تعادل کار و زندگی با ۱۰ توصیهای که کمک میکند انسان کاملی باشید
باتوجهبه تغییر در سبک کار، و گسترش شبکههای اجتماعی بهلطف فناوریهای نوین، تعادل در کار و زندگیِ افراد در عصر حاضر به یکی از مسائل مهم تبدیل شده است. در ادامه، شما را با ده ترفند ساده در محیط کار در تعامل با همکاران و رئیس آشنا میکنیم که برای برقراری تعادل کار و زندگی خود به آنها نیاز دارید. با ما همراه باشید.
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که از پاسخدادن به میلیونها ایمیل در روز خسته نمیشوید، پس حسابی درگیر کارتان هستید! اما اگر جزو این دسته از افراد نیستید و خواهان برقراری تعادل بین زندگی روزمره و کار خود هستید، با عمل به چند توصیه که در ادامه به آنها می پردازیم، بهسادگی میتوانید تعادل مناسبی بین کار و زندگی خود ایجاد کنید.
در اوایل سال جاری در گزارشی عنوان شد که طبق قانونی که در فرانسه تصویب شده است، کارمندان این کشور از ساعت ۶ بعدازظهر به بعد نباید با ایمیل خود کار کنند یا حتی صندوق ورودیشان را چک کنند. البته بعدا مشخص شد که این خبر از اساس کذب بوده است، اما چندان هم حرف بیربطی نبود، چراکه برای فرانسویهایی که به صَرف ناهارهای طولانی و پنج روز تعطیلات معروف هستند و عمدتا کارهای خود را شبها انجام میدهند، وضع چنین قانونی لازم بهنظر میرسد.
اما بهنظر بسیاری از کارشناسان، اجبار افراد به چکنکردن ایمیلهای کاری بعد از ساعت اداری، امری محال است؛ باید این نکته را نیز در نظر گرفت که شرکتها همواره در پی بهرهوریِ بیشترند. اما آیا بهنظر شما چککردن ایمیلهای کاری و حضور در شبکههای اجتماعی [در ارتباط با فعالیتهای محل کار] پس از ساعت کاری به افزایش بهرهوریِ شرکت میانجامد یا باعث افزایش استرس بیمورد در کارمندان میشود؟
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که هفت روز هفته و ۲۴ساعته در دسترس رئیستان هستید و تمام خواستههای او را انجام میدهید و شرکت، فشار کاری زیادی به شما وارد میکند، کافی است قدرت «نهگفتن» را در خود تقویت کنید. کارشناسان معتقدند اگر بدون فکرکردن به تبعاتِ بلهگفتن، از اوامر رئیس خود تبعیت کنید، درنتیجه او کار بیشتری به شما میسپرد؛
پس هیچگاه پاسخ مستقیم و صریحی به رئیس خود ندهید، بهعنوانمثال میتوانید بگویید پس از فکرکردن درمورد آن مسئله پاسخ او را را بهزودی خواهید داد و پس از تفکر دقیق دربارهی تبعات بله یا خیر گفتن، درنهایت در وقت دیگری پاسخ او را بدهید. حتی اگر جواب شما مثبت است هم مشکلی نیست، اما اگر جوابتان منفی است، بدون هیچ استرسی با قاطعیت نه بگویید و بهدنبال توجیه یا بهانهتراشی برای آن نباشید. دلیلی ندارد که پاسخی که میدهید، تند و زننده باشد؛ خیلی محترمانه میتوانید پاسختان را به رئیس منتقل کنید. مؤسسهی سلامت روان در این زمینه معتقد است اگر فشار کاریتان بالاست، باید به این وضعیت اعتراض کنید.
برخی عقیده دارند برای دستیابی به موفقیت باید بیشتر کار کرد و کمتر خوابید. این طرز فکر با مدل کاری مارگارت تاچر شباهت زیادی دارد، چراکه او در طول شبانهروز تنها ۴ ساعت میخوابید و بقیهی روز را به فکر ادارهی امور کشور بود. او آن روزها را «روزهای مدیریت خواب» نامید، چراکه به ذهن خود آموزش داده بود بدن به خواب کمتری نیاز دارد. اما بعدها کارشناسان این طرز فکر را اشتباه دانستند و به این نتیجه رسیدند که میزان [مناسب] کار، فرمولی دارد که عبارت است از: ساعت × ساعت کار یا واحد کار = خروجی. افرادی که به کار بیشتر و خواب کمتر تمایل دارند، در بخش ساعت کاریِ این معادله، بیشتر تمرکز دارند. با تقسیم واحد کار بر ساعت، به مفهوم بهرهوری میرسیم که اهمیت زیادی دارد.
بهرهوری در کار به این معناست که کارها را اولویتبندی کنید، مقدار زمان مشخصی برای انجام هر کار تخصیص دهید و از انجام امور بیهوده مثل شرکت در جلسات غیرمهم و وقتگیر اجتناب کنید. همهی ما تابهحال در چنین شرایطی قرار گرفتهایم و مثلا دوست داشتهایم در برخی جلسات خاص، حتی در صورت بیاهمیتبودن شرکت کنیم، جلساتی که همکاران ما بهمدت طولانی و با صدای بلند و آزادانه در آن درمورد مسائل خود سخنرانی میکنند. اما حضور در این جلسات برای ما چه منفعتی دارد؟
بهطور مشخص میتوان گفت بسیاری از ما هوشمندانه کار نمیکنیم، اما راه روشنی نیز برای ترک این عادت وجود ندارد. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که انگلیسی ها باوجود اینکه بیشتر از بسیاری از همسایگان اروپایی خود کار میکنند، از نظر بهرهوریِ کاری در رتبههای پایینتری نسبتبه آنها قرار دارند. طبق آمار مؤسسهی سلامت روان، وقتی ساعت کاریِ افراد زیاد میشود، ۲۷درصد کارمندان افسرده، ۳۴درصد نگران و مضطرب، و ۵۸درصد نیز وحشتزده میشوند.
تصور کنید در حال ترک دفتر کار خود برای ناهار یا امر دیگری هستید؛ بهترین کار این است که موقع ترک دفتر، فهرست کارهای انجامنشدهتان را روی کاغذ بنویسید و آن را روی میزتان قرار دهید. سپس با فراموشکردن خاطرات آن روز کاری، کامپیوتر خود را خاموش و اتاق را ترک کنید.
روانشناسان در این زمینه میگویند هر روز، تصویری از فراموشکردنِ خاطرات یک روز کاری، تهیهی فهرست کارهای انجامنشده و خاموشکردن کامپیوتر دفتر کار را در ذهن خود ایجاد کنید و پیوسته آن را مرور کنید. اگر این راه نیز به نتیجه نرسید، از شگرد نگهداری نفَس استفاده کنید. تکنیک نگهداری نفس به این صورت است که دَم کوتاهی داشته باشید و در ذهنتان تأیید کنید که کار تمام است.
اگر قادر به انجام این کار در دفتر محل کار خود نیستید، اشکالی ندارد، چراکه میتوانید وقتی سوار بر مترو و اتوبوس هستید و درِ آنها بسته می شود، این کار را انجام دهید و در ذهن خود تصور کنید که این صدای پایان یک روز کاری بود. یا حتی اگر سوار خودروِ خود هستید، قبل از اینکه آن را روشن کنید، چند لحظهای آرام پشت فرمان بنشینید و پایان روز کاری را در ذهن خود تصور کنید.
مفهوم «بستهشدن» موضوعی مهم برای ایجاد تعادل کار و زندگی روزمره است، بهطوریکه روانشناسانِ مؤسسهی سلامت روان معتقدند اگر حتی مجبور شدید برخی کارهای نیمهتمام را در منزل تمام کنید، بخشی از خانه را در ذهنتان مجسم کنید که با حضور در آن بخش، معنای پایان روز کاری برای شما تداعی شود.
تصورِ اینکه کارها را در محل کار انجام دهیم، بسیار ایدهآل است، اما صبر کنید؛ به همین سادگی هم نیست. بسیاری از افراد پس از ترک محل کار به این فکر می کنند که میتوانستند با انجام چند کار دیگر، کار خود را بهتر انجام دهند، و به همین منظور دوباره به دفتر کار بازمیگردند تا کارشان را تکمیل کنند. آیا این رویهی اشتباهی است؟ روانشناسان معتقدند برخی افراد با رهاکردن کارها به حال خود مشکل دارند؛ شاید این طرز فکر از منظر برخی ایدهآل نیز بهنظر برسد، اما فشار ذهنی زیادی به فرد وارد میکند. موردی که روان شناسان بر آن تأکید دارند، این است که فشار کاری کاذب به خود تحمیل نکنید و به خودتان استراحت بدهید. به اینکه تمام قسمتهای خانهتان تمیز است یا بچهها در بهترین رژیم غذایی قرار دارند و… توجه نکنید.
حتما این حرف ها را شنیدهاید که برخی در محل کار مدعی میشوند همهی کارهای شرکت بر دوش آنهاست. یکی از روانشناسان خبره در این زمینه معتقد است برای اینکه فردی را اصطلاحا غرق در کار کنید و وظایف زیادی به او واگذار کنید، کافی است قدرت و مسئولیت زیادی به او بدهید. اما اشتباهِ این طرز برخورد با کارمندان در چیست؟ مدیرانی که این طرز فکر را دربارهی برخی کارمندانشان دارند، درواقع از پرخاشگریِ متعاقب این کارمندان با دیگران غافلاند، حالآنکه این پرخاشگری ممکن است جو محیط کار را بههم بریزد. دلیل علاقهی برخی کارمندان به قبول مسئولیتهای متعدد در شرکت، جلب تأیید و تحسین اطرافیان است، اما اگر متوجه سوءاستفاده از این احساس خود شوند، قطعا این رویه را متوقف خواهند کرد.
آیا وقتی مشغول انجام فعالیتهای ورزشی یا کارهای هیجانانگیز هستید، به تأثیر ترشح آدرنالین در بدنتان توجه کردهاید؟ آدرنالین بهواسطهی هیجان یا استرس زیاد در بدن تولید میشود. همواره باید به این نکته توجه داشته باشید که چطور میتوانید زندگی شادتری داشته باشید. باید بدانید بهجای اینکه همواره در عجله و استرس باشید و کارها را یکی پس از دیگری با عجله انجام دهید، میتوانید اوقات خود را با آرامش در کنار خانواده بگذرانید. این هیجان کاذب و اغلب منفی، روی خانواده و دوستانتان نیز اثر میگذارد، چراکه ناخوداگاه باعث میشود تصمیمهای اشتباهی بگیرید. گاهی هم ممکن است به پرخاشگری با اطرافیان منجر شود که بسیار ناخوشایند است.
برخی افراد با کار خود ازدواج کردهاند و حتی اگرخویشفرما هم باشند، دست از کار نمیکشند. اما آنها باید این سؤال را از خود بپرسند که اگر کسبوکارشان نباشد یا با شکست روبهرو شود، چه خواهند کرد؟ نمیتوان تأثیر کار و درآمد را در زندگی افراد نادیده گرفت، اما همواره باید به این نکته توجه کرد که برای همهی افراد، خلأها و مشکلاتی در کار به وجود میآید؛ در این مواقع چه باید کرد؟ اگر بازنشسته شوید، چه میکنید؟ شاید بهتر باشد در کارهای پارهوقت حضور پیدا کنید تا طعم شیرین زندگی را بیشتر احساس کنید.
هر فردی علایقی دارد و کار نیز ممکن است جزو علایق بسیاری از افراد باشد، اما اینجا از علاقه به جمعآوری تمبر یا علاقه به شکلات یا فستفود صحبت نمیکنیم، چراکه همهی این علاقهها گذرا هستند. مؤسسهی سلامت و روان، به مشتریان خود توصیه میکند با روشهایی مثل ورزش، ریلکسیشن یا خوردن شکلات، استرس خود را تا حد امکان پایین آورند. پرتاب دارت به تصویر رئیستان، حس رضایتی در شما به وجود میآورد که هیچ لذتی در جهان با آن قابلقیاس نیست.
یکی از راههایی که میتوانید به خود وقت بیشتری بدهید، این است که بلافاصله جواب ایمیلها یا پیامهای همکاران خود را ندهید و بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت به آنها جواب دهید. بهطورکلی تا زمانی که دیر جوابدادن باعث تخریب وجههی کاری و شخصیتی شما نزد دیگران نمیشود، این کار را بهتعویق بیندازید. بعد از مدتی متوجه میشوید که همین تمرین کوچک چقدر برای دیگران آزاردهنده است. درعینحال در پاسخدادن به پیام کوتاه اطرافیان درنگ نکنید و تاحدممکن در اسرع وقت پاسخ دهید، اما از نهگفتن به آنها نیز نهراسید. باید این موضوع را برای دیگران مشخص کنید: در خارج ساعت کاری برای امور کاری در دسترس نیستید.
شما باید به قانون خاص خود برای برقراری تعادل در کار و زندگی خود برسید که البته در برخی موارد برای این کار به کمک دیگران نیز نیاز دارید. در وضع این قوانین از استفاده از بایدهای بیجهت بپرهیزید، چراکه بایدها درواقع نشئتگرفته از ذهنیت اطرافیان دربارهی شماست. شما باید برپایهی آسایش خود، قوانین خاص خود را وضع کنید.
در دورهای بهسر می بریم که شاهد تغییری اساسی در سبک کار و روش زندگی هستیم. افرادی که بعد از سال ۱۹۸۰ متولد شدهاند (افراد هزاره یا میلنیال) احتمالاً بیشتر از بقیهی افراد به پررنگشدن مرزهای بین کار و زندگی علاقه دارند. ۸۱درصد این افراد فکر میکنند حتماً باید برای کارکردن چارچوبی تعیین شود، چراکه در عصر فناوری حاضر و باوجود اسکایپ و دیگر فناوریهای ارتباط از راه دور، عملاً مرزی بین کار در خانه یا محل کار وجود ندارد و خانهها نیز به محل کار تبدیل شدهاند. بااینحساب، کار این افراد، بیشتر هم شده است، چون برای افزایش حقوق در بعضی شرایط مجبورند در برابر رئیس، فعالیت بیشتری از خود نشان دهند.