اولین محصول AMD در بخش APU که برای لپتاپ‌ها عرضه شد، Liano نام داشت. این محصول با ترکیب بخش‌های پردازنده‌ی مرکزی و پردازنده‌ی گرافیکی و استفاده از پردازنده‌ی Phenom II تولید شد. مشکلات تولید این محصول باعث شد تا شرکت آمریکایی با کاهش درآمد شدیدی مواجه شود.
اولین محصول نوآورانه‌ی ATI در دل شرکت ای‌ام‌دی، ریزمعماری TeraScale بود. این معماری از مدل سایه‌زنی یکپارچه استفاده می‌کرد. این فناوری ابتدا برای بخشی از پردازنده‌ی گرافیکی کنسول XBOX 360 مورد استفاده قرار گرفت و در سال‌های بعدی برای کارت گرافیک‌های برند رادئون اچ‌دی ۲۰۰۰ به‌کار گرفته شد.
در سال ۲۰۰۹، ای‌ام‌دی بخش‌های گرافیک و پردازنده‌ی گرافیکی خود را منسجم کرد تا بخش APU قدرت بیشتری داشته باشد. در سال ۲۰۱۱، فناوری ترااسکیل بازنشسته شد و gcn با قدرت پردازشی بیشتر معرفی شد. اولین محصول فناوری جدید، HD7970 نام داشت و پس از آن تاکنون پنج نسل از پردازنده‌های گرافیکی با استفاده از این فناوری تولید شده‌اند.
در سال ۲۰۱۵ بار دیگر بخش گرافیکی AMD به زیرمجموعه‌ای مستقل تحت عنوان رادئون تکنولوژی گروپ (RTG) تبدیل شد. این جداسازی، استقلال کاملی در زمینه‌‌ی ساخت و بازاریابی محصول به بخش گرافیکی این شرکت داد. نوآوری‌های بخش جدید نیز تحت نام‌های Polaris و Vega در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ معرفی شدند.
پردازنده‌های گرافیکی کنسول‌های بازی بزرگ توسط AMD تولید می‌شود
یکی از اقدامات مثبت ای‌ام‌دی در دهه ی ۲۰۲۰، اقدام به طراحی و ساخت محصولات شخصی‌سازی شده برای دیگر شرکت‌ها هست. این شرکت در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که مشتریان مختلف می‌توانند علاوه بر انتخاب محصولات انحصاری، با مهندسین ای‌امدی همکاری کرده و محصولاتی منطبق با نیازهای خود طراحی و تولید کنند. نتیجه‌ی این طرح جدید، تولید APU برای کنسول‌های بازی پلی استیشن ۴، ایکس باکس وان، پلی استیشن ۴ پرو، ایکس باکس وان اس و ایکس باکس وان ایکس بود. حتی رقیب قدیمی نیز در سال ۲۰۱۷ از این امکان استفاده کرد و اعلام کرد که در حال توسعه‌ی پکیجی متشکل از پردازنده‌ی اینتل کور، پردازنده‌ی گرافیکی رادئون شرکت AMD و یک حاظفه با پهنای باند زیاد است.
نکته‌ی دیگر در مورد برند رادئون، استفاده از آن برای تولید حافظه‌های رم و همچنین حافظه‌های SSD است. ای‌ام‌دی فروش حافظه‌های رم تحت این برند را در سال ۲۰۱۱ و با فروش رم‌های DDR3 شروع کرد. این حافظه‌ها توسط شرکت‌های پاتریوت و ویژن‌تک ساخته شده و توسط AMD به فروش می‌رسند. حافظه‌های SSD برند رادئون نیز در سال ۲۰۱۴ معرفی شدند. این حافظه‌ها توسط شرکت OCZ ساخته شده و حافظه‌هایی تا ۳۸۰ گیگابایت داشتند. نسل بعدی این حافظه‌ها نیز با فناوری M.2/NVMe در سال ۲۰۱۶ ساخته و به بازار عرضه شدند که حافظه‌هایی تا ۹۶۰ گیگابایت داشتند.
