هر آنچه که درباره سرطان دهانه رحم باید بدانید
سرطان دهانه رحم چیست؟
همان‌طور که می‌دانید رحم یک عضو حیاتی برای زنان محسوب می‌شود، همان عضوی از بدن خانمها که واسطه خلقت آدمی را به عهد دارد، به کمک این عامل انسان‌ها متولد میشوند. پس مراقبت و بررسی‌های مداوم از جمله مهمترین وظایف یک خانم به شمار می‌رود. از آن‌جا‌یی که کارکرد بسیار مهمی دارد همان‌طور هم ممکن است به انواع مختلفی از بیماری ها، من جمله سرطان مبتلا شود، سرطان رحم و تخمدان بعد از سرطان سینه از جمله شایع‌ترین نوع سرطان در میان زنان است که در ادامه این مقاله قصد داریم با کمک مطالعاتی که انجام شده به تمام ابعاد این بیماری از چیستی تا علائم و درمان آن بپردازیم.
در مورد آناتومی رحم بیشتر بدانید
رحم محل رشد کودک در دوران بارداری است. رحم به اندازه و شکل گلابی توخالی و وارونه است. این بخشی از دستگاه تناسلی زنان است و در پایین شکم، بین مثانه و راست روده قرار دارد و توسط دهانه رحم به واژن متصل می‌شود. در دو طرف رحم تخمدان ها قرار دارند که حاوی تخمک هستند. تخمدان‌ها توسط لوله های فالوپ به رحم متصل میشوند.
رحم دارای دو لایه است.
میومتر لایه بیرونی بافت ماهیچه ای است و بیشتر رحم را تشکیل می‌دهد.
آندومتر لایه داخلی یا پوشش داخلی است.
دهانه رحم، بخش باریک و پایینی رحم است، که در ناحیه ورودی واژن قرار می‌گیرد. تقریباً تمامی موارد سرطان دهانه رحم، به‌دلیل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند. این سرطان‌ها غالباً از طریق عفونت‌های انتقالی از راه رابطه جنسی ایجاد میشوند. تخمین‌ها نشان داده که هر ساله، ۱۴ میلیون مورد عفونت جدید رخ می‌دهند.
سرطان رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم زمانی پیش می‌آید که سلول‌های دهانه رحم حالت غیرعادی پیدا می‌کنند و سریعاً تکثیر میشوند. دهانه رحم بخشی از بدن بانوان است که بین واژن و رحم قرار می‌گیرد. عدم تشخیص یا درمان به موقع این سرطان قطعاً زندگی شخص را تهدید خواهد کرد.
سرطان دهانه رحم، در گذشته اصلی‌ترین علت مرگ و میر زنان آمریکایی بود، اما در حال حاضر ساده ترین سرطان زنانه است که می‌توان از آن پیشگیری کرد. آزمایشات متداول پاپ اسمیر، واکسن های HPV، و آزمایش HPV، پیشگیری از سرطان دهانه رحم را آسان نموده‌اند. آگاهی از علائم سرطان دهانه رحم، به تشخیص زودرس، و درمان به موقع کمک می‌کند.
انواع مختلف سرطان رحم
در ادامه به انواع سرطان های رحم اشاره می‌کنیم:
سرطان آندومتر
سرطان‌های رحمی عمدتاً در سلول‌های پوشاننده دیواره رحم (سلول های لایه اندومتر) شکل می‌گیرند. به همین جهت به بیشتر سرطان‌های رحم، سرطان آندومتر نیز گفته می‌شود.
سارکوم رحمی
سرطان رحم در کیس های نادر ممکن است در عضلات دربرگیرنده رحم تشکیل شود. این نوع سرطان، سارکوم رحمی نامیده شده و ممکن است از جهت متد درمانی، با سرطان اندومتر متفاوت باشد.
مقاله پیش رو از عبارت “سرطان رحم” استفاده کرده و عمدتاً حاوی اطلاعی است که با سرطان اندومتر مرتبط اند.سرطان رحم از دیگر سرطان های سیستم تولید مثلی زنانه، مانند: سرطان تخمدان یا سرطان دهانه رحم، متفاوت است.
سرطان رحم چند مرحله دارد؟
متخصصان بهداشت و سلامت، برای توصیف میزان پیشرفت سرطان رحم، از یک سیستم طبقه بندی استفاده می‌کنند. این مراحل عبارت انداز:
- مرحله ۱
در این مرحله، سرطان هنوز درون رحم قرار دارد و در بدن گسترش نیافته است.
- مرحله ۲
سرطان، رحم و دهانه رحم را درگیر کرده است.
- مرحله ۳
محدوده سرطان گسترده تر شده و علاوه بر رحم، بافت های نزدیک رحم مانند لگن و گره های لنفاوی را در برگرفته است.
- مرحله ۴
نکای که لازم است درمورد سرطان رحم بدانید:
شانس زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان رحم، بسته به مرحله سرطان، متفاوت است.
اگر سرطان رحم در مرحله ۱ تشخیص داده شود، چشم انداز خوبی پیشِ رو است و ۹۵٪ بیماران، حداقل برای ۵ سال دیگر زنده می‌مانند. بسیاری از زنان مبتلا به مرحله ۱ سرطان رحم، درمان میشوند.
اگر سرطان رحم در مرحله ۲ تشخیص داده شود، با احتمال ۷۷%، حداقل ۵ سال دیگر زنده می‌مانید.
سرطان، به بافت های نرم شکمی یا به درون ارگان هایی نظیر مثانه، روده، کبد و ریه ها نفوذ پیدا کرده است.
اگر بیماری در مرحله ۳ تشخیص داده شود، احتمال زنده ماندن شما برای پنج سال آینده، ۴۰% است.
از هر ۴ کیس مبتلا به سرطان رحم، تقریباً یک کیس در مرحله ۴ سرطان تشخیص داده می‌شود. در این مرحله، شانس زنده ماندن شما برای حداقل پنج سال دیگر، ۱۵% است.
علائم سرطان رحم و دهانه رحم
هنگامی که سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه‌اش قرار دارد، علائم مربوط به ندرت در افراد ظاهر میشوند. به همین دلیل، مهم است که با انجام منظم آزمایش پاپ، زخم‌های سرطانی نشده را به موقع تشخیص داد، سپس تحت درمان قرار داد. معمولاً اولین نشانه‌های سرطان رحم هنگامی ظاهر میشوند که سلول‌های سرطانی رشد بیشتری داشته باشند و از لایه بالایی بافت دهانه رحم، به بافت پایینی سرایت بکنند. این حالت هنگامی رخ می‌دهد که زخم‌های سرطانی نشده، به صورت درمان نشده به حال خود رها شوند، بدین ترتیب این زخم‌ها گسترش یافته و به سرطان بدخیم و تهاجمی دهانه رحم تبدیل میشوند.
در این مرحله از شکل گیری سرطان، افراد در برخی مواقع نشانه‌های ایجاد شده همچون خونریزی نامنظم، یا تخلیه مواد از واژن را خوش خیم تلقی می‌کنند.
- خونریزی نامنظم
خونریزی نامنظم از واژن، شایع‌ترین نشانه وقوع سرطان دهانه رحم (تهاجمی) است. خونریزی ممکن است بین دوره‌های قاعدگی، یا پس از رابطه جنسی رخ دهد. گاهی اوقات این وضعیت به صورت تخلیه واژنی مملو از خون ظاهر می‌شود، و با عنوان عارضه «لکه بینی» از آن چشم‌پوشی می‌شود.
همچنین ممکن است خونریزی واژنی، در زنانی که در دوران پس از یائسگی قرار دارند نیز رخ بدهد. این زنان فاقد دوره قاعدگی هستند. چنین شرایطی هرگز به منزله شرایط عادی تلقی نمی‌شود، و در واقعیت امر نشانه‌ای از سرطان رحم یا سایر مشکلات جدی است. در صورت وقوع این حالت، باید با پزشک ملاقات کنید.
- تخلیه واژنی
برخی افراد علاوه بر خونریزی، با تخلیه غیرعادی واژن نیز روبرو میشوند. ویژگی‌های چنین تخلیه ای به شرح زیر هستند:
رنگ سفید
شفاف
حالت مایع
رنگ قهوه‌ای
بوی جلبک نامطلوب
ترکیب با خون
- نشانه‌های سرطان رحم به شکل پیشرفته
علائم سرطان رحم بدخیم نیز می‌تواند خونریزی، و تخلیه از واژن، به منزله نشانه‌های اولیه سرطان رحم باشد. این در حالی‌ست که نشانه‌های شدیدتری در مراحل بعدی سرطان ظاهر میشوند.
نشانه‌های سرطان دهانه رحم پیشرفته عبارت اند از:
درد کمر یا لگن
ادرار همراه با درد
مواجهه با مشکل در حین ادرار یا دفع مدفوع
ادرار بیشتر از حد عادی
ورم کردن یک یا هر دو پا
خستگی
بی اشتهایی
کاهش وزن
لازم به ذکر است که تمامی زنان باید با رعایت دستورالعمل‌های ملی، به صورت منظم تحت غربالگری سرطان دهانه رحم قرار بگیرند. علاوه بر این، در صورت روبه‌رو شدن با نشانه‌های فوق، حتماً با پزشک‌تان راجع به غربالگری سرطان دهانه رحم صحبت کنید. هم چنین تمامی موارد مذکور پاسخی مناسب به این چرایی مهم در میان ذهن خانمها است که سرطان رحم چه علائمی دارد؟
چه زمانی لازم است به دکتر متخصص زنان مراجعه کنید؟
در صورت خونریزی واژینال در زمان یائسگی و یا مشاهده تغییر در روند طبیعی پریود خود، به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. سرطان رحم، تنها دلیل یک مورد از هر ۱۰ کیس خونریزی واژینال دوره یائسگی است؛ در نتیجه در صورت مشاهده علائم گفته شده، احتمال کمی وجود دارد که به سرطان رحم مبتلا باشید. با این وجود مهم است که در صورت داشتن خونریزی های واژینال غیرطبیعی، دلیل آن را جستجو کنید. عوامل متعددی از جمله موارد زیر ممکن است در ایجاد این خون ریزی نقش داشته باشند.
در صورتی که شرایط مراجعه حضوری به مطب دکتر زنان را ندارید، می توانید از خدمات مشاوره با دکتر آنلاین زنان و زایمان به صورت مشاوره متنی، مشاوره تلفنی و تصویری استفاده کنید.
علت سرطان رحم
در این بخش کوشیده ایم تا به سوال مهم دیگر شما مخاطبین عزیز پاسخ دهیم اینکه از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم؟ دلیل اصلی سرطان رحم مشخص نیست؛ با این‌حال عوامل مشخصی ممکن است خطر ابتلا به این سرطان را افزایش دهند.
عدم تعادل هورمون استروژن
یکی از مهمترین مواردی که ریسک ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهد، عدم تعادل هورمونی است. به ویژه بالا بودن میزان هورمونی به نام استروژن، خطر ابتلا به این سرطان را بیش از پیش افزایش می‌دهد.
مصرف طولانی مدت داروی تاموکسیفن
از جمله عواملی که منجر به بهم خوردن تعادل استروژن در بدن می شود، می توان به چاقی، دیابت، و درمان جایگزینی هورمونی(HRT) اشاره کرد. مصرف طولانی مدت داروی سرطان سینه تاموکسیفن نیز تا حدی ریسک ابتلا به سرطان رحم را افزایش می دهد. همیشه امکان پیشگیری از سرطان رحم وجود ندارد؛ با این وجود مواردی مانند داشتن وزن متعادل و استفاده طولانی مدت از برخی روش های پیشگیری بارداری، قادر به کاهش احتمال ابتلا به این بیماری هستند.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
ویروس پاپیلومای انسانی منجر به ظهور انواع متعددی از سرطان‌های دهانه رحم می‌شود. گونه‌های خاصی از ویروس ویروس پاپیلومای انسانی(HPV) منجر به بدخیم شدن و غیرعادی شدن سلول‌های عادی دهانه رحم میشوند. این سلول‌ها با سپری شدن سال‌ها و حتی دهه‌ها سرطانی میشوند.
مصرف داروی دی اتیل استیل بسترول (DES)
آن دسته از زنانی که مادرانشان در دوره بارداری، داروی دی اتیل استیل بسترول (DES) را مصرف می‌کردند، در معرض تهدید ابتلا به سرطان دهانه رحم قرار دارند. این دارو یک نوع استروژن است و پزشکان معتقد بودند که این دارو می‌تواند از سقط جنین جلوگیری بکند. از سوی دیگر، ارتباط این دارو با شکل‌گیری سلول‌های غیرعادی در دهانه رحم و واژن به اثبات رسیده است. این دارو از دهه ۱۹۷۰ به بعد از بازار آمریکا جمع آوری شده است. می‌توانید با مادرتان درباره مصرف یا عدم مصرف این دارو صحبت کنید. در حال حاضر هیچ آزمایشی برای تعیین مصرف/ عدم مصرف داروی DES وجود ندارد.
عوامل مخاطره‌آمیز منتهی به سرطان دهانه رحم
عفونت HPV با ریسک زیاد
استفاده طولانی مدت از قرص‌های کنترل بارداری
سیستم ایمنی تضعیف شده
استفاده مکرر از دی اتیل استیل بسترول در طول بارداری
منبع: