ماهی بارب یک گونه زینتی بوده و برای نگهداری در آکواریوم مناسب است. خاستگاه اصلی این ماهی در کشورهایی مانند هند، سنگاپور یا مالزی بوده و تقریباً ۲۰۰۰ نژاد مختلف را شامل می‌شود.
امروزه ماهی‌های بسیار متنوعی وجود دارند که می‌توانید آن‌ها را برای نگهداری در آکواریوم خریداری کنید؛ از ماهی کوی و آنجل گرفته تا ماهی گلدفیش. بیشتر این ماهی‌ها رنگ یا شکلی خاص دارند که سبب شده تا به عنوان یک ماهی زینتی به کار گرفته شوند؛ ماهی بارب (Barb) نیز در دسته همین ماهی‌های زینتی آکواریومی قرار می‌گیرد.
دقت کنید که برای خرید ماهی بارب یا دیگر ماهی‌های زینتی لازم است به فروشگاه‌های معتبر مراجعه کنید. خرید از فروشگاه‌های نامطمئن ممکن است خطراتی را برای ماهی‌های شما ایجاد کند، چراکه در چنین فروشگاه‌هایی شرایط نگهداری مناسب نیست و بیشتر ماهی‌ها بیمار هستند. با خرید چنین ماهی‌‌هایی در واقع حکم نابودی آکواریوم خود را صادر کرده‌اید.
در ادامه این مقاله مطالبی را در مورد ماهی بارب، ویژگی‌های ظاهری آن و شرایط مناسب برای نگهداری و پرورشش را بررسی خواهیم کرد. اطلاع از این موارد می‌تواند در آینده و برای خرید این ماهی کمک کننده باشد.
مشخصات ظاهری ماهی بارب
به نظر شما دلیل نام گذاری این ماهی چه چیزی می‌تواند باشد؟ این گونه زیر لب‌های خود، دو اندام شبیه به شاخک دارد که برای یافتن غذا از آن‌ها استفاده می‌کند. این شاخک‌ها دلیل اصلی نام «بارب» هستند. از نظر ابعاد می‌توان این ماهی و زیرگونه‌های آن را در دسته ماهی‌های با جثه ریز دسته بندی کرد.
در بهترین شرایط نگهداری و موقعیتی که هیچ خطری این ماهی را تهدید نکند، بارب ممکن است تا ۲۰ سانتی‌متر هم رشد کند. این میزان رشد در نژادهای مختلف این ماهی چندان رایج نیست و به ندرت شاهد آن هستیم.
پولک‌هایی که سطح بدن این ماهی را پوشانده‌اند، بسیار درخشان و عموماً به رنگ روشن هستند. الگوی رنگی خاص یا ترکیبی مشخص برای این ماهی وجود ندارد، اما هر یک از گونه‌ها مشخصات ظاهری مربوط به خود را دارند. ماهی بارب راه راه (Striped Barb) به رنگ تیره در این گونه بسیار دیده می‌شود.
ماهی بارب تاکنون در رنگ‌های قرمز، نارنجی، آبی تیره، زرد، صورتی، خاکستری و چند مورد دیگر شناسایی شده است. رنگ بدن بعضی گونه‌ها نیز از ترکیب دو یا چند مورد از موارد عنوان شده شکل گرفته است.
زیستگاه ماهی بارب
ماهی بارب، مانند ماهی پرت و ماهی گوپی، یکی از گونه‌های بومی آب‌های شیرین است. زیستگاه اصلی این گونه در رودخانه‌های کشورهای هند، سنگاپور، اندونزی، مالزی و سوماترا بوده و برای اولین بار از همین رودخانه‌ها شکار شده‌اند. این ماهی آب با اکسیژن بالا، خنک و نور کم را ترجیح می‌دهد و همین موضوع باعث شده یا در کنار‌ه‌ها یا در کف رودخانه در حال شنا باشد.
در حالت طبیعی این ماهی تمایل به زندگی در دسته‌های چندتایی را دارد و رفتاری اجتماعی از خود نشان می‌دهد. در رودخانه‌ها بهترین مکان برای ماهی بارب را می‌توان نقاطی که پوشش گیاهی زیاد و نور کم دارند، دانست.
محیط آکواریوم این ماهی و برخی زیرگونه‌هایش تمایل به شنا در کف را خواهند داشت و حتی برخی از آن‌ها به زیرو‌رو کردن شن‌ها معروف هستند.
طول عمر ماهی بارب
به طور کلی نمی‌توان از ماهی‌های آکواریومی انتظار عمر طولانی را داشت. این ماهی‌ها در بسیاری از موارد با استفاده از شرایط کاملاً نامطلوبی تکثیر و پرورش داده می‌شوند که سبب تولید نوزادانی ضعیف خواهد شد.
با این وجود در صورتی که از ماهی بارب به خوبی نگهداری کنید و رژیم غذایی مناسبی برایش در نظر بگیرید تا ۶ یا ۷ سال می‌توانید آن‌ها را در آکواریوم خود نگهداری کنید. لازم به ذکر است که بیشتر ماهی‌های بارب نوزاد خریداری شده احتمالاً به دلیل شرایط، تلف خواهند شد، اما تعدادی که قوی‌تر از بقیه هستند با شرایط آکواریوم سازگار خواهند شد.
انواع ماهی بارب
ماهی بارب در واقع یک نام کلی برای خانواده‌ای بسیار پر جمعیت است که تقریباً ۲۰۰۰ عضو از آن‌ها تا به امروز شناسایی و پرورش یافته‌اند. در ادامه چند مورد از شناخته شده‌ترین نژادهای این ماهی را مشاهده می‌کنید:
- حلب
- اودسا
- تایگر
- چری
- طلایی
- مخملی
- زندانی
- انار
- خط خطی
- آچار
- رد لاین
- یاقوت سیاه
- شطرنجی
- نواری آفریقایی
گونه‌هایی که عنوان شده‌اند از نظر ابعاد و طول بدن یا ترکیب رنگی و الگوی پولک با هم متفاوت هستند. اما از نظر ویژگی‌های رفتاری بیشتر اعضای این خانواده به هم شبیه هستند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
سازگاری ماهی بارب با گونه های دیگر
ماهی بارب از خانواده ماهی‌های سیپرینیده است و با نام علمی Puntius Tetrazona شناخته می‌شود. رفتار این گونه در حالتی که به تنهایی در یک آکواریوم باشد، کمی پرخاشگر خواهد بود. در مواردی حتی مشاهده شده که به ماهی‌های دیگر آکواریوم آسیب جسمانی وارد کرده است.
برای پیشگیری از چنین اتفاقی، تنها لازم است بنا به خلق و خوی طبیعی این ماهی عمل کنید و برای او یک خانواده بسازید. بهتر است ماهی بارب در دسته‌های ۶ تایی به بالا در آکواریوم نگهداری شوند تا کم‌ترین میزان پرخاشگری را برای دیگر گونه‌ها داشته باشند.
توصیه می‌کنیم گونه‌های مانند ماهی بارب حلب یا تایگر را در محیطی جدای از دیگر ماهی‌های آکواریومی خود نگهداری کنید. این دو گونه خاص، چه به صورت تکی یا گروهی، رفتاری عصبی و مهاجمانه از خود نشان می‌دهند و ممکن است دردسرساز شوند. البته ماهی زبرا می‌تواند گونه مناسبی برای نگهداری در کنار بارب باشد.
بهترین شرایط نگهداری ماهی بارب
نگهداری از گونه‌های زینتی در آکواریوم اصول خاصی دارد که اطلاع نسبی در مورد آن‌ها نیز برای داشتن آکواریوم کفایت می‌کند. به طور کلی این موضوع زمان و هزینه چندانی نیاز ندارد. نکته قابل توجه این است که برخی گونه‌ها مانند ماهی بارب از نظر شرایط مناسب نگهداری، کمی با دیگر گونه‌ها متفاوت خواهند بود.
دقت کنید که ماهی‌های بارب باید در آکواریومی نگهداری شوند که دیگر ماهی‌ها از آن‌ها قوی‌تر باشند یا علائم بصری تحریک کننده روی بدن خود نداشته باشند.
در این مقاله موارد مهمی را عنوان می‌کنیم که برای نگهداری اصولی این ماهی به آن‌ها نیاز خواهید داشت. با مطالعه این موارد می‌توانید در خانه و با کم‌ترین هزینه از ماهی بارب نگهداری کنید.
ابعاد آکواریوم
با توجه به این که لازم است این ماهی به صورت گروهی نگهداری شود، باید از آکواریومی برای این کار استفاده کنید که گنجایش کافی را داشته باشد. آکواریوم کوچک به سرعت در اثر فضولات و تحرکات این ماهی، آلوده خواهد شد و این امر می‌تواند جان آن‌ها را به خطر بیاندازد.
از طرفی ماهی بارب چه در گروه و چه به صورت تکی، جنب و جوش زیادی دارد. تکاپو و جنب و جوش این ماهی نیاز به یک آکواریوم با حجم نسبتاً بالا را الزامی کرده است.
تغذیه
تمام زیرگونه‌های ماهی بارب به نسبت دیگر ماهی‌ها، بسیار پرخورتر هستند. این گونه در بیش طول روز باید دسترسی به غذا داشته باشد. پرخوری این ماهی باعث شده تا به یک گونه همه چیز خوار تبدیل شود. فرقی ندارد که در رژیم غذایی آن‌ها خوراک منجمد، غذاهای شرکتی، حشرات و غذاهای زنده، گیاهان یا دانه‌ها باشد، مهم این است که به میزان کافی در اختیار آن‌ها قرار گیرد.
البته سعی کنید در ترتیب دادن این غذاها به ماهی بارب، تنوع ایجاد کنید. این کار میزان پرخاشگری آن‌ها را پایین‌تر خواهد آورد.
آب مناسب
با توجه به این که این ماهی غذای زیادی مصرف می‌کند، فضولات زیادی نیز در آب رها خواهد کرد که سبب آلودگی آن می‌شوند. پس لازم است از فیلترهای مناسبی استفاده کنید که توان تمیز کردن آب را به خوبی داشته باشند. بهترین آب برای نگهداری ماهی بارب، آبی با دمایی بین ۲۳ تا ۲۷ درجه سانتی گراد است که پی اچ آن بین ۶ الی ۸ باشد.
نکات نهایی
- دقت کنید که این ماهی در زمان غذا دهی پرخاشگر شده و حتی ممکن است به دیگر ماهی‌های حمله کند.
- طرح‌های مختلف ماهی بارب در یک گروه چندتایی می‌تواند به آکواریوم شما جان تازه‌ای ببخشد.
- همچنین با توجه به مطالبی که پیش‌تر مورد بررسی قرار دادیم، برای نگهداری آن‌ها تنها لازم است به دو مورد آب تمیز و غذای کافی، توجه زیادی داشته باشید.
در صورت رعایت کردن تمام این شرایط، شاهد خواهید بود که پس از مدت کوتاهی که ماهی بارب با آکواریوم سازگار شد، شروع به تخم‌ریزی و تولید مثل خواهد کرد. البته پرورش و نگهداری از تخم‌ها یا نوزدان این ماهی کمی دشوار است و باید شرایط خاصی را فراهم کنید.
منبع :