سال های اخیر و معماری‌ها و محصولات پیشرفته AMD
یکی از نوآوری‌های AMD در تولید پردازنده، طراحی بولدوزر (Bulldozer) است. این نام برای معماری پردازنده‌های سرور و کامپیوترهای خانگی انتخاب شده و در اولین محصول آن تحت عنوان AMD FX در سال ۲۰۱۱ به بازار عرضه شد. این معماری از پایه طراحی شده و نمی‌توان آن را به‌عنوان بهبود طراحی‌های قبلی دسته‌بندی کرد. به‌هرحال باوجود تمام مانورهای شرکت روی قدرت بالای این طراحی، بنچمارک‌های آن اصلا نتایج قابل قبولی نداشتند و حتی از محصولات K10 خود این شرکت نیز ضعیف‌تر بودند.
معماری بولدوزر یک شکست تمام عیار برای ای‌ام‌دی بود
پس از بولدوزر، نوبت به معماری Piledriver رسید که در سال ۲۰۱۲، معماری قدیمی را منسوخ کرد. پس از نیز معماری Steamroller معرفی شد که در سال ۲۰۱۳ برای محصولات APU این شرکت مورد استفاده قرار گرفت. تمرکز اصلی این معماری، افزایش قدرت پردازش موازی بود. آخرین نسل از معماری‌های سری بولدوزی، Excavator است که در سال ۲۰۱۵ معرفی شد. این معماری به‌منظور افزایش بهره‌وری انرژی مصرفی پردازنده طراحی شد.
از دیگر معماری‌های ای‌ام‌دی که در سال‌های اخیر عرضه شده‌اند، می‌توان به Bobcat و نسل بعدی آن یعنی Jaguar اشاره کرد. این دو معماری با تمرکز بر کاهش مصرف و افزایش بهره‌وری پردازنده‌های طراحی شدند. APUهای مورد استفاده در کنسول‌های بازی، همگی از این معماری استفاده می‌کنند.
شرکت ای‌ام‌دی در سال ۲۰۱۲ مشغول به تولید اولین محصولات بر پایه‌ی معماری آرم (ARM) شد. تمرکز این شرکت روی تولید محصولات شخصی‌سازی شده و همچنین پردازنده‌های سرور با استفاده از این معماری بود. اولین محصول این معماری نیز با نام A1100 در سال ۲۰۱۴ معرفی شد.
پردازنده‌های اپیک و رایزن
آخرین سنگر رقابتی AMD با اینتل در سال‌های اخیر بنا شده است. پردازنده‌های اپیک و رایزن دو گروه اصلی پردازنده‌های این شرکت را از سال ۲۰۱۷ تشکیل می‌دهند و هر دو از معماری Zen استفاده می‌کنند. در مارس سال ۲۰۱۷، شرکت ای ام دی اعلام کرد که قصد دارد پردازنده‌های مخصوص سرور را بر پایه‌ی معماری Zen به بازار عرضه کند. این محصولات ابتدا با کد Naples معرفی شدند اما در نهایت، اولین پردازنده از این سری با نام Epyc 7000 در ژوئن آن سال به بازار عرضه شد.
اولین بازخودرها نسبت به محصولات اپیک مثبت بود. این پردازنده‌ها در بخش‌هایی که هسته‌ها توانایی فعالیت مستقل داشتند، پردازنده‌های اینتل را شکست می‌دهند و در وظایفی با قدرت پردازش بالا مانند ابرداده‌ها، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارند. تنها سنگر پیروز اینتل در این میدان، وظایف مربوط به مراکز داده است که محصولات سری زئون آن‌ها، در این بخش عملکرد بهتری دارند. نکته‌ی قابل توجه این که در فوریه‌ی سال ۲۰۱۸، ای‌ام‌دی نسخه‌های امبدد این پردازنده‌ها را با نام EPYC 3000 به بازار معرفی کرد.
معماری Zen که پس از شکست بولدوزر به‌عنوان سلاح کارآمد ای‌ام‌دی شناخته می‌شود، در پردازنده‌های مخصوص کاربران عادی نیز استفاده شده است. این پردازنده‌ها با نام تجاری رایزن عرضه می‌شوند و بار دیگر AMD را به بازار کامپیوترهای شخصی حرفه‌ای بازگردانده‌اند. آمارها نشان می‌دهد سهم ای‌ام‌دی از بازار پردازنده‌ها، پس از عرضه‌ی سری رایزن با رشد قابل توجهی همراه بوده است.
معماری Zen و پردازنده‌های رایزن، روح تازه‌ای در ای‌ام‌دی دمید
برند رایزن به قدری برای ای‌ام‌دی خوش یمن بوده که مدیرعامل کنونی این شرکت یعنی لیسا سو در مارس سال ۲۰۱۷ خبر از استفاده از این نام در محصولات APU داد. پیش از آن محصولات APU نامی متفاوت از CPUها داشتند اما از این پس برند Ryzen mobile برای آن‌ها استفاده خواهد شد. تکیه‌ی ای‌ام‌دی بر معماری Zen به حدی بود که نسخه‌ای بهبودیافته از آن با نام +Zen در آوریل ۲۰۱۸ معرفی شد و اولین محصولات بر پایه‌ی آن نیز در همان ماه به بازار عرضه شدند.
رقابت با اینتل و چالش‌های حقوقی
رقابت میان دو غول پردازنده‌ی جهان از ابتدای تأسیس شرکت AMD وجود داشته است. این دو شرکت آمریکایی در دوره‌های زمانی مختلف انواع شکایت‌ها را از یکدیگر داشته‌اند و جرائم سنگینی را به هم تحمیل کرده‌اند. البته به‌نظر می‌رسد در سال‌های اخیر این دعاوی حقوقی کمتر شده و دو شرکت همکاری را به رقابت حقوقی ترجیح داده باشند.
اولین دعوای حقوقی میان اینتل و ای‌ام‌دی به سال ۱۹۸۶ باز می‌گردد که اینتل، قرارداد با رقیب خود برای تولید چیپست‌های کامپیوترهای آی‌بی‌ام را نقض کرد. طرف دیگر قرارداد یعنی ای‌ام‌دی این بدقولی را در سال ۱۹۸۷ به داور قرارداد اعلام کرد و در سال ۱۹۹۲، رای به نفع ای‌ام‌دی صادر شد. اینتل رای صادره را رد کرد و در نهایت، دادگاه عالی کالفیرنیا وارد این شکایت شد و در سال ۱۹۹۴، رای را به سود ای‌ام‌دی صادر کرد.
شکایت بعدی از طرف اینتل و مربوط به نقض حق کپی‌رایت استفاده از مایکروکد ۲۸۷ بود. این شکایت در سال ۱۹۹۰ مطرح شد و بار دیگر دادگاه رای را به سود ای‌ام‌دی صادر کرد. در سال ۱۹۹۷ نیز اینتل شکایتی مبنی بر سوء استفاده از برند MMX علیه AMD و شرکت Cyrix تنظیم کرد که در نهایت این برند به نام اینتل ثبت شد اما این شرکت اجازه‌ی استفاده از آن را نیز به رقیب خود داد.
دعواهای حقوقی این دو شرکت محدود به دادگاه‌های آمریکا نبوده است. در سال ۲۰۰۵، کمیسیون تجارت فدرال ژاپن، اینتل را در جرائم متعددی گناهکار خواند. تحقیقات این کمیسیون به‌خاطر شکایت ای‌ام‌دی از این شرکت به خاطر سوء استفاده از موقعیت تجاری به جریان افتاده بود. شکایتی مشابه نیز در همان زمان در دادگاه منطقه‌ای دلاور در آمریکا به جریان افتاد. در نهایت اینتل به خاطر استفاده از تخفیف‌های ناعادلانه، تهدیدات و تمامی اقداماتی که منجر به فروش پایین پردازنده‌های AMD شدند، محکوم شد. در این پرونده‌ی بزرگ، شرکت‌های متعددی همچون ایسر، دل، لنوو، اچ‌پی و توشیبا به‌عنوان شاهد حضور داشتند.
اینتل و AMD در سال ۲۰۰۹ به دعواهای خود پایان دادند و تفاهم‌نامه‌ای برای تبادل پتنت امضا کردند
آخرین پرونده‌ی حقوقی میان این دو شرکت بزرگ تولیدکننده‌ی پردازنده، مربوط به سال ۲۰۰۹ است که هر دو شرکت، تفاهم‌نامه‌ای با هدف انتفال فناوری و پتنت بین یکدیگر امضا کردند. طبق این تفاهم‌نامه‌ی پنج ساله، اینتل مبلغ ۱.۲۵ میلیارد دلار به AMD پرداخت کرد تا علاوه بر تبادل پتنت، تمامی دعاوی حقوقی قبلی میان این دو شرکت نیز لغو شود.
منبع: