درمان سرطان ریه
درمان سرطان ریه نیاز به رویکرد تیمی دارد که این تیم متشکل از متخصصان مختلفی از جمله انکولوژیست، پاتولوژیست، جراح قفسه‌ی سینه، جراح عمومی، متخصص رادیولوژیست و متخصص ریه است. درمان سرطان ریه می‌تواند ترکیبی از جراحی، شیمی درمانی، شیمی درمانی هدفمند، ایمونوتراپی و پرتودرمانی باشد که انتخاب هریک از این روشها به محل و مرحله‌ی سرطان و نیز وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. در این قسمت، در مورد هر کدام از این روشها توضیحات بیشتری را ارائه می‌کنیم.
۱. جراحی
جراحی اولین گزینه‌ی درمانی سرطان ریه است. برای از بین بردن بافت‌های سرطانی ریه و بافت‌های اطراف آن که سرطان به آنها گسترش یافته است، جراحی گزینه‌ی مناسبی است. این عمل جراحی شامل برداشتن یک لوب یا بخش بزرگی از ریه طی روشی به نام لوبکتومی است. در موارد شدید، جراح ممکن است کل ریه را خارج کند، فرد بدون ریه می‌تواند زندگی کند، اما انجام این عمل جراحی به وضعیت عمومی فرد بستگی دارد.
پنج روش جراحی اولیه وجود دارد که ممکن است برای درمان سرطان ریه انجام شود؛
- پنومونکتومی: کل ریه برداشته می‌شود.
- لوبکتومی: یکی از بخش‌های (لوب) ریه برداشته می شود.
- برداشتن گوه‌ای: تومور و ناحیه گوه‌ای شکل از بافت ریه اطراف آن برداشته می‌شود.
- برداشتن آستین: یک لوب ریه و بخشی از برونش (راه های هوایی منتهی به ریه) برداشته می شود.
- سگمنکتومی: بخشی از لوب برداشته می‌شود. مقدار بافت برداشته شده توسط این روش بیشتر از برداشتن گوه است، اما کمتر از لوبکتومی است.
عوارض جانبی شایع جراحی شامل عفونت، خونریزی و تنگی نفس است. عوارض جانبی ممکن است به عملکرد ریه قبل از جراحی و میزان برداشتن بافت ریه بستگی داشته باشد.
۲. شیمی درمانی
شیمی درمانی با استفاده از داروها باعث کاهش تعداد یا ریشه کنی سلول‌های سرطانی می‌شود. همانطور که گفته شد، در سرطان سرعت تکثیر سلول‌ها افزایش می‌یابد و این داروها سلول‌هایی که به سرعت در حال تقسیم هستند را هدف قرار می‌دهند، همین موضوع باعث می‌شود که شیمی درمانی برای سرکوب سلول‌های سرطانی مخصوصا در موارد متاستاز سرطان به سایر قسمت‌های بدن، انتخاب مناسبی باشد. شیمی درمانی یک درمان قدرتمند است و می‌تواند عوارض جانبی مانند تهوع شدید و کاهش وزن داشته باشد.
برخی از داروهای شیمی درمانی که برای افراد مبتلا به سرطان ریه استفاده می شود عبارتند از؛
- پلاتینول (سیس پلاتین)
- پاراپلاتین (کاربوپلاتین)
- جمزار (جمسیتابین)
- تاکسوتر (دوستاکسل)
- تاکسول (پاکلیتاکسل) و آبراکسان (ناب-پاکلیتاکسل)
- آلیمتا (پمترکسد)
- ناولبین (vinorelbin)
۳. رادیوتراپی
در پرتو درمانی یا رادیوتراپی روش از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. قبل از عمل جراحی، پزشک با استفاده از رادیوتراپی اندازه‌ی تومور را کاهش می‌دهد. پرتودرمانی عمدتا در درمان سرطان‌هایی مفید است که به یک محل محدود هستند و گسترش نیافته‌اند. ترکیب شیمی درمانی و رادیوتراپی قبل و بعد از عمل جراحی، به میزان زیادی باعث موفقیت درمان می‌شود.
۴. درمان هدفمند
این روش شامل استفاده از داروهایی است که سلول‌های سرطانی خاصی را هدف قرار می‌دهند. برای مثال داروهایی که تقسیم شدن سلول‌های سرطانی را متوقف می‌کنند.
۵. ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. سیستم ایمنی بدن ممکن است به سلول‌های سرطانی حمله نکند، زیرا سلول‌های سرطانی پروتئین‌هایی تولید می‌کنند که سلول‌های سیستم ایمنی را نابود می‌کنند. ایمونوتراپی با دخالت در این روند، عمل می‌کند.
۶. درمان سرطان ریه پیشرفته
در شرایطی که سرطان پیشرفت کرده و تومور سرطانی بزرگ شده باشد، قبل یا بعد از جراحی از پرتودرمانی استفاده می‌شود. اغلب این درمان با شیمی‌درمانی ترکیب می‌شود. زمانی که سرطان به قسمت‌های دیگر بدن سرایت کرده باشد، درمان‌هایی مانند پرتودرمانی تنها برای کاهش علائمی مانند درد انجام می‌شود.
۷. درمان گیاهی سرطان ریه
برای تسکین علائم و درمان این سرطان از مکمل‌های گیاهی مخلفی استفاده می‌شود. این مکمل‌ها معمولا کنار روش‌های درمانی مانند شیمی‌درمانی کاربرد دارند. متداول‌ترین مکمل‌های گیاهی عبارتند از؛
- گون: به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. رشد تومور کند شده و از گسترش تومور جلوگیری می‌کند. همچنین ممکن است اثربخشی داروهای شیمی‌درمانی را بیشتر کند.
- ریشه شیرین بیان: به عنوان خلط آور شناخته‌می‌شود که ترشح مخاطی را تسریع می‌کند. معمولا برای تسکین سرفه و تنگی نفس تجویز می‌شود.
- ریشه مارچوبه: ممکن است سلول‌های سرطانی ریه را از بین ببرد و از رشد آنها جلوگیری‌کند.
۸. مواد غذایی مفید برای درمان سرطان ریه
در مدت درمان سرطان بیمار دچار ضعف و خستگی می‌شود. از آنجایی که اشتهای شخص کاهش پیدا می‌کند، خوردن غذاهایی با کالری بالا پیشنها می‌شود. سعی کنید در پخت غذا از ادویه‌های مختلف استفاده کنید. برخی ادویه‌ها و مواد غذایی برای سلامت بدن بیمار مفید هستند. از جمله:
- پودر زنجبیل: تسکین و کاهش شدت تهوع
- زردچوبه: ماده‌ای مفید برای سلامت قلب و پیشگیری از سرطان است.
- دارچین: دارای خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی است.
- سبزیجات: مانند جعفری، رزماری و ریحان
- سیر: با خواص آنتی اکسیدانی برای بیماران مبتلا به سرطان مفید است.
سرطان ریه تا چه حد قابل درمان است؟
سرطان ریه مشابه سایر تومو‌های جامد مانند سرطان سینه و سرطان روده بزرگ است که بهبودی طولانی مدت در آنها امکان پذیر است، اما ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی در گفتن اینکه موارد هرگز درمان می‌شوند مردد هستند. در واقع، تعداد کمی از سرطان ها را می توان به معنای خالص کلمه “درمان” اعلام کرد. مواردی که واقعاً قابل درمان هستند معمولاً سرطان های مرتبط با خون مانند لوسمی در کودکان هستند.
هنگامی که درمان سرطان ریه موفقیت آمیز باشد و شما عاری از سرطان باشید، خطر مرگ ناشی از سرطان ریه همچنان تا ۱۵ سال پس از اینکه هیچ شواهدی از سرطان نشان ندادید وجود دارد.
احتمال عود در مبتلایان به آدنوکارسینوم ریه بیشتر از سرطان ریه سلول سنگفرشی است. همچنین اگر سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد یا اگر جراحی انجام نشده باشد (مانند تومورهای غیرقابل عمل) احتمال بیشتری وجود دارد.
دقیقاً مشخص نیست که چگونه سرطان می تواند سال‌ها یا حتی دهه‌ها پنهان شود و سپس دوباره ظاهر شود. یک نظریه این است که سلسله مراتبی از سلول‌های سرطانی وجود دارد که برخی از سلول‌ها (سلول‌های بنیادی سرطانی) نسبت به درمان مقاوم‌تر هستند و توانایی خوابیدن را دارند.
معجزه درمان سرطان ریه وجود دارد؟
درمان سرطان ریه کاملا بستگی به مرحله و پیشرفت بیماری دارد. در مراحل پیشرفته سرطان ریه، معمولا درمانی برای بیماری وجود ندارد و معجزه‌ای رخ نمی‌دهد. اما اگر بیماری در مراحلی باشد که بتوان آن را با درمان‌های ذکرشده در بخش درمان، کنترل کرد، احتمال درمان شدن و نجات‌یافتن از سرطان ريه وجود دارد. متاسفانه اگر سرطان ریه متاستاز بدهد، احتمال نجات‌یافتن از این بیماری امکان‌پذیر نیست.
پیشگیری از سرطان ریه امکان پذیر است؟
اگرچه راه حل دقیقی برای پیشگیری از سرطان در دسترس نمی‌باشد، اما طبق مطالعات انجام‌شده در mayoclinic رعایت موارد زیر ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش خواهد داد؛
۱. ترک سیگار
با پزشک خود مشورت کنید تا با دارودرمانی و معرفی گروه‌های پشتیبانی، به شما در ترک سیگار کمک کند.
۲. اجتناب از قرار‌گیری در معرض دود سیگار
اگر با فردی سیگاری زندگی یا کار می‌کنید، از او بخواهید که سیگار را ترک کند یا حداقل خارج از محیط خانه و کار سیگار بکشد. از مناطقی که مردم سیگار می‌کشند، مانند کافه‌ها و رستوران‌ها اجتناب کنید.
۳. سنجش سطح رادون در خانه
اگر در مناطقی زندگی می‌کنید که غلظت گاز رادون بالا است، برای سنجش سطح گاز رادون از مراکز بهداشت محل خود کمک بگیرید.
در صورتیکه هر یک از علائم و نشانه‌های سرطان ریه را دارید یا در خانواده سابقه ابتلا به این بیماری وجود دارد، باید به متخصص ریه مراجعه کرده و آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
۴. اجتناب از مواد سرطانزا در محل کار
برای محافظت از خود در برابر مواد شیمیایی سمی در محل کار اقدامات احتیاطی را انجام دهید. به عنوان مثال، اگر ماسک صورت برای حفاظت به شما داده شده، همیشه آن را استفاده کنید. سیگار کشیدن، خطر ابتلا به عوارض ریوی ناشی از مواد سرطانزا در محل کار را افزایش می‌دهد.
۵. رژیم غذایی مناسب
رعایت رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، ویتامین‌ها، مواد مغذی و فیبر فراوان بهترین گزینه جهت پیشگیری از سرطان است. از مصرف زیاد قرص‌های ویتامین با دوز بالا خودداری کنید.
۶. ورزش
اگر تا به حال ورزش نکرده‌اید، همین امروز بهترین فرصت است. از ورزش‌های سبک شروع کنید و به تدریج میزان ورزش روزانه را افزایش دهید. سعی کنید بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید.
منبع: