جاهای دیدنی ارمنستان شامل طیف وسیعی از مراکز مذهبی-تاریخی نظیر مسجد کبود، کلیسای جامع سارکیس مقدس، صومعه ساناهین، کلیسای جامع سنت گریگور روشنگر، صومعه خور ویراپ، کلیسای ادزون، کلیسای سنت آستواتساتین نورک و… می‌شود.
میدان جمهوری ایروان
«میدان جمهوری» (Republic Square) از نمادهای اصلی شهر ایروان است که با طراحی زیبایش به‌شکل بیضی، نظر هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند؛ به‌خصوص در فصل تابستان که فواره‌های موزیکال روبه‌روی ساختمان آن روشن می‌شود. علاوه بر برپایی جشن‌های ملی و اعیاد، مراسم مهمی نظیر رژه نظامی روز استقلال ارمنستان هر سال در این مکان برگزار می‌شود.
این میدان نه‌تنها از نظر تاریخی حائز اهمیت است، بلکه به‌دلیل وجود ساختمان‌هایی نظیر نگارخانه ملی و ساختمان موزه تاریخ، وزارت دارایی، خانه دولت، وزارت ترابری و ارتباطات جمهوری ارمنستان، هتل ماریوت ارمنستان، وزارت امور خارجه و فواره‌های موزیکال در آن نیز از مهمترین بخش‌های شهر به حساب می‌آید.
یادمان نسل کشی ارمنی ها
«مجموعه یادمان نسلکشی ارمنی‌‌ها» (Tsitsernakaberd Armenian Genocide Memorial Complex) را شاید بتوان از جاهای دیدنی غم‌انگیز ایروان دانست که نسلکشی ارامنه توسط ترکان عثمانی را به تصویر می‌کشد. ساختمان این موزه دارای ۱۲ ستون نوک‌تیز به نشانه ۱۲ استانی است که ارامنه در آن‌ها کشته شدند و یک ستون ۴۴ متری به‌عنوان نمادی از جریان مجدد زندگی ارامنه در آن خودنمایی می‌کند. جالب اینکه آتشی موسوم به آتش جاویدان در وسط این ستون‌ها قرار گرفته است که به روح خاموشی‌ناپذیر ارامنه اشاره دارد. ارامنه زیادی از سراسر دنیا در تاریخ ۲۴ آوریل به این محل می‌آیند تا یاد از دست‌رفتگان را با اهدای گل و ادای احترام زنده نگه دارند.
گزارش‌ها و مصاحبه‌ها و فیلم‌هایی از بازماندگان نسلکشی در داخل موزه این مجموعه قرار دارد که حقایق تلخ و دردناکی را به نمایش می‌گذارند. همچنین دیوار سنگی بزرگی در سمت چپ مجموعه وجود دارد که اسم شهرهای محل قتل‌عام روی آن به چشم می‌خورد.
معبد گارنی
«معبد گارنی» (Garni Temple) تنها یادگار ارمنستان از دوران پیش از مسیحیت است که به‌دلیل اهمیتش در میان آثار تاریخی، تصویر معبد برای سال‌ها روی اسکناس‌های این کشور نقش بسته بود. این معبد در روستای گارنی در فاصله ۳۲ کیلومتری جنوب شرقی ایروان قرار دارد و تاریخچه ساخت آن به قرن اول میلادی برمی‌گردد که به دستور پادشاه تیرداد اول برای خدای مهر ساخته شد.
پس از آنکه مسیحیت به‌عنوان دین رسمی ارمنستان اعلام شد، کلیه معابد ویران یا تبدیل به کلیسا شدند؛ اما معبد گارنی از این ماجرا جان سالم به در برد. این معبد در نهایت بر اثر زلزله مهیب سال ۱۶۷۹ میلادی به‌کلی ویران شد و بعدها بازسازی آن در سال ۱۹۶۹ کلید خورد و ۶ سال طول کشید. ساختمان کنونی معبد، ۲۴ ستون به ارتفاع ۶٫۵ متر دارد که هر ستون شامل ته ستون، تنه و سرستون می‌شود.
صومعه گغارد
«صومعه گغارد» (Geghard monastery) از جذاب‌ترین جاهای دیدنی ارمنستان است که قدمت آن به سده هفت میلادی بازمی‌گردد و جزو میراث جهانی یونسکو به حساب می‌آید. این صومعه که در ۳۵ کیلومتری ایروان و در نزدیکی معبد گارنی قرار دارد، در دو دوره مختلف در دل کوه تراشیده شده است. نام این محل از نیزه مقدسی گرفته شده که مسیح در زمان مصلوب‌شدن به‌وسیله آن مجروح شد و نیزه در این کلیسای نگهداری می‌شد تا اینکه بعدها به خزانه مقدس در کلیسای جامع اچمیادزین انتقال یافت.
این صومعه دارای ساختمان بیرونی و داخلی است و جالب اینکه نماد شیر سنگی در ورودی‌های آن به چشم می‌خورد. داخل آن نیز نسبتا تاریک است و نورپردازی خاصی ندارد؛ هرچند خاصیت آکوستیک و محیط رمزآلودش، برای گردشگران جذاب است.
کلیسای جامع زوارتنوتس
«کلیسای جامع زوارتنوتس» (Zvartnots cathedral) از زیباترین و قدیمی‌ترین کلیساهای کشور ارمنستان است که در پنج کیلومتری ایروان قرار دارد. این کلیسا در سال ۲۰۰۰ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و محلی عالی برای آشنایی با تاریخ این سرزمین محسوب می‌شود.
کلیسای زوارتنوتس در اواسط سده هفت میلادی ساخته و به یکی از مهمترین کلیساهای آن دوره تبدیل شد. بقایای این کلیسا تا اوایل سده بیستم میلادی مدفون بود تا اینکه با انجام یک سری حفاری، قسمت‌هایی مانند پایه کلیسا از زیر خاک بیرون کشیده شد. برخلاف کلیساهایی که در آن زمان در ارمنستان ساخته می‌شدند، سرستون‌هایی با نوشته‌هایی به زبان یونانی در کلیسای جامع زوارتنوتس وجود دارد که در معماری ارمنی قرن هفتم میلادی معمول نبود.
کاسکاد
«کاسکاد» (Cascade) یکی دیگر از جاهای دیدنی ایروان است که پایین‌ترین نقطه شهر از نظر ارتفاع را به بالاترین نقطه آن وصل می‌کند. این محل، ۷۵۰ پله دارد و از همین رو به آن «۱۰۰۰ پله» نیز گفته می‌شود که در سال ۱۹۸۰ میلادی توسط الکساندر تامانیان ساخته شد.
یکی از بخش‌های دیدنی کاسکاد، بنایی است که به مناسبت پنجاهمین سالگرد پیروزی روس‌ها بر آلمان‌ها در جنگ جهانی دوم در بخش شمالی کاسکاد ساخته شد و روی برجک آن، نشان جاودانگی قرار دارد. ضمن اینکه مجسمه‌های متعددی از هنرمندان معاصر در طبقه‌های مختلف کاسکاد، نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. همچنین فضای سرسبز با گل‌های رنگارنگ منجر به ایجاد محیطی دلنشین برای قدم‌زدن و خوش‌گذرانی شده است.
مام ارمنستان
«مام ارمنستان» (Mother Armenia monument) در سال ۱۹۶۷ میلادی بر فراز شهر ایروان در پارک پیروزی ساخته شده است. این مجسمه به‌عنوان یادمانی از پیروزی در جنگ جهانی دوم، جایگزین تندیس ژوزف استالین شد که پیش‌تر در این پارک قرار داشت.
این مجسمه ۲۲ متری روی ستون بلندی از سنگ بازالت جای گرفته است که ارتفاع آن درمجموع به ۵۱ متر می‌رسد. مجسمه مام ارمنستان با شمشیری در دست، مانند محافظی برای کشور به نظر می‌رسد. فقط وقتی از نزدیک از این مجسمه را ببینید، می‌توانید شکوه و عظمت آن را درک کنید.
مراکز خرید ارمنستان
بازار گوم (بازار گام)
«بازار گوم» (Gum Market)، بازاری سنتی در ایروان است که تاریخ پرفرازونشیبی داشته است. در زمان‌های قدیم و در بحبوحه جنگ، این بازار به‌عنوان تنها بازار مخفی شهر برای خرید آذوقه مردم محسوب می‌شد که پس استقلال ارمنستان، به یکی از محبوب‌ترین مراکز خرید ایروان تبدیل شد. سپس فردی حکومتی این بازار را خرید و آن را تاحد زیادی به ویرانی کشاند و منجر به تخریب طاق‌های داخلی ساختمان و منبت‌کاری‌هایش شد. با این وجود، بازار مذکور مجددا آغاز به کار کرد و تاکنون به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
این بازار یکی از بزرگ‌ترین بازارهای عمده‌فروشی میوه تازه و خشک، سبزیجات و ترشیجات تازه و معطر، شکلات و مغازه‌های سوغاتی است. شیرینی‌ها و خوراکی‌های بسیار خوشمزه از جمله باقلواهای مخصوص منطقه، شیرینی‌های آردی ایروان و… نیز در بازار گوم به فروش می‌رسد.
