دخالت های انسان در طبیعت همواره با نتایج مفید و مضری همراه است. معمولا نتایج مثبت آن برای انسان و نتایج منفی آن برای طبیعت است. در این مطلب با یکی از دخالت های انسان در طبیعت را بررسی کرده و درباره مفید یا مضر بودن آن اطلاعاتی کسب خواهید کرد.
طبیعت بطور مستقیم و غیر مستقیم در حال تغییر است. اگر فعالیتهای انسان را جز تغییرات غیر مستقیم طبیعت در نظر بگیریم، باید بگوییم که انسان بطور روزانه تغییرهای زیادی بر طبیعت تحمیل میکند. بنابراین موضوع “دخالت های انسان در طبیعت“، موضوع مهمی است که باید مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد.
همانگونه که به آن اشاره شد، انسان بطور مدام در حال ایجاد تغییر و دگرگونی نیست که هر کدام از این تغییرات نتایج مثبت و منفی به همراه دارد. از جمله این تغییرات میتوان به قطع درختان برای راه سازی، برداشت سوختهای فسیلی به منظور تولید انرژی الکتریکی، برداشت از منابع آبی به منظور کشاورزی و تولید مواد غذایی و… از جمله دخالت های انسان در طبیعت به شمار میآیند. در ادامه این مطلب مدیریت منابع آبی را به عنوان یکی از دخالت های انسان در طبیعت بررسی میکنیم و درباره مفید یا مضر بودن آن گفتگو اطلاعاتی را در اختیار شما قرار خواهیم داد.
انسان با تغییراتی که در سبک زندگی خود ایجاد کرده است، ناگزیر به ایجاد تغییر در محیط طبیعی شده است. بطور مثال زندگی شهری باعث شده است تا مسیر جدید برای چرخه آب ایجاد شود؛ چرخهای که قبل از این و در شرایط طبیعی وجود نداشت.
قبل از اینکه به ادامه مطلب بپردازیم لازم است بدانید که منظور از چرخه آبی یا یا چرخه هیدرولوژی، فرایند پویای گردش آب در کره زمین شامل اتمسفر، سطح و زیر زمین است.
به طور مثال انتقال آب برای مصارف خانگی موجب شد تا فاضلابهای ناشی از مصارف آب شهری به داخل مسیرهای آبی وارد شده و آبهای بوجود آمده از این طریق در چرخه آب وارد شود و یا آبیاری مصنوعی در کشاورزی مسیر جدیدی را برای چرخه آب فراهم کرده است.
علاوه بر دخالتهای مستقیم انسان در طبیعت و همین مثال چرخه آب، فعالیتهای توسعهای نظیر ساخت شهرها و کارخانه نیز بطور غیر مستقیم بر چرخه آب تاثیر میگذارند.
اگر بخواهیم مفید یا مضر بودن این دخالت را بررسی کنیم، به این نتیجه خواهیم رسید که تغییرات ایجاد شده بطور کلی برای طبیعت مضر هستند. در واقع تاثیر آلودگیها برکیفیت آب و تغییر اقلیم از مهمترین مضراتی هستند که به طبیعت تحمیل میشود. در ادامه بطور مختصر به این مضرات اشاره خواهیم کرد.
یکی از نتایج دخالت های انسان در طبیعت و منابع آبی از جمله فعالیتهای صنعتی، کشاورزی، تغییر کاربری اراضی و دفع فاضلابها شهری، صنعتی و کشاورزی و پسماندهای جامد، تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بر کیفیت منابع آب است. در حال حاضر کیفیت منابع آب شیرین به شدت در حال تهدید است و هر ساله میلیونها تن فاضلاب تصفیه نشده و مواد زائد وارد منابع آب جهان میشود.
همانگونه که هر روز در خبرها میخوانید، متاسفانه اقلیم جهانی با سرعت بالایی در حال تغییر است. از آنجاییکه به انسان برای برداشت آبهای زیرزمینی بطور مستقیم (پمپهای گازوئیلی) و یا غیرمستقیم (پمپهای برقی) از سوختهای فسیلی استفاده میکند، استخراج مصنوعی آبهای زیر زمینی با فناوریهای نوین و استفاده از آبهای غیر متعارف بویژه شیرینکردن آب دریا، خود موجب افزایش گازهای گلخانهای و افزایش متوسط دمای سطح زمین شده است.
اگر چه بنظر میرسد که نتایج دخالت های انسان در طبیعت ناچیز است، اما همین مقدار جزئی در افزایش میزان گرمایش زمین، بسیاری از فرآیندهای طبیعی را تحت تاثیر خود قرار داده است.
یکی از نتایج مضر دخالت انسان در طبیعت و به تبع آن گرمایش زمین، ذوب برفهای قارهای و سرازیر شدن آنها به سمت خشکی است. مطالعات نشان میدهد که سطح جهانی دریاها در ۱۰۰ سال اخیر به طور تقریبی به میزان ۲۵ سانتیمتر افزایش یافته است.
تغییر اقلیم ممکن است زمان، مقدار و طول دوره بارش را تغییر داده و همین امر باعث بروز مشکلاتی در پایداری ذخایر آبی مورد استفاده بشر و تداوم تشدید مشکلات در این زمینه گردد.
اگر اخبار را دنبال کنید، خبرهای عجیبی در خصوص بوجود آمدن سیل در برخی مناطق کشور، در اوج تابستان خواهید شد! در واقع ایجاد تغییر در چرخه آب باعث افزایش دما و تغییر در شدت و نوع پدیدههای آب و هوایی شده است.
دخالت های انسان در طبیعت و ایجاد تغییر در بهرهبرداری از منابع آبی، همواره با تغییرات طبیعی همراه بوده است. تغییر اقلیم به عنوان عاملی که این تغییرات را وسعت بیشتری میدهد، بر شدت آن میافزاید و در عدم قطعیت کمیت و کیفیت تغذیه ذخایر آب در طولانی مدت تاثیر گستردهتری میگذارد. بنابراین لازم است تا با مدیریت جهانی تغییرات حاصل را کمتر و به حفظ محیط زیست کمک کنیم.
منبع: