معرفی رشته حقوق – تاریخچه علم حقوق
همواره و در طول تاریخ، علم حقوق به دنبال قضاوت و جستجوی عدالت بوده است و قدمت آن به اولین تمدن های بشری می رسد. دانش و علم حقوق و قضاوت در تمدن هایی مثل تمدن سومر، مصر باستان، آشور، ایران، بابل، و … وجود داشته است و هر تمدنی به روش خود به دنبال تحقق عدالت بوده است. برای مثال در دوران اشکانیان جنایت دینی مثل ارتداد همانند خیانت به شاه مجازاتش اعدام بود.
مدرسه حقوق در سال 1298 در ایران زیر نظر وزارت عدلیه تاسیس شد و به آموزش حقوق می پرداخت. در سال 1313 شمسی با تاسیس دانشگاه تهران، مدرسه حقوق با مدرسه تجارت و مدرسه سیاسی تلفیق شد و دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی را به وجود آورد. مجددا در سال 1340 شمسی نام این دانشکده تغییر کرد و به دانشکده حقوق و علوم سیاسی تبدیل شد و تا به امروز تحت همین عنوان دانشجو می پذیرد. علاوه بر این به تدریج رشته حقوق در دانشگاه های مختلف کشور گسترش یافت و تدریس می شود.
رشته حقوق ناظر بر تمام روابط اجتماعی مردمان یک سرزمین است که آثار حقوقی دارد. روابط اجتماعی شامل دایره ی گسترده ای از ارتباطات می شود. درواقع حقوق قوانین و مقررات ناظر بر همه این رابطه هاست. ارتباطاتی چون ارتباط بین دولت و مردم، ارتباط میان مردم، ارتباط میان دولت ها، ارتباط میان قوای سه گانه و … موضوع رشته حقوق است. حقوق به موضوعاتی مثل مالکیت، قراردادها، مسئولیت های اشخاص، قوائد مربوط به ارث، وصیت، ولادت، اقامتگاه اشخاص، مسئولیت های ناشی از حوادث، و … می پردازد. در مقطع کارشناسی دانشجویان حقوق به مطالعه مقدماتی علم حقوق می پردازند؛ چراکه این رشته بسیار گسترده است و دانشجویان می توانند در مقاطع بالاتر تحصیلی به صورت تخصصی وارد یکی از شاخه ها و گرایش های حقوق شوند.
اولین ویژگی دانشجویان حقوق علاقه است و انتخاب رشته آن باید براساس علاقه باشد؛ نه صرفا به دلیل اینکه رشته ی برتر علوم انسانی است. از آنجایی که بسیاری از منابع و اصطلاحات رشته حقوق ، به زبان انگلیسی، فرانسوی و یا عربی است، پس دانشجویان رشته حقوق باید به این زبان ها تا حدودی مسلط باشند. همچنین فن بیان و نحوه استدلال برای حقوق دانان و وکلا بسیار مهم است.
یکی دیگر از خصلت های کارشناسان حقوق داشتن صداقت و امانتداری نسبت به موکل خود است. علاوه بر این یکی دیگر از توانایی های لازم برای این رشته داشتن حافظه خوب و تسلط و آشنایی کامل در قوانین و امور حقوقی، دقت بالا، و جسارت است.
رشته حقوق از منزلت و درآمد خوبی در جامعه برخوردار است. به طوری که اگر شما در یک دعاوی موفق شوید، سیل مراجعه کنندگان به دفتر شما سراریز می شود.
از سختی های رشته حقوق کار زیاد و زمان کاری نامشخص آن است. کارشناسان حقوق در دل ماجراهای گوناگون و گاها خشن مثل داستان های جنایی و قتل قرار می گیرند و باید روحیه بالا و توانایی تحمل اضطراب را داشته باشند. همچنین تعداد فارغ التحصیلان رشته حقوق بسیار زیاد هستند و تا حدودی این رشته در جامعه اشباع شده است؛ به همین دلیل بازار رقابتی بین آن ها وجود دارد و وکلا و حقوقدانانی موفق اند که تجربه، مهارت و توانمندی بیشتری داشته باشند.
اگر وکیلی با تجربه و ماهر و یا حداقل در چند دعاوی موفق شده باشید، بازار کار و در آمد خوبی در انتظار شماست و برعکس؛ اگر ناموفق باشید چندان به کسب درآمد بالا دل خوش نکنید. باوجود این چون در دوره لیسانس مقدمات حقوق خوانده می شود، برای بازار کار خوب در حقوق ادامه تحصیل تا مقطع کارشناسی ارشد به دانشجویان توصیه می شود.
فارغ التحصیلان رشته حقوق می توانند با شرکت در آزمون های استخدامی به عنوان مشاور حقوقی در سازمان های دولتی مثل شهرداری ها، بخش داری ها، دانشگاه ها، بانک ها، وزارت خانه ها ، ادارات ثبت اسناد و املاک ، شرکت های خصوصی و … مشغول به کار شوند. درواقع می توان گفت همه واحدهایی که دارای شخصیت حقوقی هستند نیاز به مشاور حقوقی دارند.
علاوه بر این، آن ها می توانند اقدام به تاسیس دفتر اسناد رسمی و دفتر ازدواج و طلاق و یا دفتر وکالت خصوصی خود کنند یا به عنوان کارمند در این دفترها زیر نظر حقوقدانان فعالیت کنند. نمی توان درآمد قطعی برای وکلا و حقوقدانان در نظر گرفت. کارمندان دولتی مطابق قانون وزارت کار حقوق می گیرند اما افرادی که در حوزه خصوصی کار می کنند، با توجه به نوع کار می توانند حقوق بالایی دریافت کنند.
رشته حقوق در زیرگروه 1 گروه آزمایشی انسانی قرار دارد و درس های مهم برای قبولی در رشته حقوق عبارتند از؛
دوره تحصیل رشته حقوق 4 سال و معادل 8 ترم تحصیلی است و دانشجویان حقوق موظفند که در دوره تحصیل خود 135 واحد درسی را بگذرانند.
دانشگاه های پذیرنده رشته حقوق در ایران بسیار است و علاوه بر دانشگاه های دولتی، بسیاری از دانشگاه های آزاد اسلامی و غیر انتفاعی اقدام به پذیرش دانشجو در رشته حقوق کرده اند.
مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته حقوق در ایران وجود دارد و فارغ التحصیلان کارشناسی حقوق می توانند در آزمون کارشناسی ارشد حقوق شرکت کنند و در صورت انتخاب رشته و قبولی به ادامه تحصیل بپردازند. گرایش های مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق شامل حقوق خصوصی، حقوق ارتباطات، حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، حقوق ثبت اسناد و املاک، حقوق بین الملل، حقوق جزا و جرم شناسی، حقوق کیفری اطفال و نوجوانان، حقوق عمومی، حقوق نفت و گاز، حقوق بشر، حقوق مالکیت فکری، حقوق اقتصادی، حقوق دادرسی اداری، حقوق محیط زیست، حقوق تجارت بین الملل، حقوق خانواده، حقوق تجاری اقتصادی بین المللی، حقوق شرکت های تجاری، مدیریت دادگستری، مدیریت نظارت و بازرسی، مدیریت اصلاح و کیفرهای قضایی، حقوق حمل و نقل، حقوق سردفتری، حقوق مالی – اقتصادی، فقه و حقوق جزا، و حقوق تجارت الکترونیکی می شود که داوطلبان کنکوری کارشناسی ارشد می توانند در آن ها ادامه تحصیل دهند.
واحدهای درسی رشته حقوق در ایران با سایر کشورهای دنیا متفاوت است؛ به همین دلیل مهاجرت براساس اندوخته های خود از کلاس های درس حقوق با دشواری هایی همراه است، اما غیرممکن نیست. همچنین در بعضی رشته ها مثل حقوق بین الملل یا حقوق بشر امکان مهاجرت آسان تر است. در آمد رشته حقوق در بسیاری از کشورها بالاست اما لازمه کسب درآمد بالا داشتن مهارت ها و استعدادهای لازم برای رشته حقوق است. برای مثال میانگین حقوق وکلا در ایالات متحده آمریکا سالانه 166 میلیون یورو و در فرانسه 110 میلیون یورو بوده است. همچنین در کشورهای شرقی مثل سنگاپور میانگین درآمد سالیانه یک وکیل 78 میلیون یورو است که رقم قابل توجهی است.
منبع: