ویرایش متون انواع مختلفی دارد که هر فرد می تواند بسته به نیاز خود یکی از آنها را برگزیند. در شبکه مترجمین اشراق نیز این تقسیم بندی با عناوین تطبیقی، گرامری و ویراستاری ادبی انجام شده است. در این مطلب ما به بیان خصوصیات ویراستاری ادبی خواهیم پرداخت.
در حالت کلی میتوان ویراستاری را مهارت درستنویسی، پاکیزهنویسی و رسانویسی عنوان داشت. ویراستاری یک متن با هدف رفع ایرادات دستوری و نگارشی و رسا کردن متن انجام می گیرد. هر متنی مانند مجله، کتاب، مقاله، اسناد و … پس از ویرایش و بازبینی بر اعتبارش افزوده می شود. متن در هر حوزه و زبانی که نوشته شود، قطعا به ویراستاری نیاز پیدا خواهد کرد و به فردی که انجام تمامی این ویرایش ها را بر عهده دارد ویراستار می گویند. در واقع ویراستار (editor) شخصی است که در فن ویرایش (edit) ماهر بوده و آثار مکتوب را از نقطه نظرات مختلف مانند نحوه بیان، خطاهای نگارشی، خطاهای دستوری، صحت اطلاعات، نظم و آراستگی بازبینی کرده و با رعایت سبک نویسنده یا مترجم نسبت به رفع ایرادات موجود و عبارتهای مبهم اقدام میکند.
هر متنی که نوشته میشود نیاز به ویراستاری دارد. فرقی نمیکند که مقالهای برای ارسال به مجلات علمی مینویسید یا خواهان نوشتن مقالهای برای پروژه درونکلاسی دانشگاهی هستید. در هر حال، هر زمانی که نوشتهای به رشته تحریر درمیآید، پای ویراستاری هم به میان است. همانطور که میدانید ویرایش مقاله و متون انواع مختلفی دارد که هر فرد میتواند بسته به نیاز خود یکی از آنها را برگزیند. در شبکه مترجمین اشراق نیز این تقسیم بندی با عناوین تطبیقی، گرامری و ویراستاری ادبی انجام شده است. در این مطلب ما به بیان خصوصیات ویراستاری ادبی خواهیم پرداخت.
ویراستاری ادبی همانگونه که از نامش مشخص است فقط مختص متون نوشته شده و یا ترجمه شده به زبان فارسی می باشد. در این نوع ویرایش، ویراستار متخصص، متون فارسی را به دقت بازخوانی و بازبینی کرده و به اصلاح تمامی ایرادات نگارشی و دستور زبانی می پردازد. از جمله اصلاحاتی که در این نوع ویرایش انجام می پذیرد به شرح زیر می باشد:
1. ویرایش فنی شامل ایجاد یکپارچگی میان رسمالخط کلمات و تصحیح غلطهای املایی و تایپی
2. ویرایش زبانی _ ساختاری (به طور مثال تمامی اعداد نوشته شده باید فارسی باشند)
3. بررسی علائم و نشانه های نگارشی (نقطه، ویرگول، علامت تعجب، ..)
4. نوشتن واژه های خارجی و نیز منابع موجود در متن به صورت پاورقی
5. بررسی پاراگرافبندی
6. فهرست نویسی
7. پیادهسازی قوانین مربوط به مآخذ، پانوشتها و یادداشتها
اگر هر اثر مکتوبی اعم از کتاب و مقاله و … ویرایش نشود، اگر محتوای ارزشمندی نیز داشته باشد، از اعتبار زیادی برخوردار نخواهد بود و ممکن است مخاطبین خود را آنطور که باید جذب نکند. از آنجایی که نویسندگان و مترجمین هنگام نگارش یک اثر تمام حواس خود را بر روی کیفیت محتوا متمرکز می سازند، بدیهی است که نمی توانند تمام نکات دستوری و نگارشی نوشته را رعایت کنند. پس هر نوشته فارسی قبل از چاپ می بایست به دست ویراستار ماهر و مسلط به ادبیات و زبان فارسی ویرایش گردد تا محتوا به صحیح ترین صورت به دست مخاطبین برسد.
نباید این نکته را فراموش کرد که گاهی ویرایش برخی از متون ممکن است به اندازه روند نوشتن آنها طول بکشد. پس طبیعی است که برای ویراستاری هزینه معقولی در نظر گرفته شود. تعرفه و نرخ ویراستاری ادبی، یکی از عوامل بسیار مهمی می باشد که بسیاری از افراد هنگام سپردن ویرایش متن خود به مراکز ویرایش و یا ویراستار به آن توجه می کنند. گفتنی است که هزینه و نرخ ویرایش انواع متون با یکدیگر متفاوت می باشد و برای انواع متون از متنی به متن دیگر با توجه به مشخصات آن متفاوت خواهد بود. از جمله معیارهای قیمت گذاری ویراستاری ادبی می تواند موارد زیر باشد:
هزینه ویراستاری ادبی تا حد زیادی به تعداد کلمات موجود در متن وابسته است.
لازم به ذکر است که علاوه تعداد کلمات، نوع تخصص متن پارامتر دیگری در مشخص کردن قیمت و هزینه ویراستاری متون می باشد.
در حالت کلی سه نوع زمانبندی عادی، فشرده و فوری برای تحویل وجود دارد که به ترتیب هزینه های بیشتری را می طلبند.
تضمین کیفیت ویراستاری ادبی
عمل ویراستاری به دقت بسیار بالایی نیازمند است، زیرا ویراستاری نامناسب میتواند بر مفهوم و کیفیت یک پروژه تأثیرگذار باشد. برای آثار مکتوبی که مستقیما برای چاپ شدن نگاشته می شوند، ویراستاری دقیق از اهمیت بسیاری برخوردار است. بدین منظور شبکه مترجمین اشراق برای تضمین کیفیت ویراستاری شرایطی فراهم کرده تا کاربران از کیفیت بالای ویراستاری اطمینان حاصل کنند. این موارد به ترتیب زیر می باشند:
از آنجایی که اهمیت ویراستاری متون مشخص است و بدون ویراستاری، متن از اعتبار کافی برخوردار نمی باشد، کیفیت ویرایش تا حد زیادی به مهارت ویراستار نیز بستگی دارد. یک ویراستار خوب می داند که به چه نکاتی باید توجه کند، چرا که ویرایش امری پیچیده و حساس می باشد که علاوه بر تخصص به تجربه و مهارت کافی نیز نیاز دارد. پس استخدام ویراستاران ماهر حرف اول را در کیفیت ویرایش می زند.
طبیعتا برای افزایش کیفیت متن ویراستاری شده نیاز است تا ویراستار و کارفرما نقطه نظراتی را به یکدیگر ابلاغ کنند. پس برای تضمین کیفیت ویرایش و رضایت هرچه بیشتر کارفرما، ارتباط دوطرفه ویراستار و کارفرما مثمر ثمر خواهد بود.
در موسسات معتبر هیچ فایل ویرایشی بدون بازرسی و بازبینی مجدد بازرسان کیفی تحویل مشتری نمی گردد. پس خیال کارفرمایان از بابت کیفیت ویرایش انجام شده راحت خواهد بود، چرا که اگر ویراستار در جایی سهوا مرتکب خطا شود بازرس آن را تصحیح کرده و سپس تحویل کارفرما خواهد داد.
برخی از مجامع و یا مجلات علمی، برای پذیرش متون و مقالات شما نیاز به گواهی تایید ویرایش دارند. براساس قواعد، این گواهی باید توسط یک موسسه معتبر ارائه شود. این گواهی نامه کاملا معتبر بوده و امکان بررسی و تایید گواهی نامه از طریق سامانه اعتبارسنجی در شبکه مترجمین اشراق وجود دارد. پس مطمئنا کیفیت خدمات موسسه ای که گواهی اش مورد تایید اینگونه مجلات است، در سطح بسیار خوبی می باشد.
گارانتی ویراستاری به این معناست که کارفرما پس از تحویل گرفتن سفارش ویراستاری، در صورت ناراضی بودن از کیفیت آن، درخواست بازبینی و ویرایش مجدد متن خود را ارسال می کند تا پس از بررسی های لازم توسط ویراستار، سفارش به صورت رایگان مورد بازبینی و ویرایش قرار بگیرد. گارانتی تضمین کیفیت به این معناست که کارفرما بعد از تحویل سفارشات خود، می تواند تا مدت زمان مشخص که از قبل تعیین شده است درخواست بازبینی متن را داشته باشد. شبکه مترجمین اشراق نیز این گارانتی را به کاربران خود تا زمان چاپ متونشان ارائه می دهد.
سرعت ویراستاری از عوامل بسیار تاثیرگذار در امر ویرایش میباشد. اساسا ویراستاری کار زمانبری است. زیرا مترجم ابتدا باید با مطلب به طور کامل آشنا شده و سپس آن را ویرایش کند. اما گاهی اوقات در شرایطی استثنایی افراد به ویراستاری فوری و سریع نیاز پیدا میکنند. ویرایش فوری به معنای ویراستاری سریع متن توسط ویراستار فوری و متخصص میباشد. به عبارتی دیگر ویرایش سریع و فوری همان عمل اصلاح نگارشی و دستور زبانی در سریع ترین زمان ممکن (تقریبا مابین 10 دقیقه تا 3 ساعت بعد از تحویل متن) با رعایت همان کیفیت و دقت در ویرایش می باشد. نیاز افراد به ویراستاری فوری به عوامل متعددی اعم از شرایط کاری، تحصیلی، اجتماعی و … بستگی دارد. در خدمات آنی و فوری شبکه مترجمین اشراق بیشترین تعداد کلماتی که می توان ثبت سفارش کرد 1500 کلمه می باشد، ولی کاربرانی که متنی با کلمات بیشتری دارند می توانند متن خود را به قسمت های 1500 کلمه ای تقسیم کرده و در دفعات مختلف ثبت سفارش کنند.
فریلنسرها در واقع پیمانکارانی مستقل هستند که از راه دور و آنلاین و از منزل به پذیرش سفارش می پردازند. پروژه های ویراستاری فریلنسینگ در اشراق با ایجاد پروژه ویرایش در سایت شروع میشود. سپس کارفرما با درج مشخصات فایل و شرایط خود، بر حسب امتیاز و تخصص فریلنسرهای موجود و قیمت های پیشنهادی، ویراستار خود را انتخاب میکند. در ادامه برای شروع فرایند ویرایش، هزینه مربوطه به حساب امن اشراق پرداخت شده و پس از اتمام پروژه پس از تایید کیفیت پروژه توسط کارفرما هزینه آزاد می شود. در ادامه بر حسب رضایت کارفرما از مترجم امتیازی برای رتبه بندی وی در شبکه ثبت می شود که برای پروژه های بعدی وی کلیدی است. شبکه مترجمین اشراق تمامی این پروسه را جهت تسهیل کار ویراستاران فریلنسر و کارفرمایان انجام میدهد تا پروژه های ویراستاری در نهایت دقت و کیفیت و تعهد انجام شوند.
منبع: 1