشتن خود در یک حالت ثابت، خودداری از یک هدف ساده، استفاده از حرکات ترفندی و نمایش های ظاهری و دروغی برای فریب دادن حریف است .
بیشتر حمله ها با پا انجام می شوند، مانند: لگد های چرخشی یا مستقیم، تکنیک های جارو کردن با پا، یا ضربات زانو. در ضمن، ضربات آرنج، مشت و شکل های دیگری از زمین زدن نیز به کار می رود.
دفاع کاپوئرا بیشتر بر اساس این اصل است: “جلوگیری از یک حمله با استفاده از حرکات گریزان به جای بلوکه کردن و دفاع آنها” . این استراتژی، امکان ضد حمله (دفاع) های سریع و غیر قابل پیش بینی و رویارویی با حریف مسلح با دستان خالی را برای تان فراهم می کند. این استراتژی ترکیبی از حملات، دفاع و حرکت است.
این بازی معمولا روی شکست دادن و ویران کردن حریف تمرکز نمی کند، بلکه روی مهارت تاکید می کند. برای مثال، معمولا یک ضربه ی لگد را قبل زدن به هدف، آهسته تر می کنند. آموزش کاپوئرا بیشتر روی حمله، جا خالی زدن و ضد حمله (دفاع) کار می کند و دقت و نظم از اهمیت بالایی برخوردار است.
مزایا و معایب
از دیدگاه دفاعی، کاپوئرا بسیار سریع است و ممکن است کاری نشدنی به نظر برسد. اگرچه، حرکات خطرناک ممکن است یک مزیت داشته باشند، چون این تکنیک ها ظاهرا هر جایی نتیجه بخش است و برای دفاع بسیار سخت است.مشکل این سبک این است که تمرین و یادگیری آن سال ها زمان می برد و حرفه ای شدن در این بازی سخت است و تلاش بسیار می خواهد، چون یادگیری آن مستلزم دقت، حرکت سریع و کاربرد کامل تکنیک هاست. کاپوئرا نیازمند توان ورزشکاری و قدرت فیزیکی بالیی است.
بازی های کاپوئرا در برزیل بسیار بزرگ و عظیم برگزار می شوند. در برزیل، این سبک را بیشتر از یک هنر رزمی می خوانند، اما یک اتفاق اجتماعی است که تاریخچه طولانی دارد. در آمریکای جنوبی بیشتر به عنوان یک سبک زندگی به آن نگاه می کنند و این بازی را به صورت روزانه انجام می دهند. از دهه ی 1970، استادان کاپوئرا شروع به مهاجرت کردند و این بازی را در دیگر کشور ها آموزش دادند. استادان مشهور اغلب برای تدریس به خارج از کشور دعوت می شدند یا حتی مدارس خودشان را بنا می کردند.
کاپوئرا یک هنر رزمی همراه با رقص است که از قرن 16 ام در برزیل سرچشمه گرفته است. اگرچه امروزه کاپوئرا با محبوبیت پررونق آکروباتیک های خیابانی از جمله پارکور در همه جا انجام می شود، تاریخچه و منشا آن مرموز باقی مانده است. فلسفه ی این سبک این است که حریف را به عنوان دشمن در نظر نمی گیرند، بلکه می گویند حریف شما دوست شماست. پس در تمام طول بازی هیچ صدمه ی آنچنانی به حریف زده نمی شود. هدف اصلی گریز از حرکات حریف است، نه دفاع کردن آنها.
بعضی اوقات کاپوئرا را به عنوان یک هنر رزمی، گاهی به عنوان رقص و گاهی نیز به عنوان یک بازی در نظر گرفته می شود. کاپوئرا یک پدیده ی منحصر به فرد است که توجه جهان را به خود جلب کرده است. از موسیقی و حرکات انجام دهندگانش فوری مشخص می شود، چون آنها ظاهرا با هم حرکت می کنند و سپس به طور ناگهانی به همدیگر حمله می کنند. اما علی رغم محبوبیت زیاد آن، ریشه های دقیق این هنر در تاریخ به دلیل کمبود شواهد تاریخی و ماهیت مرموز منشا آن، گم شده است.
گفته شده است که کاپوئرا ابتدا در طول قرن شانزدهم توسط سربازانی ابداع شده است که توسط استعمارگران پرتغالی از آفریقای غربی به برزیل آورده شدند. در نتیجه ی ممنوعیت جشن گرفتن رسومات فرهنگی شان و تمرین هر گونه هنر رزمی، کاپوئرا روشی برای کنار گذاشتن این دو قانون تحمیلی بود.
ویژگی های کاپوئرا
- موسیقی
- رقص
- هنرهای رزمی
موسیقی سرعت (زمان) بازی را که قرار است در این Roda انجام شود، تنظیم می کند. نام های رودا، چرخ یا دایره برای نامیدن میدان دایره ای شکلی به کار می رود که چندین هنر رزمی آفریقایی- آمریکایی مانند کاپوئرا در آن تمرین می شود. آواز خواندن اغلب با بازی همراه می شود و گاهی اوقات به شکل سوال و جواب دادن است. معمولا، ابتدای آهنگ به شکل روایت و داستان سرایی انجام می شود که به آن ladainha (به معنی مناجات) می گویند. سپس الگوی سوال و پاسخ را که اغلب شامل تشکر از خدا و مربی شان است، می خوانند.
ضربات پا، جارو کردن و ضربات سر در کاپوئرا جایز است. ضربات مشت کمتر به کار می رود. چون دو عقیده در این مورد وجود دارد، یکی می گویند دست ها آفریننده هستند و پاها ویران کننده اند و دوم اینکه، زمانی که بردگان آفریقایی در برزیل این ورزش را انجام داده اند، دست هایشان بسته بوده، بنابراین فقط باید از پاها استفاده شود. از نظر دفاعی، بیشتر درس های این هنر شامل حرکات و چرخش های جا خالی زدن برای گریز از حریف است.
بازی های کاپوئرا
بازی ها و رقابت های کاپوئرا در دایره ای به نام رودا (roda) انجام می شوند. رودا در واقع حلقه های از افراد است که به دور بازی تشکیل می دهند. کاپوئرا سبکی نیست که روی تماس کل بدن تاکید کند. اما، وقتی دو رقیب برای مبارزه آماده می شوند، اغلب حرکاتی بدون تماس کامل نشان می دهند. به علاوه، جنبه ی بازی منصفانه ای برای این بازی ها وجود دارد، جایی که اگر یکی از حریفان نتواند از یک حمله ی ساده تر و آهسته تر جاخالی بزند، حمله ی سریع تر و پیچیده تر به کار برده نمی شود. ضربات پا، تکنیک های جارو کردن و ضربه ی سر نیز در این نوع بازی ها رایج است.
سبک های گرفته شده از کاپوئرا
- کاپوئرای آنگولا: قدیمی ترین شکل کاپوئرا که کاملا غرق آداب و رسوم و سنت است. این نوع کاپوئرا در قسمت پایین تر نزدیک به سطح زمین و آهسته تر از دیگر سبک های کاپوئرا انجام می شود.
- کاپوئرای محلی: رایج ترین شکل کاپوئرا است. دو نوع است: یکی سبک های مبارزه آفریقایی و دومی رقص محلی برزیلی است. در این نوع کاپوئرا ضربات سریع و محکم است و بین دو حریف فاصله ی کمی است و بسیار به هم نزدیکند.
- کاپوئرای معاصر: یک سبک ترکیبی از کاپوئراست که از طبیعت و انواع مختلف دیگر گرفته شده است.
کاپوئرا کاران مشهور
- آندرسون سیلوا (Anderson Silva): فایتر مشهور هنرهای رزمی ترکیبی است. او سابقا در کاپوئرا آموزش دیده است .
- ویسلی اسناپیس (Wesley Snipes): بازیگر بسیار مشهوری است که در سبک های مختلف هنرهای رزمی آموزش دیده است. یکی از این سبک ها، کاپوئرا است .
- چارلیز ترون (Charlize Theron): یک بازیگر زن مشهور است که برای بازی کردن در نقش AEon Flux () کاپوئرا را یاد گرفت.
منبع :