بازار محلی ورنیساج
بازار محلی ورنیساج» (Vernissage Market)، در روزهای شنبه و یکشنبه هر هفته در نزدیکی میدان جمهوری ایروان برپا می‌شود و امروزه به‌عنوان یکی از جاذبه‌های شهر شناخته می‌شود. در این بازار انواع و اقسام کالا از صنایع دستی و زیورآلات تا ظروف مسی، دوربین عکاسی، کتاب، تابلوهای نقاشی، پوشاک و… به فروش می‌رسد و در نتیجه محل مناسبی برای خرید سوغاتی و یادگاری است.
مرکز خرید دالما گاردن
مرکز خرید دالما گاردن» (Dalma Garden Mall)، مکانی عالی برای خرید اجناس از برندهای معروف جهان است؛ ضمن اینکه رستوران‌ها و کافی‌های متعدد آن، فرصت استراحت و صرف یک وعده غذای لذیذ را در اختیار شما می‌گذارند. این مرکز خرید دو طبقه که در سال ۲۰۱۲ در ایروان افتتاح شد، در زمان‌های مشخصی از سال تخفیف‌ها و حراج‌های فوق‌العاده‌ای دارد.
مرکز خرید مترونوم
مرکز خرید مترونوم» (Metronome Shopping Center) از بهترین مراکز خرید شهر ایروان است که مکانی مناسب برای خرید، تفریح و استراحت به حساب می‌آید. در این مرکز می‌توانید از کیف و کفش و لباس تا لوازم آرایشی را خریداری کنید و سپس به فودکورت‌های متنوع آن سر بزنید. معمولا اواخر هفته و روزهای تعطیل، افراد زیادی به این مرکز مراجعه می‌کنند؛ پس باید انتظار شلوغی و ازدحام جمعیت را داشته باشید.
ایروان مال
ایروان مال» (Yerevan Mall)، اولین مکانی است که بیشتر گردشگران در ایام سال نو، کریسمس و سایر مناسبت‌های ملی ارمنستان از آن بازدید می‌کنند. این مرکز خرید که در سال ۲۰۱۴ آغاز به کار کرد، ۱۲۰ فروشگاه با برندهای معروف دارد.
مرکز خرید تشیر استریت شاپینگ گالری
«مرکز خرید تشیر استریت شاپینگ گالری» (Tashir Street Shopping Gallery) از بهترین مراکز خرید ارمنستان است که گردشگران زیادی در طول سال برای خرید سوغاتی و هدیه با قیمت مناسب و همین طور انواع پوشاک از برندهای معروف دنیا، راهی آن می‌شوند. بیش از ۷۰ مغازه، مرکز نگهداری کودکان، کافه و رستوران، بخش‌های مختلف این مرکز را تشکیل می‌دهند.
خیابان شمالی
«خیابان شمالی» (North Avenue) از معروف‌ترین خیابان‌های ایروان برای تفریح و خرید است. در این محل می‌توانید انواع پوشاک، لوازم‌آرایش، جواهرات، عطر، اجناس الکترونیک و… را خریداری کنید.
روسیا مال
روسیا مال» (Rossia Mall)، مرکز خریدی هفت طبقه در فاصله ۳۰۰ متری میدان جمهوری ایروان است و از این رو، جزو شلوغ‌ترین مراکز خرید شهر محسوب می‌شود. از امکانات این مرکز می‌توان به کافی شاپ، رستوران، فودکورت و زمین بازی اشاره کرد.
پرسش‌های متداول
مشهورترین جاذبه‌های طبیعی و تفریحی ارمنستان کدامند؟
پارک انگلیسی، کلوب بیلیارد و بولینگ آرنا، پارک راه‌آهن کودکان ایروان، تامو پارک، پارک ملی دیلیجان و…
آیا ایروان دارای پارک آبی است؟
بله. دنیای آبی ایروان (پارک آبی واتر ورلد) در حومه شهر ایراوان قرار دارد.
طولانی‌ترین تله کابین بدون توقف جهان چه نام دارد؟
تله‌‌کابین «بال‌های تاتو» (Wings of Tatev) به طول ۵٫۷ کیلومتر، طولانی‌ترین تله کابین یکسره و بدون توقف جهان به حساب می‌آید که سال ۲۰۱۰ راه‌اندازی شد.
وجه تسمیه نام دریاچه قوی ایراوان چیست؟
اسم این دریاچه با اقتباس از باله معروف چایکوفسکی با نام دریاچه قو، نام‌گذاری شده است.
منبع: