با ورود به دهه‌ی ۱۹۸۰، صنعت تلفن‌های همراه (با شبکه‌های سلولی) در آمریکا در حال تولد بود و تا سال ۱۹۸۵، بیش از ۳۰۰ هزار آمریکایی از شبکه‌ی سلولی و تلفن‌های همراه داخل خودروی خود، تماس برقرار می‌کردند. جیکوبز و ویتربی مطمئن بودند که فناوری ارتباطی آنالوگ که صنعت تلفن همراه با آن شروع به کار کرد، به‌زودی توسط سیگنا‌ل‌های دیجیتال منسوخ خواهد شد. به‌همین دلیل آن‌ها شروع به طراحی و توسعه‌ی سرویسی کردند که امید داشتند به‌سرعت جایگزین سیستم‌های موجود شده و درنهایت همه‌ی تماس‌های همراه روی آن شبکه انجام شود.
معرفی و توسعه‌ی CDMA، پروژه‌ی زمان‌بر و مهم کوالکام شد
در سال ۱۹۸۹، انجمن شرکت‌های فعال در صنعت ارتباطات همراه، استانداردی را برای آن نوع از تلفن‌ها پیاده‌سازی کرد که شرکت سوئدی اریکسون بنا کرده بود. آن استاندارد به‌نام Time Division Multiple Access یا TDMA شناخته می‌شد که مکالمه‌های تلفنی را به بلوک‌هایی از داده‌های دیجیتال تبدیل می‌کرد که به‌ترتیب و با استفاده از فرکانس‌های رادیویی، جابه‌جا می‌شدند. درنهایت با پیاده‌سازی آن استاندارد، کارایی شبکه‌ها ۳ تا ۶ برابر ساختارهای آنالوگ شد.
استانداردی که جیکوبز و ویتربی برای تلفن‌های همراه در نظر داشتند، به‌نام Code Division Multiple Access با CDMA شناخته می‌شد و رویکردی متفاوت با TDMA داشت. آن‌ها به‌جای اختصاص دادن یک کانال فرکانس کامل برای هر تماس تلفنی، استاندارد CDMA هر تماس را با برچسبی اختصاصی علامت‌گذاری می‌کرد که تنها توسط گیرنده‌ی تماس قابل شناسایی و تفسیر بود. پس از برچسب‌گذاری، تماس به ۱۰ بخش دیجیتالی تقسیم شده و در همه‌ی کانال‌های قابل دسترس تلفنی پخش می‌شد.
با نگاهی کلی متوجه می‌شویم که استاندارد CDMA، به‌صورت کاربردی‌تری از فرکانس‌های تلفن همراه استفاده می‌کرد و در نتیجه، کیفیت صدا نیز حتی در فواصل دور، در آن بهتر بود. به‌علاوه، تعداد آنتن‌های مورد نیاز برای پوشش منطقه‌ای خاص در آن استاندارد کاهش می‌یافت. همچنین، تعداد تماس‌های قابل پوشش در وضعیت مشابه با TDMA، تقریبا دوبرابر بود که ده برابر تلفن‌های آنالوگ هم می‌شد.
برند آمریکایی که از روزهای اولیه فعالیتی جدی هم در توسعه‌ی تراشه و پردازنده داشت، برای بهبود هرچه بیشتر استاندارد خود، بار دیگر نیاز به طراحی قلب تپنده داشت. کوالکام تراشه‌های ارتباطی را در نتیجه‌ی همین نیاز توسعه دادد تا استاندارد CDMA با استفاده از آن‌ها در تجهیزات ارتباطی استفاده شود. درواقع، پردازنده‌ها هم برای دستگاه‌های مخصوص مصرف‌کننده و هم تجهیزات ارتباطی برج‌های مخابراتی طراحی و ساخته می‌شدند.
کوالکام استاندارد خود را توسعه داده بود، اما به‌هرحال صنعت تلفن همراه از TDMA استففاده می‌کرد. به‌همین دلیل استاندارد CDMA مورد آزمایش قرار نمی‌گرفت و به‌نوعی تنها در وضعیت تئوری قرار داشت. با این اوصاف، جیکوبز در مراسم سال ۱۹۸۹ انجمن فعالان صنعت تلفن همراه، استاندارد شرکت خود را معرفی کرد. حاضران استقبال مناسبی از طرح آن‌ها داشتند و هم‌بنیان‌گذار کوالکام موفق شد حمایت شرکت‌های بزرگ صنعت و قول سرمایه‌گذاری آن‌ها برای آزمایش CDMA را دریافت کند. آن‌ها می‌خواستند با بررسی‌های مختلف، برتری CDMA را بر TDMA ثابت کنند.
موانع متعددی بر سر راه پیاده‌سازی CDMA وجود داشت
کوالکام در طول سال ۱۹۸۹ موفق شد تا سرمایه‌ای نزدیک به ۳۰ میلیون دلار برای تست شبکه‌ی خود جمع‌آوری کند. به‌علاوه هماهنگی با شرکت‌های بزرگی همچون نوکیا، موتورولا، نورثرن تلکام و سونی نیز باعث شد تا فعالیتی مشارکتی برای بررسی هرچه دقیق‌تر فناوری شکل بگیرد. مناطق اروپا، کانادا و ژاپن، محل آزمایش‌های اولیه‌ی CDMA شرکت کوالکام بودند که کیفیت، منطقه‌ی تحت پوشش و ظرفیت سلول‌های CDMA را مورد بررسی قرار می‌دادند.
در سال ۱۹۹۱، آزمایش‌های نهایی روی شبکه‌ی CDMA کوالکام شروع شد. ۱۴ شرکت منطقه‌ای و بین‌المللی و تولیدکنندههای مختلف صنعت تلفن همراه، آزمایش میدانی روی فناوری شرکت آمریکایی را شروع کردند. نتایج اولیه‌ی آزمایش‌ها به‌قدری قانع‌کننده بود که انجمن فعالان صنعت، بررسی مجدد استاندارد تماس‌های تلفن همراه را در دستور کار خود قرار داد.
مدیران کوالکام از احتمال آن که فناوری مورد توسعه‌شان، به استاندارد جهانی تبدیل شود، شگفت‌زده بودند. البته، آن‌ها نگرانی کلی هم داشتند که زیرساخت‌های کشوری برای توسعه‌ی آن استاندارد، وجود نداشت. درواقع، برای توسعه‌ی سریع و گسترده‌ی آن استاندارد، باید سیستم‌های شبکه و ایستگاه‌های ارتباطی با قدرت هرچه تمام‌تر و البته، با هزینه‌ی کوالکام توسعه می‌یافتند. درنتیجه، شرکت آمریکایی برای کسب سرمایه‌های بیشتر، در سال ۱۹۹۱ سهام خود را به‌صورت عمومی در بورس عرضه کرد که منجر به جذب ۵۳ میلیون دلار سرمایه شد.
جیکوبز و ویتربی علاوه‌بر تلاش برای ورود هرچه قوی‌تر به صنعت تلفن همراه، تلاش می‌کردند تا در فناوری‌های پیشرفته‌ی بیشتر نیز خودی نشان دهند. در سال ۱۹۹۱، کوالکام تحقیقات روی فناوری HDTV را با جدیت شروع کرد. به‌علاوه، حوزه‌ی طراحی و ساخت تجهیزات پردازش سیگنال، سیستم‌های لینک داده، مود‌م‌های اختصاصی، بوردهای اختصاصی VLSI، و چند پروژه‌ی طبقه‌بندی‌شده برای دولت آمریکا نیز در بین برنامه‌های تحقیقاتی کوالکام قرار داشتند.
کوالکام برای پیاده‌سازی استاندارد جدید، باید پردازنده‌های مخصوص آن را هم توسعه می‌داد
کوالکام درکنار برنامه‌های بالا، یک همکاری شرکتی را با تولیدکننده‌ی مشهور ماهواره، Loral Corporation شروع کرد تا شبکه‌‌ای از ماهواره‌های نزدیک به جوّ زمین را توسعه دهند. آن پروژه به‌نام Globalstar شناخته می‌شد که بعدها و از آغاز سال ۱۹۹۸، فناوری CDMA را برای مناطقی از جهان عرضه می‌کرد که قابلیت پیاده‌سازی شبکه‌های سلولی روی زمین را نداشتند. کوالکام علاوه‌بر آن پروژه، از Eudora رونمایی کرد که یک نرم‌افزار بین‌پلتفرمی ایمیل بود و مجوز اصلی آن در اختیار دانشگاه ایلی‌نویز قرار داشت. تا سال ۱۹۹۷، تعداد کاربران آن سرویس به ۱۸ میلیون نفر رسید.
سال‌های پایانی قرن بیستم
شرکت‌های بزرگ، باوجود آن که از بیرون شاید ظاهری جذاب و پردرآمد داشته باشند، برای رسیدن به سوددهی نهایی مسیر دشواری را در پیش دارند. کوالکام، در سال ۱۹۹۲ برای سومین سال پیاپی ضرردهی مالی را تجربه می‌کرد، اما فروش آن‌ها به‌سرعت رو به افزایش بود و آینده‌ای روشن برای آن برند آمریکایی تصور می‌شود. در آن سال، برنامه‌های نهایی برای رونمایی رسمی از CDMA در حال انجام بود تا آن استاندارد در سال ۱۹۹۳ به‌صورت نهایی آماده‌ی بهره‌برداری شود.
برای نهایی‌سازی استاندارد CDMA، کوالکام قرارداد همکاری فناورانه را با نوکیا و همچنین تفاهم‌نامه‌ی اشتراک مجوز را با Northern Telecom امضا کرد. به‌علاوه، CDMA در کشورهای کره، استرالیا، سوئیس و آلمان معرفی شد و در پی آن، دفاتری منطقه‌ای در پیتزبورگ، دالاس، آتلانتا، سالت لیک سیتی و واشنگتن دی‌سی شروع به‌کار کردند. به‌علاوه، مجوزهای FCC نیز برای پیاده‌سازی نهایی و تجاری‌سازی CDMA کسب شدند.
سرویس‌های ارتباطی شخصی یا PCS، مسئله‌ای جدید در آن سال‌ها محسوب می‌شد که کوالکام به صنعت ارتباطات سلولی معرفی کرد و گروهی با همکاری چند شرکت، برای ایجاد کاربردهایی در آن حوزه، تشکیل داد. با ترکیب سرویس‌های سنتی تلفن همراه‌با خدماتی همچون پیج کردن، پیام‌رسانی، فاکس و خدمات ایمیل در یک دستگاه تکی به‌نام Pocket Communicator، به‌نظر می‌رسید که آینده‌ی CDMA با PCS تضمین شده باشد.
سال ۱۹۹۳، زمان بازدهی عظیم و سودآوری CDMA برای کوالکام بود. در آن زمان انجمن صنعت مخابرات آمریکا آن رویکرد را به‌عنوان استاندارد نهایی پذیرفت و چند شرکت منطقه‌ای بل به‌همراه Altel Mobile، قراردادهایی را با کوالکام و شرکت‌های مرتبط CDMA امضا کردند. به‌علاوه، شرکت‌های بزرگ مخابراتی نیز به‌مرور پیاده‌سازی آن استاندارد را مورد آزمایش قرار دادند. شیلی، چین، هند، مالزی، پاکستان و روسیه نیز به‌مرور به مشتریان آن استاندارد اضافه شدند. درکنار توسعه‌ی آن فناوری، اومنی‌ترکس هنوز ماشین پول‌ساز کوالکام بود و هرساله، به تعداد مشتریان آن افزوده می‌شد.
ورود به حوزه‌ی محصولات مخصوص مصرف‌کننده، آن‌چنان موفق نبود
رونمایی نهایی از استاندارد CDMA تا سال ۱۹۹۵ به تعویق افتاد، اما به‌هرحال پس از چالش‌های متعدد و حتی دعواهای حقوقی بر سر پتنت، به‌مرور کشورهای مختلف از آن استاندارد استفاده کردند. دراین‌میان، خلأ تولیدکنندههای دستگاه‌های مخصوص مصرف‌کننده در بازار حس می‌شد که کوالکام در قراردادی با سونی، به‌نوعی آن را حل کرد. قرار بر آن بود که طبق آن همکاری، سالانه تا یک میلیون تلفن همراه PCS به بازار عرضه شود.
اومنی‌ترکس تا سال ۱۹۹۴ تعداد مشتریان خود را به ۴۲۵ عدد رسانده بود و روزانه ۲.۵ مییون پیام و گزارش موقعیت ازطریق آن ردوبدل می‌شد. واحدهای ترمینالی آن سیستم به ۱۳ هزار عدد و کشورهای میزبان به ۲۵ عدد رسیده بود.
کوالکام تقریبا با تمامی اپراتورهای مخابراتی و تولیدکنندههای بزرگ تجهیزات در بازارهای هدف، وارد همکاری شده بود. آن‌ها می‌خواستند بالاخره ایده‌ی دستگاه‌های DCMA PCS را به الزامی در بازار تبدیل کنند. بالاخره در پایان سال ۱۹۹۵، اولین تماس‌های تلفنی روی یک شبکه‌ی تجاری با استفاده از CDMA برقرار شد که مشتریان اپراتور Primeco از آن بهره‌مند شدند. به‌علاوه، AirTouch نیز اعلام کرد که درحال پیاده‌سازی نهایی استاندارد برای کاربران در لس‌آنجلس است.
شراکت کوالکام و سونی برای تولید تجهیزات مخصوص مصرف‌کننده، در سال ۱۹۹۶ سفارش‌هایی به مجموع ارزش ۸۵۰ میلیون دلار دریافت کرد. اولین محموله‌ی محصولات آن همکاری نیز برای ارائه به مشتریان اپراتور Primeco آماده شد. البته، آن محصولات یک باگ نرم‌افزاری اولیه داشتند که مهندسان کوالکام با حضور در انبارهای پرایمکو، آن را برطرف کرده و دستگا‌ه‌ها را برای عرضه آماده کردند. ۴۰ هزار گوشی تلفن همراه با برند Q Phone به بازار عرضه شد که شکایت سریع موتورولا را درباره‌ی کپی طراحی از گوشی StarTAC به‌همراه داشت. البته، درنهایت آن شکایت به سود کوالکام به پایان رسید.
Primeco اولین مشتری جدی CDMA شد
تا میانه‌های سال ۱۹۹۷، حدود ۵۷ درصد از تمامی سیستم‌های وایرلسی در دست ساخت، از استاندارد CDMA کوالکام پیروی می‌کردند که در آن زمان ۴ میلیون کاربر داشت. سفارش گوشی و تجهیزات دیگر از کشورهای چین، کره، روسیه و چین نیز درکنار شرکت‌های آمریکایی همچون پرایمکو و اسپرینت به‌سمت کوالکام سرازیر می‌شدند که فروش بیش از یک میلیارد دلار را برای شرکت مشترک آن‌ها با سونی، به‌همراه داشت. درآن‌میان، اومنی‌ترکس نیز هنوز وظیفه‌ی توسعه و سوددهی را برای کوالکام انجام می‌داد.
منبع :