بیماری های روده بزرگ ، انواع مختلفی دارند که هر یک به دلایل مختلفی به وجود می آیند ؛ اما برخی از علائم وجود دارد که در صورت بروز آن ها ، امکان مبتلا شدن فرد به بیماری های مرتبط با روده افزایش می یابد.
برخی از علائم رایج بیماری های روده بزرگ
- یبوست شدید
- خونریزی از مقعد
- درد شدید شکم
- اسهال شدید
علاوه بر علائم ذکر شده ، کاهش وزن شدیدی که به طور ناگهانی اتفاق بیوفتد نیز می تواند یکی از علائم بیماری های روده باشد.
انواع بیماری های روده بزرگ
- کرون
بیماری کرون ، جزء بیماری های التهابی روده و بیماری های روده بزرگ می باشد که در حال حاضر ، علت بروز آن ناشناخته است ؛ این بیماری روده بزرگ و کوچک را درگیر می کند ؛ به طوری که در آن ها زخم ایجاد می شود ، همچنین در برخی از موارد بیماری کرون ، بر عملکرد سیستم گوارش نیز تاثیر گذار خواهد بود. از علائم بیماری کرون ، می توان به مواردی ؛ همچون درد شکم ، تب ، اسهال و استفراغ و غیره اشاره کرد ؛ روش درمانی بیماری کرون ، بسته به شدت آن و ناحیه درگیر شده متفاوت می باشد ؛ این بیماری در قسمت پایینی روده کوچک و روده بزرگ اتفاق می افتد و می تواند هر جایی از لوله گوارش را مبتلا کند. کرون ، نوعی التهاب روده است.
- سندروم روده تحریک پذیر یا IBS
این بیماری بالا و پایین دستگاه گوارش را درگیر می کند و نوعی اختلال گوارش است ؛ به دلیل تولید گاز در روده بزرگ ، فعالیت روده بزرگ بیش از حد می شود ؛ به طور معمول این بیماری در هنگام خواب علائم خاموشی دارد و در هنگام دفع مدفوع نیز درد یا علامت خاصی ندارد.
- سلیاک
افراد ، مبتلا به این بیماری نمی توانند از موادی که دارای گلوتن هستند ؛ مانند گندم ، جو ، جوی دو سر و غیره استفاده کنند ؛ در این گونه افراد در صورت استفاده گلوتن ، سیستم ایمنی به سلول های جداره روده باریک حمله می کند و موجب از بین رفتن پرزهای روده می شود ؛ از بین رفتن پرزهای روده به دلیل عدم جذب مواد مغذی باعث سوء تغذیه می شود. این بیماری یکی از انواع بیماری های روده بزرگ است.
- کولیت اولسراتیو یا کولیت زخمی
کولیت چیست ؟ این نوع بیماری نیز نوعی بیماری التهابی روده است و باعث التهاب و زخم در دیواره روده بزرگ می شود ؛ کولیت می تواند تمام روده بزرگ را مبتلا کند ؛ ولی رایج ترین قسمت رخ دادن بیماری کولیت ، مقعد و پایین ترین قسمت روده بزرگ است.
- التهاب روده
التهاب روده ، بیماری های التهاب زا که ناحیه روده را به خود درگیر می کنند را شامل می شود ؛ از مهم ترین بیماری های التهاب روده می توان بیماری کرون و بیماری کولیت اولسراتیو را نام برد.
موارد بسیار زیادی باعث ایجاد بیماری های التهاب روده می شود ؛ برای مثال برخی از آن ها عبارت اند از : ژنتیک ، عوامل محیطی ، وجود بعضی از باکتری و ویروس ها در داخل بدن و غیره. اما در حال حاضر علت اصلی این بیماری ناشناخته می باشد. در صورتی که التهاب روده در مراحل اولیه خود بوده یا شدت آن بسیار خفیف باشد ، علائم خاصی ندارد و در اصطلاح از آن با عنوان بیماری خاموش یاد می شود ، اما در صورت پیشرفت علائمی ؛ همچون کم خونی ، کاهش وزن ، کاهش اشتها و غیره شدت این عارضه از بیماری های روده بزرگ عود کرده است.
- عفونت روده
یکی از دلایل بروز عفونت روده ، در انسان ها وجود میکروب در مواد غذایی می باشد که پس از گذشت چند ساعت از خوردن مواد غذایی فاسد ، علائم آن ظاهر می شود ؛ اما فعالیت قارچ ، انگل ، باکتری و غیره در بدن انسان نیز می تواند سبب بروز عفونت روده شود. بروز عفونت روده ، در اثر هر یک از موارد فوق در انسان ها ناشی از عدم رعایت بهداشت می باشد ؛ در حالت کلی عفونت روده ، را می توان به دو بخش عفونت روده بزرگ و عفونت روده کوچک تقسیم کرد.
رعایت چه نکاتی باعث جلوگیری از بروز بیماری های عفونت روده می شود ؟
رعایت مواردی ؛ همچون نوشیدن آب کافی ، رعایت بهداشت ، خودداری از خوردن مواد غذایی خام ، عدم مصرف مواد غذایی تاریخ گذشته ، نگهداری مناسب از مواد غذایی و غیره افراد را از مبتلا شدن به عفونت روده محفوظ می دارد.
- دیورتیکولوز
استفاده از مواد غذایی کم فیبر ، باعث می شود تا افراد به این بیماری مبتلا شوند ؛ عدم کمبود فیبر نیز باعث یبوست شدید می شود ؛ در اغلب موارد جراح متخصص با تجویز چندین نوع آزمایش و بررسی نتایج آن ها با یک دیگر ، می تواند بیماری را به طور دقیق تشخیص دهد ؛ گاهی نیز از وسایل پیشرفته تری برای تشخیص دقیق بیماری استفاده می شود.. در مواقعی بیماری های روده بزرگ ، پیشرفت کمی داشته و با لیزر یا روش های غیر جراحی درمان می شود ؛ ولی گاهی تنها راه درمان ، انجام جراحی مرتبط با بیماری است.
تاثیر استعمال دخانیات بر ایجاد بیماری های روده بزرگ
استعمال دخانیات احتمال ابتلا به بیماری کرون را افزایش می دهد. استعمال دخانیات سبب افزایش نوعی از سلول سفید خون ( این نوع از سلول ها در اثر مصرف سیگار در ریه ها فعال شده و به سمت روده حرکت می کنند و در نهایت ، سبب بروز کولیت روده می شود.
درمان درد روده
مراحل درمان درد روده ، با توجه به علت و شدت درد بیماران متفاوت می باشد و توسط متخصص بیماری های روده مشخص می گردد.
درمان بیماری های روده بزرگ
روده ، از اجزایی است که به طور مستقیم با گوارش انسان در ارتباط است ؛ به همین دلیل بهترین روش برای درمان بیماری های روده بزرگ ، پیروی از یک رژیم غذایی سالم است ؛ هرچند که رژیم غذایی همیشه پاسخگو نیست ، زیرا این عارضه ها مراحل مختلفی دارند و روش درمان مرتبط با میزان وخامت بیماری است. در مراحل اولیه بیماری های روده ، هیچ پزشکی جراحی را پیشنهاد نمی دهد ؛ اما اگر بیماری به مراحل پیشرفته رسیده باشد ؛ تنها راه درمان ، روش های تهاجمی می باشند ؛ برخی اوقات نیز بیماری با روش های کم تهاجمی تر یا غیر تهاجمی تری چون لیزر درمان می شود. درمان با لیزر محبوبیت بسیار زیادی دارد ، زیرا نیازی به برش ندارد و به نسبت روش جراحی ، ریسک پذیری کمتری دارد.
روش تشخیص بیماری های روده بزرگ
وجود عارضه در روده بزرگ ، می تواند به کمک آزمایش های مختلف مشخص شود. انواع آزمایش ها موثر در تشخیص بیماری های روده بزرگ :
- آزمایش خون
در صورتی که کم خونی داشته باشید ، دکتر می تواند به وجود عفونت در روده شک کند.
- نمونه مدفوع
با بررسی نمونه مدفوع می توان وجود یا عدم وجود عفونت ها ، باکتری ها ، انگل ها ، ویروس ها و سایز اختلالات را دریافت. همچنین اگر سلول های سفید در خون وجود داشته باشد ، کولیت اولسروز را نشان می دهد.
- کولونوسکوپی
در این پروسه ، پزشک یک لوله نازک و انعطاف پذیر را وارد روده بزرگ می کند. دوربین متصل به این لوله ، تمام ساختار روده را نمایش می دهد. از این رو پزشک می تواند با دید مستقیم ، نمونه کوچکی از بافت را جدا کرده و آن را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه بفرستد.
- رادیوگرافی شکم
این آزمایش هنگامی توصیه می شود که بیمار علائم شدیدی داشته باشد. در طی این پروسه ، مواردی نظیر گشاد شدن روده بزرگ ، یا سوراخ شدن آن تشخیص داده می شود.
- سی تی اسکن
در صورتی که بیمار دچار کولیت اولسروز ، التهاب روده کوچک یا عفونت های داخلی شکم نظیر آبسه باشد یا پزشک به وجود یکی از این عوارض مشکوک باشد ، سی تی اسکن انجام می شود.
تغییر سبک زندگی موثر در درمان بیماری های روده بزرگ
رعایت رژیم غذایی در درمان بهتر بیماری های روده بزرگ ، بسیار موثر هستند. بدین دلیل بهتر است با رعایت رژیم غذایی درست ، نقش موثری در درمان داشته باشید. این رژیم غذایی شامل رعایت نکات زیر است :
- محدود کردن فرآورده های شیر
- خوردن غذای کم چرب
- بهره مندی از غذاهای حاوی فیبر
- کاهش مصرف مواد غذایی حاوی کافئین
- عدم مصرف نوشیدنی های حاوی الکل
- خوردن وعده های غذایی کوچک
- نوشیدن زیاد مایعات
- استفاده از مولتی ویتامین های مورد نیاز
- مراجعه به پزشک تغذیه
- استفاده از مکمل های دارویی
علائم عفونت روده بزرگ و دستگاه گوارش چیست ؟
اغلب علائم بیماری های روده بزرگ و عفونت روده بعد از چند روز مشخص می شود به همین علت احتمال پیشرفت بیماری به صورت نهفته و درگیر کردن دستگاه گوارش بسیار کم است. از مهم ترین علائم عفونت روده می توان به گرفتگی شکم ، احساس ناراحتی ، اسهال و درد شدید اشاره کرد. دیگر علامت علامت های ابتلا به این بیماری عبارتند از :
- کاهش اشتها
- تب
- کمبود آب بدن
- درد عضلات
- وجود خون و یا مخاط در مدفوع
- کاهش وزن شدید
- سر درد
- تهوع و استفراغ
توجه داشته باشید که میزان عفونت و شرایط جسمی همه افراد یکسان نیست و ممکن است یک فرد همه علائم را نداشته باشد.
علائم عفونت روده در کودکان
- بی اشتهایی
- حالت تهوع
- اسهال
- سردرد
عفونت روده چه خطراتی دارد ؟
معمولا عفونت روده در سالمندان و کودکان خطرناک تر است. به همین دلیل در صورت ابتلا به این بیماری لازم است زیر نظر پزشک قرار بگیرید. از عوارض جدی این بیماری می توان به آسیب مغزی و حتی مرگ اشاره کرد.
چگونه از ابتلا به عفونت روده پیشگیری کنیم ؟
مصرف شیر غیرپاستوریزه ، خوردن میوه و سبزیجات نشسته و نوشیدن آب آلوده احتمال ابتلا به عفونت روده را افزایش می دهد. به همین دلیل توصیه می شود از آب تصفیه شده و یا جوشیده استفاده کنید و حتما میوه و سبزیجات را قبل از مصرف به خوبی بشویید.
آیا استرس می تواند علت بیماری التهاب روده ای باشد ؟
بله ، یکی از عوامل بسیار مهم در تشدید بیماری های روده بزرگ و علائم بیماری التهاب روده ، استرس است. به همین دلیل به بیماران توصیه می شود با انجام فعالیت هایی شاد و مفرح مثل ورزش کردن استرس خود را کاهش دهند و موجب بهبود علائم التهاب روده شوند.
چه زمان به بهترین متخصص کلورکتال و بیماری های روده بزرگ مراجعه کنیم ؟
- وجود هرگونه خون و یا مخاط در مدفوع
- اسهال مداوم
- تب بدون دلیل مشخص بیش از دو روز
- دردهای شدید شکمی
- یبوست شدید
- داروی مناسب برای درمان التهاب و ورم روده
- داروهای مسکن
- داروهای متعادل کننده سیستم دفاعی
- داروهایی که اینتگرین ها را کنترل می کنند
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای مسدود کننده اینترلوکین ها 23 و 12
منبع : 1